H Ελευσίνα είναι πόλη του νομού Αττικής, έδρα της Νομαρχίας της Δυτικής Αττικής, και βρίσκεται σε απόσταση 20 χλμ. από την Αθήνα. Έχει έκταση 20 τετρ. χλμ, 30.000 κατοίκους, διασχίζεται από την Εθνική Οδό Αθηνών-Κορίνθου, την σιδηροδρομική γραμμή Αθηνών-Πατρών, την Αττική Οδό, διαθέτει εμπορικό λιμάνι και στρατιωτικό αεροδρόμιο.
Ιστορία
Η ιστορία της χάνεται στα βάθη των αιώνων. Στους αρχαιότατους χρόνους αποτελούσε ανεξάρτητο κράτος, ανεξάρτητο βασίλειο με δικό της βασιλέα. Φαίνεται ότι η περιοχή της Ελευσίνας κατοικούνταν από τις αρχές του 2.000 π.Χ. Η πόλη ήταν χτισμένη στην περιοχή με το όνομα Θριάσιο πεδίο και συνδεόταν με την Αθήνα με την ονομαζόμενη Ιερά Οδό, στην οποία γινόταν και η πομπή των Ελευσίνιων Μυστηρίων.
Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Ελευσίνα υποτάχτηκε στην Αθήνα διατηρώντας όμως τα θρησκευτικά της προνόμια, από την εποχή του πολέμου μεταξύ των δύο πόλεων, κατά την οποία ο βασιλέας των Αθηνών Ερεχθέας φόνευσε το βασιλιά της Ελευσίνας Εύμολπο και τους γιους του. Τμήμα της αυτονομίας της φαίνεται να αποκτά ξανά στις αρχές του 4ου π.Χ. αιώνα και εξακολούθησε να αποτελεί θρησκευτικό κέντρο.
Η Ελευσίνα αποτελούσε μαζί με την Αθήνα, την Ολυμπία, τους Δελφούς και τη Δήλο τις 5 ιερές πόλεις της Αρχαίας Ελλάδος.
Η ακμή της διατηρήθηκε σχεδόν ως την εποχή του Ιουστινιανού, όταν απαγορεύτηκαν οι εκδηλώσεις λατρείας προς τους αρχαίους θεούς και καταστράφηκαν τα ιερά της. Η πόλη γίνεται ένα ασήμαντο βυζαντινό φρούριο και, ακολουθώντας τους νόμους της παρακμής, χάνει ολοένα και περισσότερο τη σημασία της ως την επανάσταση του 1821, όπου χρησιμοποιήθηκε ως στρατόπεδο από τον Καραϊσκάκη και τον Καποδίστρια. Σήμερα με τη βιομηχανική ανάπτυξη της περιοχής, η Ελευσίνα αποκτά ξανά οντότητα και ζωντάνια.
Ελευσίνα 1843, Ερείπια
Οι ανασκαφές για την ανακάλυψη των αρχαίων ερειπίων άρχισαν για πρώτη φορά το 1811 και συνεχίστηκαν από το Γάλλο Φρ. Λένορμαν το 1860. Σημαντική επίσης ήταν και η προσπάθεια που κατέβαλε και η Αθηναϊκή Αρχαιολογική Εταιρεία. Με τις ανασκαφές αυτές ανακαλύφτηκαν και ήρθαν στο φως τα αρχαία κτίσματα, καθώς και ανεκτίμητοι αρχαιολογικοί θησαυροί. Η είσοδος στο χώρο των ερειπίων γίνεται από τη βόρεια πλευρά τους. Εκεί υπάρχει το τέρμα της Ιεράς Οδού και αμέσως μετά τα ερείπια της πηγής με τους οκτώ κρουνούς.
Δεξιά βρίσκονται τα ερείπια των ναών της Άρτεμης και του Ποσειδώνα. Γύρω από το ναό του Ποσειδώνα υπήρχαν βωμοί που ο σπουδαιότερος και μεγαλύτερος από αυτούς ήταν ο ονομαζόμενος "εσχάρα". Στην είσοδο του ναού δεσπόζουν τα Μεγάλα Προπύλαια, που αποτελούν πιστή αντιγραφή των Προπυλαίων της Ακρόπολης. Τα Προπύλαια κτίστηκαν κατά τη διάρκεια των ρωμαϊκών χρόνων και συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια της αυτοκρατορίας του Αντωνίνου και Μάρκου Αυρηλίου το 130 και 140 μ.Χ.
Από τη μια και την άλλη πλευρά των Προπυλαίων αρχίζει το τείχος της πόλης. Στη συνέχεια υπάρχουν τα Μικρά Προπύλαια στα οποία υπήρχαν κίονες με τη μορφή των Καρυάτιδων. Δεξιά υπάρχει το "Πλουτώνειο" σπήλαιο πάνω στο βράχο της ακρόπολης της Ελευσίνας. Στη συνέχεια συναντάμε ένα μεγάλο οικοδόμημα μέσα στο οποίο γίνονταν οι τελετές των Μυστηρίων, το "Τελεστήριο".
Όλα αυτά τα κτίρια συμπληρώνονται από πλακόστρωτες αυλές μέσα στις οποίες υπήρχαν αγάλματα και βωμοί θεών.
Στη δυτική πλευρά της Ελευσίνας, τέλος, ανακαλύφθηκε, κατά τη διάρκεια των ανασκαφών που έγιναν από το 1938 ως το 1956, μεγάλο νεκροταφείο των προϊστορικών και ιστορικών χρόνων, που χρησιμοποιήθηκε ως το 400 μ.Χ.
Ελευσίνια Μυστήρια: θρησκευτική γιορτή προς τιμή της Δήμητρας σε ανάμνηση του ερχομού της θεάς στην Ελευσίνα και της κόρης αυτής Περσεφόνης. Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Περσεφόνη έπεσε θύμα απαγωγής του Πλούτωνα, του βασιλιά του Άδη και αδελφού του Δία που την οδήγησε στο βασίλειό του. Η Δήμητρα, ψάχνοντας να βρει την κόρη της, μεταμορφώθηκε σε γριά και μετά από πολλές αλλά άκαρπες αναζητήσεις έφτασε στην Ελευσίνα όπου φιλοξενήθηκε από το βασιλιά Κελεό, που και την προσέλαβε στην υπηρεσία του.
Για να τους ανταμείψει για την καλοσύνη τους η Δήμητρα, χάρισε την εύνοιά της στην πόλη. Σε ανάμνηση λοιπόν αυτού του γεγονότος γίνονταν τα Ελευσίνια Μυστήρια. Σύμφωνα με την αξίωση της Δήμητρας, τα Μυστήρια αυτά διακρίνονταν για τη μεγάλη μυστικότητα που επικρατούσε μεταξύ των μυουμένων.
Κατά τη διάρκεια της αθηναϊκής ηγεμονίας τα μυστήρια διακρίνονταν σε Μεγάλα και Μικρά. Τα Μεγάλα γίνονταν στην Ελευσίνα το μήνα Βοηδρομιώνα (Σεπτέμβριο) και τα Μικρά στην Αθήνα το μήνα Ανθεστηριώνα (Φεβρουάριο).
Η "Φεύγουσα Κόρη", γλυπτό των αρχών του 5ου αιώνα π.Χ., Αρχαιολογικό Μουσείο Ελευσίνας
Για να γίνει κάποιος δεκτός στα Μεγάλα Μυστήρια, ήταν απαραίτητη η προηγούμενη μύησή του στα Μικρά κατά τη διάρκεια της οποίας και βαπτιζόταν στον Ιλισό ποταμό. Η μεγαλειώδης πομπή των Μεγάλων Μυστηρίων διαρκούσε 9 ημέρες, σ' ανάμνηση των πρώτων 9 ημερών της περιπλάνησης της Δήμητρας. Η πρώτη λεγόταν "αγυρμός" (συγκέντρωση) κατά την οποία γινόταν η μεταφορά των ιερών από την Ελευσίνα στο "άστυ" (Αθήνα). Για να προϋπαντήσουν τα ιερά, που έρχονταν απ' την Ιερά Οδό, όλοι οι Αθηναίοι μαζεύονταν στην Ιερή Πύλη. Η δεύτερη μέρα λεγόταν "άλαδε μύσται" κατά την οποία οι νέοι μύστες πήγαιναν και λούζονταν στο Φάληρο, για να διώξουν τις αμαρτίες τους. Η τρίτη ημέρα λεγόταν "ιέρεια δεύρο" κατά την οποία γίνονταν θυσίες στην Ελευσίνα και δέηση υπέρ του δήμου των Αθηνών και η τέταρτη "καλάθου κάθοδος", κατά την οποία γυναίκες περιφέρονταν μέσα στην πόλη και πετούσαν λουλούδια. Η πέμπτη μέρα λεγόταν "Επιδαύρια" και κατά τη διάρκειά της γινόταν η μύηση των καθυστερημένων.
Η σπουδαιότερη όμως όλων των ημερών ήταν η έκτη, που λεγόταν "Ίακχος". Από την Ακρόπολη έπαιρναν το άγαλμα του Ιάκχου και, σχηματίζοντας μεγαλειώδη πομπή, ξεκινούσαν για την Ελευσίνα από την Ιερά Οδό. Κατά τη διάρκεια της πομπής και ενώ η πομπή περνούσε από τη γέφυρα του Κηφισού, γίνονταν οι ονομαζόμενοι "γεφυρισμοί", που ήταν αστεία και πειράγματα μεταξύ του λαού.
Την ίδια ημέρα γινόταν και η μύηση των μυστών στα Μεγάλα Μυστήρια. Η έβδομη ημέρα ήταν η ημέρα της επιστροφής, το ίδιο και η όγδοη και η τελευταία λεγόταν "Πλημοχόη", από το όνομα ενός ιερού αγγείου που χρησιμοποιούσαν τη μέρα αυτή.
Τα Ελευσίνια μυστήρια διευθύνονταν από τον άρχοντα βασιλιά και τους 4 επιμελητές από τα γένη των Ευμολπιδών και Κηρύκων και γίνονταν ως την εποχή του Μ. Θεοδοσίου, ο οποίος και τα κατάργησε.
Όλα αυτά τα κτίρια συμπληρώνονται από πλακόστρωτες αυλές μέσα στις οποίες υπήρχαν αγάλματα και βωμοί θεών.
Στη δυτική πλευρά της Ελευσίνας, τέλος, ανακαλύφθηκε, κατά τη διάρκεια των ανασκαφών που έγιναν από το 1938 ως το 1956, μεγάλο νεκροταφείο των προϊστορικών και ιστορικών χρόνων, που χρησιμοποιήθηκε ως το 400 μ.Χ.
Ελευσίνια Μυστήρια: θρησκευτική γιορτή προς τιμή της Δήμητρας σε ανάμνηση του ερχομού της θεάς στην Ελευσίνα και της κόρης αυτής Περσεφόνης. Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Περσεφόνη έπεσε θύμα απαγωγής του Πλούτωνα, του βασιλιά του Άδη και αδελφού του Δία που την οδήγησε στο βασίλειό του. Η Δήμητρα, ψάχνοντας να βρει την κόρη της, μεταμορφώθηκε σε γριά και μετά από πολλές αλλά άκαρπες αναζητήσεις έφτασε στην Ελευσίνα όπου φιλοξενήθηκε από το βασιλιά Κελεό, που και την προσέλαβε στην υπηρεσία του.
Για να τους ανταμείψει για την καλοσύνη τους η Δήμητρα, χάρισε την εύνοιά της στην πόλη. Σε ανάμνηση λοιπόν αυτού του γεγονότος γίνονταν τα Ελευσίνια Μυστήρια. Σύμφωνα με την αξίωση της Δήμητρας, τα Μυστήρια αυτά διακρίνονταν για τη μεγάλη μυστικότητα που επικρατούσε μεταξύ των μυουμένων.
Κατά τη διάρκεια της αθηναϊκής ηγεμονίας τα μυστήρια διακρίνονταν σε Μεγάλα και Μικρά. Τα Μεγάλα γίνονταν στην Ελευσίνα το μήνα Βοηδρομιώνα (Σεπτέμβριο) και τα Μικρά στην Αθήνα το μήνα Ανθεστηριώνα (Φεβρουάριο).
Για να γίνει κάποιος δεκτός στα Μεγάλα Μυστήρια, ήταν απαραίτητη η προηγούμενη μύησή του στα Μικρά κατά τη διάρκεια της οποίας και βαπτιζόταν στον Ιλισό ποταμό. Η μεγαλειώδης πομπή των Μεγάλων Μυστηρίων διαρκούσε 9 ημέρες, σ' ανάμνηση των πρώτων 9 ημερών της περιπλάνησης της Δήμητρας. Η πρώτη λεγόταν "αγυρμός" (συγκέντρωση) κατά την οποία γινόταν η μεταφορά των ιερών από την Ελευσίνα στο "άστυ" (Αθήνα). Για να προϋπαντήσουν τα ιερά, που έρχονταν απ' την Ιερά Οδό, όλοι οι Αθηναίοι μαζεύονταν στην Ιερή Πύλη. Η δεύτερη μέρα λεγόταν "άλαδε μύσται" κατά την οποία οι νέοι μύστες πήγαιναν και λούζονταν στο Φάληρο, για να διώξουν τις αμαρτίες τους. Η τρίτη ημέρα λεγόταν "ιέρεια δεύρο" κατά την οποία γίνονταν θυσίες στην Ελευσίνα και δέηση υπέρ του δήμου των Αθηνών και η τέταρτη "καλάθου κάθοδος", κατά την οποία γυναίκες περιφέρονταν μέσα στην πόλη και πετούσαν λουλούδια. Η πέμπτη μέρα λεγόταν "Επιδαύρια" και κατά τη διάρκειά της γινόταν η μύηση των καθυστερημένων.
Η σπουδαιότερη όμως όλων των ημερών ήταν η έκτη, που λεγόταν "Ίακχος". Από την Ακρόπολη έπαιρναν το άγαλμα του Ιάκχου και, σχηματίζοντας μεγαλειώδη πομπή, ξεκινούσαν για την Ελευσίνα από την Ιερά Οδό. Κατά τη διάρκεια της πομπής και ενώ η πομπή περνούσε από τη γέφυρα του Κηφισού, γίνονταν οι ονομαζόμενοι "γεφυρισμοί", που ήταν αστεία και πειράγματα μεταξύ του λαού.
Την ίδια ημέρα γινόταν και η μύηση των μυστών στα Μεγάλα Μυστήρια. Η έβδομη ημέρα ήταν η ημέρα της επιστροφής, το ίδιο και η όγδοη και η τελευταία λεγόταν "Πλημοχόη", από το όνομα ενός ιερού αγγείου που χρησιμοποιούσαν τη μέρα αυτή.
Τα Ελευσίνια μυστήρια διευθύνονταν από τον άρχοντα βασιλιά και τους 4 επιμελητές από τα γένη των Ευμολπιδών και Κηρύκων και γίνονταν ως την εποχή του Μ. Θεοδοσίου, ο οποίος και τα κατάργησε.
Κατά καιρούς έχουν ακουστεί ιδέες να μετατραπεί το στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ελευσίνας σε πολιτικό, προσφέροντας έτσι στην ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή της Αθήνας (ιδιαίτερα της Δυτικής Αττικής) έναν 2ο, πλησιέστερο αερολιμένα.
Δήμος Ελευσίνας (σχέδιο Καλλικράτης)
|
Νομαρχία Δυτικής Αττικής : Δήμος, Κοινότητα Ελευσίνος | Άνω Λιοσίων | Ασπροπύργου | Βιλίων | Ερυθρών | Ζεφυρίου | Μάνδρας | Μεγαρέων | Νέας Περάμου | Φυλής Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε τη σελίδα: διαίρεσης της νομαρχίας Δυτικής Αττικής. |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
