Μάρκος Καρδίτσας

.

Περιφέρεια : Θεσσαλίας
Νομός : Καρδίτσας

-- Δήμος Παλαμά --

Ο Μάρκος είναι πεδινό χωριό και τοπική κοινότητα του νομού Καρδίτσας σε υψόμετρο 93 μέτρα[1][2], με πληθυσμό 689 κατοίκους (απογραφή 2011)[3] και είναι ο παλαιότερος βυζαντινός οικισμός στο Θεσσαλικό χώρο.

Ιστορία

Όλα τα κτήματα της Θεσσαλίας, μεταξύ των οποίων και το χωριό Μάρκος, ήταν εγγεγραμμένα στο κτηματολόγιο, το διατηρούμενο στην Κωνσταντινούπολη. Το χωριό του γαιοκτήμονα Μάρκου μνημονεύεται το 1336 ως αφιερωμένο στη μονή Ολυμπιώτισσα Ελασσόνος και φαίνεται κυρωμένο ελληνιστί δια χρυσόβουλου του Αυτοκράτορα Ανδρόνικου Γ΄ Παλαιολόγου. Μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης, το χωριό του Μάρκου μνημονεύεται στο οθωμανικό χειρόγραφο της Α΄ Απογραφής των ετών 1454/1455 μ.Χ. και στον γεωγραφικό χάρτη.

Ο Μάρκος με άλλα χωριά ήταν προστατευόμενα από το μοναστήρι της Λυκουσάδας. Το χωριό του Μάρκου αναφέρεται επίσης και στην πρόθεση 37 της Μονής του Δουσικού (Αγίου Βησσαρίωνος) στην Πύλη Τρικάλων το έτος 1530 όπως επίσης και στην πρόθεση του Μεγάλου Μετεώρου (μεταμορφώσεως του Σωτήρος) το 1520 και το 1592. Επίσης στην πρόθεση 215 της μονής Βαρλαάμ (Άγιοι Πάντες ) το 1613-14.

Επίσης αναφέρεται την 1η Αυγούστου 1730 σε ένα δίπλωμα που δόθηκε στην Μονή Ολυμπιώτισσα συντεταγμένο στη λατινική γλώσσα, υπογεγραμμένο από τον Πρίγκιπα Ροδόλφο τον Καντακουζηνό, με το οποίο χρυσόβουλο επικυρώνει παλαιά και νέα κτίσματα της Μονής Ολυμπιώτισσας. Σε αυτό το έγγραφο με αριθμό 10 το χωριό του Μάρκου αναφέρεται ως Δελμάρκο καθώς και το χωριό Μυρίχοβο (σημερινή Αγία Τριάδα Καρδίτσας):

’’In viciniis Larissarum oppidis Mirihovon, et DelMarco cum annlxis’’.

Κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας στη Θεσσαλία (1430-1881), το χωριό Μάρκος διατήρησε το ελληνικό του όνομα. Από το 1881 που απελευθερώθηκε η Θεσσαλία υπήχθη διοικητικά στην επαρχία Καρδίτσης του Νομού Τρικάλων και συγκεκριμένα στο Δήμο Τιτανίου. Από το 1912, που αναγνωρίσθηκε ως Κοινότητα[4] και μέχρι το 1928, φέρεται στο Υπουργείο Εσωτερικών με το όνομα Μάρκου. Από το 1928 μέχρι σήμερα με το όνομα Μάρκος[5].

Αξιοθέατα

Αξιοθέατα της Κοινότητας Μάρκου αποτελούν οι τέσσερις νεολιθικοί οικισμοί 7000 - 3000 π.Χ. αποκαλούμενοι και ως "Μαγούλες", οι οποίοι χαρακτηρίστηκαν ως αρχαιολογικοί χώροι από το 1964[6].

Επίσης, στον ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου, ο οποίος κτίσθηκε το 1566, βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα του Αγίου Γεωργίου, που χρονολογείται το 1782, και το τέμπλο του ναού, που χρονολογείται το 1805. Στο Μάρκο υπάρχει από το 1744 η εκκλησιά του Αγίου Αθανάσιου και το νέο εκκλησάκι του Αγίου Φανουρίου. Σημαντικό τοπικό γεγονός αποτελούν τα πανηγύρια των τριών Αγίων με το πανηγύρι του Αγίου Φανουρίου να είναι το πιο δημοφιλές στην περιοχή[7].

Πολιτισμός και Αθλητισμός

Ο Μάρκος έχει δυο συλλόγους που ασχολούνται με τον πολιτισμό και τον αθλητισμό. Ο Μορφωτικός Σύλλογος «Η Δημιουργία», που ιδρύθηκε το 1978, και ο αθλητικός όμιλος Δόξα Μάρκου, που ιδρύθηκε το 1975[8].

Ο Μάρκος είναι από τις πρώτες Κοινότητες που ίδρυσαν Κέντρο Πολιτισμού και Κοινοτική Βιβλιοθήκη. Το αποκαλούμενο και ως Πνευματικό Κέντρο λειτουργεί από το 1972, όπως και η Κοινοτική Βιβλιοθήκη. Στο κέντρο του Μάρκου υπάρχει το πέτρινο Δημοτικό Σχολείο.

Παραπομπές

«Δημογραφικά & Στατιστικά Στοιχεία». palamas.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2019. Ανακτήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 2019.
Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 170, τομ.21.
«ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2011», σελ. 10614 (σελ. 140 του pdf)
Β.Δ 29/8/1912 ΦΕΚ 261
«ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε.». www.eetaa.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2019.
ΦΕΚ 91/19-3-1964
Poimin.gr (27 Αυγούστου 2016). «Πλήθος ευσεβών χριστιανών στην πανήγυρη του Αγίου Φανουρίου Μάρκου». poimin.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2019.

«ΑΟ Δόξα Μάρκου - Onsports.gr». www.onsports.gr. Ανακτήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2019.

Πηγές

Τζιαμούρτας Ζήσης, ΕΝΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΧΩΡΙΟ ΤΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΚΟΥ ΚΑΜΠΟΥ ΑΦΗΓΕΙΤΑΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΕΊΟ ΤΟΥ, Μάρκο Καρδίτσας 2005.
Τζιαμούρτας Ζήσης, ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ ΤΩΝ ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗΔΩΝ, Καρδίτσα 1998.'ΕΠΑΙΝΟΣ Α' ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ.
Τζιαμούρτας Ζήσης, ΓΛΩΣΣΙΚΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΤΩΝ ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗΔΩΝ, Μάρκο Καρδίτσας 2005, ΒΡΑΒΕΙΟ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΠΑΛΑΜΑ
Δημοτική Κοινότητα Παλαμά
Παλαμάς, ο
Τοπική Κοινότητα Αγίου Δημητρίου
Άγιος Δημήτριος, ο
Τοπική Κοινότητα Βλοχού
Βλοχός, ο
Λυκόρεμα, το
Τοπική Κοινότητα Γοργοβιτών
Γοργοβίται, οι
Τοπική Κοινότητα Καλυβακίων
Καλυβάκια, τα
Τοπική Κοινότητα Κοσκινά
Κοσκινάς, ο
Ψαθοχώριον, το
Τοπική Κοινότητα Μάρκου
Μάρκος, ο
Τοπική Κοινότητα Μεταμορφώσεως
Μεταμόρφωσις, η

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License