.
Περιφέρεια : Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Νομός : Καβάλας
-- Δήμος Χρυσούπολης--
Ο Νέος Ξεριάς είναι η έδρα και ο μοναδικός οικισμός του τοπικού διαμερίσματος Ξεριά του Δήμου Χρυσούπολης του νομού Καβάλας.
Βρίσκεται στα ανατολικά όρια του νομού κοντά στο νομό Ξάνθης, πάνω στον παλιό οδικό άξονα Καβάλας-Ξάνθης αλλά και στην Εγνατία οδό. Απέχει 10 χλμ από τη Χρυσούπολη και 35 χλμ από την Καβάλα. Έχει πραγματικό πληθυσμό 503 κατοίκους.
Ο Παλιός Ξεριάς
Οι κάτοικοι του Νέου Ξεριά είναι μέτοικοι από τον Παλιό Ξεριά, που βρισκόταν λίγα χιλιόμετρα βορειότερα, στους πρόποδες του όρους Λεκάνη. Ο Παλιός Ξεριάς χτίστηκε επί τουρκοκρατίας και οι κάτοικοί του ήταν Τούρκοι. Ονομαζόταν Κουρού-Ντερέ, δηλαδή Ξεροπόταμος. Οι Τούρκοι, που αποτελούσαν το 98% του τοπικού πληθυσμού, παρέμειναν εκεί και μετά την απελευθέρωση της επαρχίας Νέστου από τον ελληνικό στρατό, που έγινε στις 11 Ιουλίου 1913, καθώς και κατά το μεσοδιάστημα της διετούς βουλγαρικής κατοχής της περιοχής από τον Αύγουστο του 1916 ως τον Οκτώβριο 1918.
Μετά τη μικρασιατική καταστροφή, από το 1922 ως το 1924, οι Τούρκοι έφυγαν με την ανταλλαγή πληθυσμών και στο χωριό εγκαταστάθηκαν Έλληνες πρόσφυγες από διάφορα μέρη της Μικρασίας. Έτσι καθιερώνεται η ελληνική εκδοχή του παλιού ονόματος: Ξεριάς.
Κατοχή - Εμφύλιος
Στις αρχές Απριλίου του 1941, με την εισβολή των Γερμανών, το χωριό εγκαταλείφθηκε, διότι υπήρχαν εγκατεστημένες Μοίρες Αντιαεροπορικού Πυροβολικού και οι κάτοικοι φοβήθηκαν μήπως βομβαρδιστεί. Τελικά, δεν βομβαρδίστηκε και με τη λήξη της γερμανικής εισβολής επέστρεψαν.
Ακολούθησε η τριετής βουλγαρική κατοχή από τον Απρίλη 1941 ως το Σεπτέμβρη 1944, όπως σε όλα τα μέρη της ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, από το Στρυμόνα ως τον Έβρο. Την περίοδο αυτή οι κάτοικοι υπέστησαν πολλές διώξεις και εξευτελισμούς.
Κατά τον τελευταίο χρόνο του εμφυλίου πολέμου (1949) νέα ταλαιπωρία περνούν οι Ξεριώτες, που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν το χωριό για δεύτερη φορά και να καταφύγουν σε πιο ασφαλή μέρη. Οι περισσότεροι μετοικούν στην κοντινή Χρυσούπολη. Επιστρέφουν με τη λήξη του, το Σεπτέμβρη του 1949.
Μετανάστευση – Νέος Ξεριάς
Στις δεκαετίες 1960 και 1970 το χωριό εγκαταλείπεται απ' τους περισσότερους κατοίκους του, που φεύγουν προς αναζήτηση εργασίας στα αστικά κέντρα και στο εξωτερικό, κυρίως στη Γερμανία. Το παλιό χωριό σταδιακά ερημώνεται.
Από το 1976 αρχίζει να χτίζεται το καινούργιο χωριό, λίγα χιλιόμετρα νοτιότερα, πάνω στην παλιά εθνική οδό Καβάλας-Ξάνθης. Ολοκληρώνεται λίγο μετά το 1980 και ονομάζεται Νέος Ξεριάς. Το παλιό εγκαταλείπεται και σταδιακά άρχισε να αποκαλείται Παλιός Ξεριάς, αν και επίσημα ποτέ δεν ονομάστηκε έτσι (παρέμεινε πάντα ως κοινότητα Ξεριά).
Στο Νέο Ξεριά, εκτός από τους εναπομείναντες Ξεριώτες, εγκαταστάθηκαν επίσης κάτοικοι από το εγκαταλελειμμένο Λιθοχώρι καθώς και τριάντα και πλέον οικογένειες από τα κοντινά χωριά Αβραμηλιά και Δαμασκηνιά και πολλοί επαναπατρισμένοι μετανάστες, από εσωτερικό και εξωτερικό. Έτσι δημιουργήθηκε ένας νέος οικισμός, του οποίου οι κάτοικοι, οι Νεοξεριώτες, έχουν μεν ποικίλη προέλευση αλλά προέρχονται από την ευρύτερη περιοχή.
Σύλλογοι
* Πολιτιστικός και Μορφωτικός Σύλλογος Νέου Ξεριά. Διοργανώνει Φεστιβάλ ανεξάρτητων δημιουργών ταινιών μικρού μήκους, μεγάλου μήκους, animation και ντοκιμαντέρ. Εκδίδει βιβλία τοπικής ιστορίας και παράδοσης.
* Αθλητικός Όμιλος Πανιώνιος Ξεριά, ποδοσφαιρικός σύλλογος που μετέχει στο πρωτάθλημα Β΄ κατηγορίας της Ε.Π.Σ. Καβάλας. Πήρε αυτή την επωνυμία, σε ανάμνηση του Πανιώνιου της Σμύρνης, μιας και οι πρώτοι οικιστές του χωριού ήταν πρόσφυγες Μικρασιάτες.
Πηγές
* Βασίλη Μυλωνά, «Ξεριάς: Λιθοχώρι και Αβραμηλιά. Παλιές και νέες πατρίδες των προσφύγων», έκδ. Πολιτιστικός και Μορφωτικός Σύλλογος Νέου Ξεριά, 2008.
* Βασίλη Μυλωνά, «Ιστορίες και αφηγήσεις της παλιάς εποχής», έκδ. Πολιτιστικός και Μορφωτικός Σύλλογος Νέου Ξεριά, 2008.
Δημοτική Ενότητα Χρυσούπολης |
---|
Δημοτική Κοινότητα Χρυσούπολης |
Χρυσούπολις, η |
Τοπική Κοινότητα Αβραμυλιάς |
Αβραμυλιά, η |
Δαμασκηνιά, η |
Τοπική Κοινότητα Γέροντα |
Γέροντας, ο |
Τοπική Κοινότητα Γραβούνης |
Γραβούνα, η |
Τοπική Κοινότητα Διαλεκτού |
Διαλεκτόν, το |
Εκλεκτόν, το |
Κρήνη, η |
Τοπική Κοινότητα Ερατεινού |
Ερατεινόν, το |
Τοπική Κοινότητα Ζαρκαδιάς |
Εκάλη, η |
Ζαρκαδιά, η |
Τοπική Κοινότητα Ξεριά |
Νέος Ξεριάς, ο |
Τοπική Κοινότητα Παραδείσου |
Παράδεισος, ο |
Τοπική Κοινότητα Πέρνης |
Πέρνη, η |
Τοπική Κοινότητα Πετροπηγής |
Πετροπηγή, η |
Τοπική Κοινότητα Ποντολιβάδου |
Άνω Ποντολίβαδο, το |
Νέα Κώμη, η |
Ποντολίβαδο, το |
Τοπική Κοινότητα Χρυσοχωρίου |
Χρυσοχώρι, το |
Νομός Καβάλας : Δήμος Καβάλας | Ελευθερούπολης | Ελευθερών | Θάσου | Κεραμωτής | Ορεινού | Ορφανού | Παγγαίου | Πιερέων | Φιλίππων | Χρυσούπολης Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης: Διοικητική διαίρεση νομού Καβάλας |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License