.
Περιφέρεια : Δυτική Μακεδονία
Νομός : Φλώρινας
-- Δήμος Αετού --
Η Περικοπή είναι ορεινό χωριό του νομού Φλώρινας που εκκλησιαστικά υπάγεται στην Μητρόπολη Καστοριάς. Χτισμένη σε υψόμετρο 1.420[1] μέτρων στις πλαγιές του όρους Βίτσι είναι ένας από τους ορεινότερους οικισμούς της Ελλάδας.
Γενικά
Αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα το 1918[2] και μετονομάσθηκε από Πρεκοπάνα σε Περικοπή [ΦΕΚ 156/8.8.1928]. Στην απογραφή του 2001 ήταν οικισμός του δήμου Αετού Φλώρινας. Με τη εφαρμογή των Καλλικρατικών Δήμων εντάχθηκε στον Δήμο Αμυνταίου και ο πληθυσμός της [νόμιμος και όχι πραγματικός] σύμφωνα με την απογραφή του 2001 είναι 41 κάτοικοι. Τα τελευταία χρόνια, κάτοικοι του χωριού είναι 4-5 οικογένειες κτηνοτρόφων οι οποίοι διαμένουν στην Περικοπή τους καλοκαιρινούς μήνες και άλλοι περίπου τόσοι που ανηφορίζουν από την Καστοριά και καλλιεργούν την πατάτα, ενώ τον χειμώνα δεν κατοικείται. Είναι από τα λίγα χωριά στα οποία δεν υπάρχει ακόμα ρεύμα. Τον Δεκαπενταύγουστο το χωριό γιορτάζει καθώς στο χωριό υπάρχει η εκκλησία της Παναγίας και γίνεται το αντάμωμα των πρώην κατοίκων οι οποίοι μένουν ως επί το πλείστον στην Καστοριά. Μέχρι το 1928 ονομαζόταν Π(ε)ρεκοπάνα[3].[4]
Δημογραφική Κλίμακα Πληθυσμού
Η εξέλιξη του πληθυσμού του χωριού έχει ως εξής:[5]
Έτος 1886 1905 1910 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001
Πληθ. 80 οικογ.[6][7] 1.600 [8] 880 [9] 436 [10] 423[11] 545 0 82 23 0 6 41
Βάσει της συμφωνίας που απέρρεε από το Πρωτόκολλο Πολίτη-Καλφώφ(1924) μεταναστεύσανε στη Βουλγαρία δύο οικογένειες.[12]
Ιστορία
Ο Κύρος Παρασκευά από την Πρεκοπάνα, γαμπρός του Δημητρίου Ξηφτέρη, εμφανίζεται σε κληρονομική ρύθμιση, την οποία επικυρώνει η Ιερά Μητρόπολη Καστοριάς στις 19 Μαΐου 1726.[13]
Κατά τη διάρκεια των ελληνοβουλγαρικών αναταράξεων (1880-1908)
Στο χωριό, οι διάλεκτοι των Ανατολικών Νοτιοσλαβικών γλωσσών εισάχθηκαν μετά τα μέσα του 19ου αιώνα, γεγονός που το κατέστησαν στόχο των Βουλγαρικών διεκδικήσεων[14].
«Στις 23 Ιουλίου 1903 ήρθε και ο Τσακαλάρωφ στην Περικοπή και πήγε κατευθείαν στο σπίτι του Ιερέα Χρήστου Βρίτσιου. Κατακρεουργήσας τον ημέτερον Παπαχρήστον και τον αδελφό αυτού...[15]
Εκ Πρεκοπάνας άνω των τριάκοντα οικογενειών ήλθον εις Βελκαμένην ίνα μείνωσιν. Οι κάτοικοι Βελκαμένης φοβούνται ν΄αποδιώξωσιν αυτούς, μη πάθωσί τι υπό των κομιτών, φοβούνται δε και να κρατήσωσιν αυτούς μη πάθωσι τι υπό υπό των στρατιωτών.[16] Τα δε γυναικόπαιδα καταφεύγουν στο Μοναστήρι των Αγίων Αναργύρων.[17]
Στις 29 Αυγούστου ήρθαν οι Τούρκοι και κάψανε όλο το χωριό 150 (από τα 160) σπίτια και σκότωσαν πέντε ανθρώπους.[18]
Νεώτεροι χρόνοι
Κατά τη γερμανική κατοχή στην περιοχή έδρασε ο Άντον Κάλτσεφ επικεφαλής της βουλγαρικής αρχικά και αργότερα της γερμανικής Οχράνα, ο οποίος ενέταξε πολλούς κατοίκους στη βουλγαρική οργάνωση. Στη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, το χωριό ήταν κέντρο των ανταρτών και έγιναν πολλές συγκρούσεις μεταξύ στρατού και ανταρτών. Αυτό είχε σαν συνέπεια, οι κάτοικοι να υποστούν πολλά δεινά και να αποδεκατιστούν. Ήταν κέντρο των καπετάνιων των ανταρτών, Αμύντα, Βαϊνά Τσαβέλα και Γαλάνη. Τον Αύγουστο του 1947, το χωριό καίγεται, από την ελληνικό στρατό, 94 αχυρώνες και 50.000 οκάδες χόρτο,[19] ως κέντρο των ανταρτών. Μετά από αυτή την ενέργεια, οι κάτοικοι διασκορπίστηκαν στο Αμύνταιο, Φλώρινα, Καστοριά, Ασπρόγεια.
Η εκκλησία του Αγίου Νικολάου του ορεινού στην Περικοπή (Πληροφορία για την φωτογραφία)
Το 1950, δόθηκαν από το κράτος 9.000 δρχ. κατά οικογένεια για να επιδιορθωθούν τα σπίτια, αλλά παρ' όλα αυτά δεν ξαναχτίστηκε.
Παραπομπές
↑ Λεξικό ΕΣΥΕ
↑ ΦΕΚ 259/21.12.918
↑ Πανδέκτης
↑ Πρεκοπάνα Καστορίας: «οικούμενον υπό 80 οικογενειών χριστιανικών, έχει εκκλησίαν, σχολείον, δύο χάνια και κρήνας» [Σχινάς 1886]
↑ Επίτομο γεωγραφικό Λεξικό, Σταματελάτου, Εκδ. Ερμής
↑ Πρεκοπάνα Καστορίας:«οικοίμενο υπό 80 οικογενειών χριστιανών, έχει εκκλησίαν, σχολείο, δύο χάνια και κρήνας» [Σχινάς 1886
↑ Prekopana, λειτουργία πατριαρχικού σχολείου και εκκλησίας [Χάρτης Κοντογιάννη]
↑ Prekopana / Caza de Lerin (Florina), χριστιανικός πληθυσμός: 1.600 εξαρχικοί Βούλγαροι και 12 Βλάχοι, λειτουργία ενός εξαρχικού σχολείου με δύο δασκάλους και 119 μαθητές [Brancoff 1905]
↑ Πρεκοπάνα Φλωρίνης, 880 ορθόδοξοι Έλληνες υπό την βουλγαρικήν τρομοκρατία {: Μακεδόνες που προσχώρησαν στη εξαρχία) από το 1904 [Χαλκιόπουλος 1910]
↑ Ελληνική απογραφή 1920: 436 άτομα, 193 άρρενες και 243 θήλεις, 106 οικοιγένειες
↑ Ελληνική απογραφή 1928: 182 άρρενες και 241 θήλεις. Ομοδημότες 420, ετεροδημότες 3, απογραφέντες αλλού 37 δημότες Κανένας πρόσφυγας μετά το 1922
↑ Ιάκωβος Μιχαηλίδης, Μετακίνηση Σλαυοφώνων πληθυσμών 1912-1930, εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ 2003
↑ Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, κώδιξ συλλογής Βολίδη 19, φ. 17v.
↑ Σταυρούλα Βαϊνά Αρβανιτάκη (2004). Ο καπετάν Γρηγόριος Βαϊνάς, Μακεδονικός Αγώνας, Ήθη και έθιμα της Μακεδονίας. Αθήνα: Μέδουσα – Σέλας Εκδοτική. σελ. 62 ). ISBN 960-8338-14-X.
↑ Ίων Δραγούμης, Τετράδια του Ίλιντεν, σ.200, εκδ. Πετσίβα, Αθήνα 2000
↑ Ίων Δραγούμης, Τετράδια του Ίλιντεν, σ.242, εκδ. Πετσίβα, Αθήνα 2000 ISBN 960-90010-3-3.
↑ Ίων Δραγούμης, ο.π. σ.250
↑ Iva Burilkova, Ημερολόγιο 1901-1903, Σόφια (2001).
↑ [Υπόμνημα ΔΕΣ 1947]
Πηγές
Μακεδονικός Αγώνας - Αναφορά στο χωριό "Πρεκοπάνα"
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
χάρτης και φωτογραφίες από το Panoramio
Στο περιπλοκάδι των συγκρούσεων
| ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΕΤΟΥ |
|---|
| Τοπική Κοινότητα Αγραπιδεών |
| Αγραπιδέαι, αι |
| Τοπική Κοινότητα Αετού |
| Αετός, ο |
| Τοπική Κοινότητα Αναργύρων |
| Ανάργυροι, οι |
| Τοπική Κοινότητα Ασπρογείων |
| Ασπρόγεια, τα |
| Περικοπή, η |
| Τοπική Κοινότητα Βαλτονέρων |
| Βαλτόνερα, τα |
| Τοπική Κοινότητα Λιμνοχωρίου |
| Λιμνοχώρι, το |
| Τοπική Κοινότητα Πεδινού |
| Πεδινό, το |
| Τοπική Κοινότητα Σκλήθρου |
| Σκλήθρο, το |
|
Νομός Φλώρινας : Δήμος, Κοινότητα Φλώρινας | Αετού | Αμυνταίου | Κάτω Κλεινών | Μελίτης | Περάσματος | Πρεσπών | Φιλώτα Βαρικού | Κρυσταλλοπηγής | Λεχόβου | Νυμφαίου Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Φλώρινας. |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
