Μήλος

Περιφέρεια : Νότιο Αιγαίο
Νομός : Κυκλάδων

-- Δήμος Μήλου --

Η Μήλος είναι ένα ηφαιστειακό νησί του Αιγαίου Πελάγους.

View Larger Map

Η Μήλος βρίκεται στην νοτιοδυτική άκρη των Κυκλάδων, 120 χλμ (75 μίλια) ανατολικά των ακτών της Λακωνίας. Από Ανατολικά προς Δυτικά έχει πλάτος 23 χλμ, από Βορρά σε Νότο 13 χλμ, και η επιφάνειά της εκτιμάται στα 151 τετρ. χλμ. Έχει σχήμα πετάλου, σχηματίζοντας μεγάλο κόλπο. Το ψηλότερο βουνό είναι ο Προφήτης Ηλίας 748 μ., στο δυτικό μέρος του νησιού.

Στη Μήλο υπάγονται οι νησίδες Ακράθιο, οι Ανάνες, η Αντίμηλος (Ερημόμηλος), οι Ακραδιές, το Παξιμάδι, το Πηλονήσι (Πολύαιγος) και το Πρασονήσι.

Τα πιο μεγάλα κοντινά νησιά είναι η Κίμωλος 1.6 χλμ βορειοανατολικά, η Αντίμηλος 20 χλμ βορειοδυτικά και Πολύαιγος, 2 χλμ δυτικά.

Ορυκτός πλούτος

Μπεντονίτης, περλίτης, ποζολάνη και μικρές ποσότητες καολίνη και πυριτικού εξορύσσονται στη Μήλο και εξάγονται σε όλο τον κόσμο. Στο παρελθόν στη Μήλο εξορυσσόταν βαρυτίνη (μέχρι το 2000), θείο (μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα), μηλόπετρες (μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα), μαγγάνιο και γύψος. Στα αρχαία χρόνια, η Μίλια Γή χρησιμοποιούταν σα χρωστική ουσία από τους καλλιτέχνες. Η Μήλος ήταν πηγή οψιανού ή οψιδιανού ο οποίος χρησίμευε για κατασκευή λίθινων εργαλείων κατά τη νεολιθική εποχή σε όλη την περιοχή γύρω από το Αιγαίο αλλά και γενικά στη λεκάνη της Μεσογείου.

Οικισμοί

Η Μήλος είχε πληθυσμό 4.771 άτομα στην απογραφή του 2001, πολύ μικρότερο από το 1907 (17.638, από τα οποία 4,864 σε χωριά και 12,774 εκτός αστικών περιοχών). Το κύριο λιμάνι της Μήλου είναι ο Αδάμας, με πληθυσμό 1.391 άτομα (2001). Μικρότερο λιμάνι (κυρίως για την συγκοινωνία Μήλου-Κιμώλου) είναι τα Πολλώνια. Η πρωτεύουσα του νησιού είναι η Πλάκα, η οποία μαζί με τον Τριοβάσαλο, τον Πέρα Τριοβάσαλο και την Τρυπητή βρίσκονται σε ύψωμα, πάνω από τον Αδάμαντα. Άλλος οικισμός και παλαιά πρωτεύουσα του νησιού είναι η Ζεφυρία.

Μικρότεροι αλλά γραφικοί οικισμοί είναι το Κλίμα, τα Μανδράκια και ο Φυροπόταμος.

Δημοτικά Διαμερίσματα: Μήλου, Αδάμαντος, Πέραν Τριοβασάλου, Τριοβασάλου, Τρυπητής.

Οι οικισμοί της Μήλου που καταγράφονται ως κατοικημένοι (απογραφή 2001) είναι οι (πλήρης κατάλογος): ο Εμπουρειός, η Ξυλοκερατιά, το Ραλάκι, το Φουρκοβούνι, ο Φυροπόταμος, τα Ψαθάδικα, ο Αδάμας, ο Πέραν Τριοβάσαλος, ο Κατσαρώνας, η Κόμια, ο Τριοβάσαλος, οι Άγιοι Ανάργυροι, ο Άγιος Γεράσιμος, τα Πολλώνια, τα Βούδια, τα Μανδράκια, ο Μύτακας, η Πάχαινα, η Φυλακωπή, η Τρυπητή, η Ζεφυρία, η Κάναβα, το Κλήμα, η Σχινωπή.

Χωρίς κατοίκους αναφέρονται η Αρετή, τα Γλαρονήσια και τα Θειωρυχεία.

Αγία Τριάδα Αδάμαντος

Ιστορία

Η θέση της Μήλου μεταξύ της ηπειρωτικής Ελλάδας και της Κρήτης, καθώς και η ύπαρξη του οψιδιανού είχαν σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός σημαντικού κέντρου του πρώιμου Αιγαιοπελαγίτικου πολιτισμού. Ο προϊστορικός οικισμός της Φυλακωπής στη βορειο-ανατολική ακτή άνθισε κατά την εποχή του χαλκού. Λέγεται ότι πρώτοι κάτοικοι της Μήλου ήταν Φοίνικες. Μετά από αυτούς την κατοίκησαν Δωριείς προερχόμενοι από την Σπάρτη, γι’αυτό και οι Μήλιοι είχαν ανέκαθεν φιλικά αισθήματα προς τους Σπαρτιάτες. Οι Μήλιοι έλαβαν μέρος στη ναυμαχία της Σαλαμίνας το 480 π.Χ. και ήταν από τους λίγους νησιώτες που δεν έδωσαν "γην και ύδωρ" στους Πέρσες. Κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο, οι Αθηναίοι κατέκτησαν τη Μήλο το 416 π.Χ. και έσφαξαν όλους τους άρρενες κατοίκους (η σφαγή της Μήλου). Αργότερα, η Μήλος ακολούθησε την τύχη των άλλων Κυκλάδων κάτω από τους Μακεδόνες, τους Ρωμαίους και στη συνέχεια τους Βυζαντινούς. Στους πρώτους Χριστιανικούς χρόνους είχε αρκετούς Εβραίους κατοίκους και έτσι ο Χριστιανισμός διαδόθηκε αρκετά γρήγορα. Κατά τη Φραγκοκρατία ο Μάρκος Σανούδος κατέλαβε τη Μήλο και το 1207 την ένωσε με το δουκάτο της Νάξου. Το 1537 την κατέκτησε ο Βαρβαρόσσα και από το 1566 πέρασε από τους Ενετούς στους Τούρκους. Καθ’όλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ήταν ορμητήριο πειρατών. Από το 1830, η Μήλος, όπως και όλες οι Κυκλάδες περιελήφθηκε στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος.

Η Αφροδίτη της Μήλου

Τ.δ. Μήλου [ 919 ]

η Μήλος [ 792 ]
το Ακράθιον (νησίδα) [ 0 ]
οι Ανάνες (νησίδα) [ 0 ]
η Αντίμηλος (νησίδα) [ 0 ]
η Αρετή [ 0 ]
το Αρκάδιο (νησίδα) [ 0 ]
ο Εμπουρειός (Εμπορειός) [ 52 ]
η Ξυλοκερατιά [ 6 ]
το Παξιμάδι (νησίδα) [ 0 ]
το Πηλονήσιο (νησίδα) [ 0 ]
το Πρασονήσι (νησίδα) [ 0 ]
το Ραλάκιον Χάλακος [ 11 ]
το Φουρκοβούνι [ 2 ]
ο Φυροπόταμος [ 12 ]
τα Ψαθάδικα [ 44 ]