.
Η Μάνδρα είναι περιοχή της Δυτικής Αττικής. Βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του Ράριου-Θριάσιου Πεδίου, ανάμεσα στις αρχαίες ιστορικές περιοχές της Ελευσίνας και των Μεγάρων, στούς πρόποδες του πευκόφυτου Όρους Πατέρας. Αποτελεί έδρα του δήμου Μάνδρας – Ειδυλλίας (ενός εκ των μεγαλύτερων σε έκταση δήμων) και των ιστορικών Κούντουρων Αττικής γνωστών για την ηρωϊκή δράση τους το 1821. Στην έκταση του Δήμου περιλαμβάνονται οι αρχαίες πόλεις των Ελευθερών και της Μυουπόλεως στον Κιθαιρώνα.[2]
Η ονομασία της πόλης Μάνδρα αναφέρεται από τον τραγικό ποιητή Σοφοκλή στο απόσπασμα υπ' αριθ. 587 και από τον Θεόκριτο στα "Ειδύλλεια" του στο κεφάλαιο Δ' στ 61. Επίσης και ο Γάλλος Φρανσουά Πουκεβίλ κατά την περιήγηση του το 1815 είχε αναφέρει στο έργο του "Ταξίδι στην Ελλάδα" την Μάνδρα ως το "χωριό του Κιθαιρώνα".
Από την αρχαία πόλη των Ελευθερών καταγόταν ο περίφημος Μύρωνας ο αρχαιότερος ονομαστός γλύπτης ο οποίος μεταξύ άλλων έργων φιλοτέχνησε και τον γνωστό Δισκοβόλο.
Η περιοχή της Μάνδρας διαθέτει μια απο τις πιο εκτεταμένες εγκαταστάσεις εφοδιαστικής (logistics) της Αττικής. Επίσης στην Μάνδρα λειτουργεί το μεγαλύτερο λατομείο αδρανών υλικών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης της εταιρείας Χάλυψ στην θέση Κεραμιδέζα. Η περιοχή έχει την όψη ήσυχης προαστιακής κωμόπολης η οποία διαθέτει πλείστες πευκόφυτες εκτάσεις π.χ δάση Κιάφας, Κωστηλί, Μακελάρη κ.α. ενω η αστική εικόνα είναι κυρίως κατοικίες που διαθέτουν κήπο. Μέχρι την εποχή της κυρίως βιομηχανικής ανάπτυξης οι κάτοικοι της περιοχής επένδυαν κυρίως στην καλλιέργεια της ελιάς ενώ μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού απασχολούνταν στην ρητινοκαλλιέργεια λόγω των προαναφερθεισών μεγάλων πευκόφυτων εκτάσεων. Μανδραίοι ήσαν επί το πλείστον και οι ιδιοκτήτες των μεγάλων βιομηχανιών επεξεργασίας ρητίνης της Ελευσίνας καθώς και οι ιδρυτές της εταιρείας ΙΡΙΣ της πρώτης βιομηχανίας ελαιοχρωμάτων της Ελλάδος. Η Μάνδρα παρουσιάζει αύξηση πληθυσμού τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 12.792 κατοίκους.
Πορεία του πληθυσμού:[3]
Έτος | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
Πληθ. | 2.768 | 3.246 | 3.857 | 4.636 | 7.360 | 7.972 | 10.012 | 10.947 | 12.792 |
Ιστορικά στοιχεία και Μνημεία
Η Μάνδρα στη σημερινή της θέση χτίστηκε το 1816 από κατοίκους των ορεινότερων Κούντουρων. Με τη σταδιακή εγκατάλειψη των Κούντουρων η Μάνδρα αναπτύχθηκε πληθυσμιακά. Με την εφαρμογή της πρώτης διοικητικής διαίρεσης η Μάνδρα εντάχθηκε αρχικά στον τότε διευρυμένο δήμο Ελευσίνας του οποίου αποτέλεσε την αρχική του έδρα.[4] Με την εφαρμογή της διοικητικής διαίρεσης του 1912 αποτέλεσε ξεχωριστή κοινότητα η οποία συμπεριέλαβε και τον οικισμό της Οινόης. Το 1919 η Οινόη αποσπάστηκε από την κοινότητα Μάνδρας συγκροτώντας ξεχωριστή κοινότητα. Η κοινότητα Μάνδρας αναγνωρίστηκε σε δήμο το 1946.[5]Ο δήμος Μάνδρας διατηρήθηκε μέχρι τα τέλη του 2010 ενώ από την 1η Ιανουαρίου 2011 αποτέλει μέρος στο νέο διευρυμένο δήμο Μάνδρας – Ειδυλλίας, του οποίου έδρα ορίστηκε η Μάνδρα.
Μνημεία της περιοχής αποτελούν τα ερείπια της αρχαίας πόλεως και του φρουρίου των Ελευθερών στη θέση Κάζα, η ονομαστή βυζαντινή μονή του Οσίου Μελετίου Κιθαιρώνα η οποία χρονολογείται απο τον 11ο αιων. και οριοθετείται στα ερείπια της αρχαίας Μυουπόλεως στην οποία επίσης βρίσκεται το θαυματουργό σκήνωμα του Οσίου, ο βυζαντινός ναΐσκος του Αγίου Ιωάννη στην θέση Κόρακα με τις ωραίες αγιογραφίες, ο ναός Παμμεγίστων Ταξιαρχών με το ιδιαίτερης τεχνοτροπίας μαρμάρινο κωδωνοστάσιο του 1860 καθώς και ο Μητροπολιτικός Ναός Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης αρχιτεκτονικό έργο του Ερνστ Τσίλλερ ο οποίος θεμελιώθηκε το 1893 και κόστισε το ογκώδες για την εποχή ποσό τών 120 χιλιάδων δραχμών εγκαινιάστηκε δε παρουσία του μετέπειτα Πρωθυπουργού Στέφανου Δραγούμη ο οποίος εκτός των άλλων διαθέτει και συλλογή εικόνων του ζωγράφου Πολυχρόνη Λεμπέση και τέλος η καλαίσθητη Μονή της Παναγίας Γοργοεπηκόου με την πανοραμική θέα του Θριάσιου Πεδίου και του Ελευσινιακού Κόλπου.
Προσωπικότητες
Νικόλαος Ρόκας (στρατιωτικός) Βουλευτής Μεγαρίδος και Μακεδονομάχος προς τιμή του οποίου έχει αφιερωθεί η κεντρική οδός της πόλης και το πλησίον στρατόπεδο
Κωνσταντίνος Ρόκας Πρύτανης του Παν/μίου Αθηνών και Υπουργός
Νικόλαος Ρόκας (νομικός) Ομότιμος Καθηγητής Παν/μίου Αθηνών
Νικόλαος Σταύρου Ρόκας ή Ζερβονικόλας Στρατηγός και Αρχηγός στην Κρητική Επανάσταση του 1821 προς τιμή του οποίου κάθε χρόνο διοργανώνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις τα γνωστά ως Ζερβονικόλεια
Αλέξανδρος Σακελλαρίου Ναύαρχος και Υπουργός
Γεώργιος Νικολαΐδης Στρατηγός γνωστός σαν Καπετάν Μάνδρας. Βουλευτής Μεγαρίδος και έπειτα Αττικοβοιωτίας
Παναγιώτης Νικολαΐδης Στρατηγός, Υπασπιστής των Βασιλέων και Υπουργός
Ευάγγελος Δ. Κοροπούλης Αρχηγός Μακεδονομάχος
"Καπετάν Κολιός" Ταγματάρχης Αξιωματικός της Οροφυλακής το 1821
Δείτε επίσης
Κούντουρα Αττικής
Δήμος Μάνδρας - Ειδυλλίας
Παραπομπές
Υψόμετρο Μάνδρας, ανακτήθηκε 29/04/2015.
Ιστορικά στοιχεία για τη Δημοτική Ενότητα Μάνδρας, ανακτήθηκε στις 30/04/2015.
Επίτομο γεωγραφικό Λεξικό, Σταματελάτου, Εκδ. Ερμής ISBN:960-320-133-2
Γενικά στοιχεία για την πόλη της Μάνδρας
Διοικητικές μεταβολές ΟΤΑ
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΜΑΝΔΡΑΣ |
---|
Δημοτική Κοινότητα Μάνδρας |
Άγιος Γεώργιος, ο |
Άγιος Σωτήρ, ο |
Άγιος Χαράλαμπος, ο |
Διόδια, τα |
Θέα, η |
Λεύκα, η |
Λούτσα, η |
Μάνδρα, η |
Μονή Οσίου Μελετίου, η |
Νέα Ζωή, η |
Παλαιοχώρι, το |
Πουρνάρι, το |
----
Μάνδρα Αττικής
Μάνδρα Αιτωλοακαρνανίας
Μάνδρα Έβρου
Μάνδρα Λάρισας
Μάνδρα Μεσσηνίας
Μάνδρα Ξάνθης
Νομαρχία Δυτικής Αττικής : Δήμος, Κοινότητα Ελευσίνος | Άνω Λιοσίων | Ασπροπύργου | Βιλίων | Ερυθρών | Ζεφυρίου | Μάνδρας | Μεγαρέων | Νέας Περάμου | Φυλής |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License