.
Περιφέρεια : Ηπείρου
Νομός : Θεσπρωτίας
Η πόλη της Παραμυθίας βρίσκεται στο νομό Θεσπρωτίας στην Ήπειρο. Το όνομά της προέρχεται από την ονομασία της Παναγίας της Παραμυθιάς (στα αρχαίαελληνικά σημαίνει παρηγορήτισσα) όπως και μεγάλη εκκλησια που σώζεται σε άριστη κατάσταση στο κέντρο της πόλης. Η περιφέρεια της πόλης φτάνει τα 31.680 στρέμματα, ενώ ο πληθυσμός της τους 10.000 κατοίκους. Σήμερα, η πόλη είναι η έδρα του δήμου Παραμυθιάς που περιλαμβάνει 22 δημοτικά διαμερίσματα. Είναι κτισμένη στη θέση της αρχαίας Εύροιας, που κατέστρεψαν το 551 μ.χ. οι Γότθοι του Τωτίλα. Πολιούχος Άγιος της πόλης είναι ο Αγ. Δονάτος.
Η Παραμυθιά ήταν μια μικρή βυζαντινή πόλη, κτισμένη το 1.000 π.Χ. Βρίσκεται αμφιθεατρικά στο υψόμετρο των 750 μ, στους πρόποδες του Κορύλα, ανάμεσα στους ποταμούς Αχέρων που πηγάζει από τα όρη του Σουλίου και εκβάλλει στο Ιόνιο Πέλαγος κοντά στο χωριό Σπλάντζα και του Καλαμά. Η οροσειρά Κορύλα (υψ. 1.658μ) βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της πόλης.
Στην δυτική πλευρά βρίσκονται οροσειρές που την χωρίζουν από την πόλη της Ηγουμενίτσας, του Μαργαριτίου και άλλων περιοχών. Στα όρια της πόλης βρίσκεται ο ποταμός Κωκυτός, γνωστός από την μυθολογία σαν το ποτάμι που δημιουργήθηκε από τα δάκρια των συγγενών των νεκρών, όταν ο Άδης οδηγούσε τις ψυχές στον Άδη μέσω της Αχερουσίας λίμνης . Ανάμεσα στα αξιοθέατα της πόλης μπορούμε να δούμε τα Βυζαντινά Λουτρά, το κάστρο Κούλια, το κάστρο της Παραμυθιάς και το κάστρο της Ελέας, το μοναδικό για την κατασκευή του ρολόι, ενώ αξέχαστη θα σας μείνει η ορεινή Θεσπρωτία, στο χωριό Σούλι, αλλά και οι γύρω παραθαλάσσιες περιοχές στην Πάργα, Σύβοτα, Πέρδικα. Χαρακτηριστική αρχιτεκτονική παρουσιάζουν τα κτίσματα στο κέντρο της πόλης με την πλακόστρωτη αγορά
Σήμερα τα ήθη και τα έθιμα σώζονται αναλλοίωτα και χαρακτηριστικές είναι οι εκδηλώσεις στην μνήμη του Αγ.Δονάτου (30/4), το εβδομαδιαίο bazaar με την ονομασία Λάμποβος (1η Κυριακή κάθε Οκτωβρίου), οι αποκριάτικες εκδηλώσεις, οι εκδηλώσεις που γίνονται στην μνήμη 49 ηρώων που εκτελέσθηκαν κατά την διάρκεια της κατοχής, οι γιορτές Σουλίου στην μνήμη των ηρώων του 21 κ,α. Το μεγαλύτερο μέρος του δήμου -με εξαίρεση τις κοιλάδες των ποταμών Καλαμάς και Κωκυτός- είναι ορεινό και ήμιορεινό με τις υψηλότερες κορυφές Χιονίστρα (1.644μ) και Κορύλα (1.658μ) ΒΑ και Α της Παραμυθιάς. Η κοιλάδα της Παραμυθιάς είναι μια από τις μεγαλύτερες της Θεσπρωτίας και η σημαντικότερη οικιστική και πολιτιστική περιοχή στην Ήπειρο
Τα αρχαιολογικά κατάλοιπα -λίθινα εργαλεία, κεραμική από την πεδιάδα της Παραμυθιάς, την πλουσιότερη περιοχή της Ελλάδας σε λίθινα εργαλεία χρονολογούμενα από τη Νεότερη Παλαιολιθική μέχρι την Εποχή του Χαλκού- επιβεβαιώνουν την αδιάκοπη κατοίκηση στο χώρο σε όλη τη διάρκεια της εποχής του Λίθου. Στην περιοχή Τσαρδάκια, νότια της σύγχρονης πόλης της Παραμυθιάς, η ύπαρξη πολυγωνικού τείχους και κιβωτιόσχημου τάφου της Ύστερης εποχής του Χαλκού είναι από τα λιγοστά δείγματα του Μυκηναϊκού πολιτισμού στη Θεσπρωτία. Κατά τους ιστορικούς χρόνους, στην ανατολική όχθη του Καλαμά, σε φυσικά οχυρούς λόφους ή πλαγιές από βουνά, δημιουργήθηκαν οχυρωμένοι οικισμοί (Πέντε εκκλησίες, Πετροβίτσα, Γκουσμπάνι, Πλακωτή, Καλλιθέα kλπ.), που έλεγχαν την κοιλάδα του Καλαμά. Την ίδια περίοδο αναπτύχθηκε σειρά οικισμών στις ανατολικές πλαγιές της κοιλάδας του Κωκυτού (Παραμυθιά, Ελέα, Αγ. Δονάτος Ζερβοχωρίου) κάποιοι λιγότεροι στη δυτική πλευρά της Κοιλάδας του Κωκυτού (Γκρίκα, Σεβαστό, Κυρά Παναγιά) και, τέλος, κάποιοι μικρότεροι στον ορεινό όγκο των βουνών της Παραμυθιάς (Σαλονίκη, Αγ. Κυριακή). Η περιοχή του Δήμου, που στο μεγαλύτερό της τμήμα καλύπτει την αρχαία Ελεάτιδα, όπου κατοικούσε το φύλο των Ελεατών Θεσπρωτών, ήταν από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές του θεσπρωτικού χώρου και γνώρισε μεγάλη ακμή κατά τους ελληνιστικούς χρόνους
|
Παραμυθιά British Museum
|
||
| Το 1796 βρέθηκαν στην θέση "Λιμπόνι" της Παραμυθιάς (θέση όπου τοποθετούνταν αρχαία Φωτική) 21 χάλκινα γλυπτά της Σχολής του Λυσσίπου (Γ' αιώνας π.Χ.). Τα γλυπτά αυτά βρίσκονται διασκορπισμένα σε μουσεία στο Λονδίνο, στη Ρωσία και την Κωνσταντινούπολη. |
||
H Παραμυθιά από την δημιουργία της υπάγονταν στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Το 1330 βρίσκεται στην κυριαρχία Ιωάννη Β΄ Ορσίνη, Δεσπότη της Ηπείρου. Το 1337 ανακαταλήφθηκε από τον Αυτοκράτορα του Βυζαντίου τον Ανδρόνικο Γ΄Παλαιολόγο και το 1349 βρίσκεται στην κυριαρχία του Στέφανου Δουσάν, Τσάρου των Σέρβων. Στα επόμενα χρόνια η Παραμυθιά μαζί με τις νότιες περιοχές των Ιωαννίνων καταλαμβάνεται από Αλβανούς φύλαρχους οι οποίοι ήταν χριστιανοί. Πιο συγκεκριμένα η Παραμυθιά και το Δέλβινο βρίσκονται στην κυριαρχία του ηγεμόνα Ιωάννη Σπάθα. Το 1367 η Παραμυθιά υποτάχθηκε από το Σέρβο ηγεμόνα των Ιωαννίνων Θωμά Πρελιούμποβιτς. Από το 1449 μέχρι στις 23 Φεβρουαρίου 1913 η Παραμυθιά βρίσκεται, μαζί με ολόκληρη την επαρχία της, στην κυριαρχία της Τουρκίας.
Σε όλη αυτή την χρονική διάρκεια οι Παραμυθιώτες δεν έπαψαν να αγωνίζονται κατά του κατακτητή. Μέχρι το 1604 δεν υπάρχουν στοιχεία για την ιστορική διαδρομή της Παραμυθιάς και της γύρω περιοχής. Τον Νοέμβριο του 1604 ο Μητροπολίτης Τρίκης Διονύσιος ο Φιλόσοφος βρίσκεται στο χωριό Χόϊκα Παραμυθιάς και συγκεντρώνει γύρω του αρκετούς χωρικούς στους οποίου μιλάει για λευτεριά και επανάσταση. Η προσπάθεια προδόθηκε ο δε Μητροπολίτης κατέφυγε στην Ισπανία. Το 1609 ο Διονύσιος ο Φιλόσοφος επιστρέφει και έχοντας έδρα αυτή τη φορά, το μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου του Διχουνιού, που υπάγονταν στην επισκοπή Παραμυθιάς οργανώνει επανάσταση η οποία και γίνεται το 1611.Όμως και αυτή η προσπάθεια αποτυγχάνει με επακόλουθο τα αμέτρητα καιαπάνθρωπα δεινά για όλους τους. Τότε ακολούθησε η αναγκαστική αλλαγή θρησκεύματος των κατοίκων και οι διωγμοί τους συμβάλλοντας στην ίδρυση της Σουλιώτικης Συμπολιτείας
Το 1812 με Σουλτανική έγκριση προσαρτώνται στα Ιωάννινα η επαρχία Παραμυθιάς, Φιλιατών και Μαργαριτίου, οι οποίες μέχρι τότε υπάγονταν στο Δέλβινο.Το 1831 λόγω της συμμετοχής των Μουσουλμάνων Τσάμηδων της Παραμυθιάς εναντίον των Σουλτανικών στρατευμάτων στη μάχη της Βελτίστας, δέχεται επίθεση του Ιμίν Πασά των Ιωαννίνων και πολιορκείται για δυο μήνες το κάστρο της. Ακολουθεί μεγάλη καταστροφή των περιουσιών των Παραμυθιωτών και εξορίζονται οι αρχηγοί τους στην Σόφια
Οι Χριστιανοί κάτοικοι της Παραμυθιάς το 1854 παίρνουν μέρος στην επανάσταση της Ηπείρου και προσφέρουν έτσι νέες σελίδες στην ιστορία του τόπου τους. Πολλά υπέφεραν οι Παραμυθιώτες και οι γύρω περιοχές στα επόμενα χρόνια και ειδικότερα στον πόλεμο της Ελλάδος Τουρκίας το 1897. Από το 1908 η επαρχία Παραμυθιάς κατευθύνεται από τον Χριστιανικό πληθυσμό της πόλης, του Δημογέροντες, τον Μητροπολίτη και τους υπόλοιπους προκρίτους. Τα βουνά γεμίζουν με αντάρτικα σώματα και στις 23 Φεβρουαρίου 1913 η Παραμυθιά αποκτά επιτέλους την ελευθερία της. Την περίοδο της κατοχής (1941-1944) η Παραμυθιά όπως και όλη σχεδόν η Ελλάδα περνά νέα δεινά με αποκορύφωμα την εκτέλεση 49 προκρίτων στις 15 Αυγούστου 1943 από τους Γερμανούς και τις συμμορίες των Αλβανών
Η Πνευματική και εμπορική Παραμυθιά: Η Παραμυθιά για αιώνες ήταν μεγάλο κέντρο εμπορικής και οικονομικής δραστηριότητας. Επιπλέον έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εκπαίδευση και πολιτιστική ανάπτυξη των κατοίκων της περιοχής.Το 1681 ιδρύεται η Δημόσια Ελληνική Σχολή με δαπάνες των πνευματικών αρχηγών της και των προκρίτων. Η σχολή αυτή μέχρι το 1750 και αργότερα μετά το 1842 που λειτούργησε ταυτόχρονα και Παρθεναγωγείο, περιλαμβάνεται από τον Ακαδημαϊκό Σπύρο Μελά, στις σχολές που συντήρησαν την Πνευματική Ελληνική Παράδοση κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας.Το 1919 ιδρύεται τo Γυμνάσιο Παραμυθιάς το μοναδικό στην Θεσπρωτία μέχρι το 1944 περίπου στο οποίο φοιτούσαν μαθητές όχι μόνο από την Θεσπρωτία αλλά και από τις περιοχές Πρέβεζας και τα Ιωαννίνων. Tο γεγονός αυτό από μόνο του φανερώνει την πολιτισμική ακμή της Παραμυθιάς η οποία πρωτοστατούσε στην τέχνη τα γράμματα και το εμπόριο. Σε αυτήν οφειλή σε μεγάλο βαθμό η Ήπειρος την πολιτισμική της κληρονομιά
Σήμερα ο δήμος Παραμυθιάς αποτελεί τον δεύτερο σε μέγεθος δήμο του νομού Θεσπρωτίας με έκταση 316,853 στρέμματα. Καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της επαρχίας Σουλίου, με φυσικά όρια τον ποταμό Καλαμά στα δυτικά και τα όρη της Παραμυθιάς στα βόρεια και ανατολικά. Ο πληθυσμός του δήμου ανέρχεται σε 8826 κατοίκους. Το μεγαλύτερο μέρος της έκτασης του δήμου Παραμυθιάς-με εξαίρεση την κοιλάδα του Καλαμά και την κοιλάδα/πεδιάδα του Κωκυτού- είναι ορεινό και ημιορεινό με υψηλότερες κορυφές την Χιονίστρα (1644) και τον Κορίλλα (1658) ΒΑ και Α της Παραμυθιάς. Όσον αφορά την πεδίαδα της Παραμυθιάς, ή Ελεάτις όπως ονομάζονταν στην αρχαιότητα, περικλείεται ανατολικά από την οροσειρά του Κορίλλα (1658μ) και του Ζαβρούχου (1318), δυτικά από την ασβεστολιθική οροσειρά του Μαργαριτίου (626μ. και 479μ.) και συνδέεται βορειοδυτικά με την μικρότερη πεδιάδα της Χότκοβας με την ομώνυμη λίμνη...
--------------------------------------------------------------------------------
Συντεταγμένες 39°28′ N 20°30′ E
Περιφέρεια Ήπειρος
Νομός (Νομαρχία) Θεσπρωτίας
Επίσημος πληθυσμός 7.601 2001
Έκταση 316 km²
Υψόμετρο 750 m
Ταχυδρομικός κώδικας 46200
Τηλεφωνικός κωδικός 26660
Δήμαρχος Λώλος Βασ.
Δικτυακός τόπος http://www.paramythia-online.gr
links σχετικά με την Παραμυθιά: www.paramythia.gr
Μαρτυρικά χωριά και πόλεις της Ελλάδας
| ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ |
|---|
|
Δημοτική Κοινότητα Παραμυθίας
|
| Άγιος Γεώργιος, ο (Δ.Κ.Παραμυθίας) |
| Άγιος Δονάτος, ο |
| Παραμυθιά, η |
| Τοπική Κοινότητα Αγίας Κυριακής |
| Αγία Κυριακή, η |
| Τοπική Κοινότητα Αμπελιάς |
| Άγιος Παντελεήμων, ο |
| Αμπελιά, η |
| Ράπι, το |
| Τοπική Κοινότητα Γκρίκας |
| Γκρίκα, η |
| Τοπική Κοινότητα Ελαταριάς |
| Ελαταριά, η |
| Τοπική Κοινότητα Ζερβοχωρίου |
| Ασφάκα, η |
| Ζερβοχώρι, το |
| Καμίνι, το |
| Τοπική Κοινότητα Καλλιθέας Σουλίου |
| Αβαρίτσα, η |
| Βρυσοπούλα, η |
| Καλλιθέα, η |
| Τοπική Κοινότητα Καρβουναρίου |
| Καρβουνάρι, το |
| Κυρά Παναγιά, η |
| Τοπική Κοινότητα Καριωτίου |
| Καριώτι, το |
| Τοπική Κοινότητα Κρυσταλλοπηγής |
| Κεφαλόβρυσο, το |
| Κρυσταλλοπηγή, η |
| Τοπική Κοινότητα Νεοχωρίου |
| Άγιος Γεώργιος, ο (Τ.Κ.Νεοχωρίου) |
| Νεοχώρι, το |
| Νεράιδα, η |
| Τοπική Κοινότητα Ξηρολόφου |
| Ξηρόλοφος, ο |
| Ραχούλι, το |
| Τοπική Κοινότητα Παγκρατών |
| Παγκράτες, οι |
| Τοπική Κοινότητα Πέντε Εκκλησιών |
| Πέντε Εκκλησιές, αι |
| Τοπική Κοινότητα Πετουσίου |
| Πετούσι, το |
| Τοπική Κοινότητα Πετροβίτσας |
| Πετροβίτσα, η |
| Τοπική Κοινότητα Πλακωτής |
| Πλακωτή, η |
| Τοπική Κοινότητα Πολυδρόσου |
| Πολύδροσο, το |
| Τοπική Κοινότητα Προδρομίου |
| Προδρόμι, το |
| Τοπική Κοινότητα Σαλονίκης |
| Σαλονίκη, η |
| Τοπική Κοινότητα Σεβαστού |
| Σεβαστό, το |
| Τοπική Κοινότητα Χρυσαυγής |
| Χρυσαυγή, η |
| Τοπική Κοινότητα Ψάκας |
| Νουνεσάτι, το |
| Ψάκα, η |
|
Νομός Θεσπρωτίας: Δήμος, Κοινότητα Ηγουμενίτσας | Αχέροντα | Μαργαριτίου | Παραμυθιάς | Παραποτάμου | Σαγιάδας | Συβότων | Φιλιατών Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Θεσπρωτίας |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
