Λαγούτα Ηρακλείου

Περιφέρεια : Κρήτης
Νομός : Ηρακλείου

-- Δήμος Αρκαλοχωρίου --

Η Λαγούτα είναι χωριό του δήμου Μινώα Πεδιάδας, της περιφερειακής ενότητα Ηρακλείου της Κρήτης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 50 κατοίκους. Απέχει 48 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο και 18 χιλιόμετρα από το Αρκαλοχώρι. Είναι κτισμένη σε υψόμετρο 250 μ.[2] στις πλαγιές του λόφου Παπούρα, ανάμεσα στους ποταμούς Αναποδιάρη και Ινιώτη. Η οικονομία του χωριού είναι αγροτική, με κύρια προϊόντα το ελαιόλαδο, τα αμπελουργικά και τα κηπευτικά.[3] Στο παρελθόν καλλιεργούνταν κίτρα. Το όνομα μάλλον πιθανόν προέρχεται από το μουσικό όργανο λαούτο.

Ιστορικά στοιχεία

Η παλαιότερη γραπτή μνεία στη Λαγούτα γίνεται σε συμβόλαιο του 1271, όπου αναφέρεται ως Lauta. Αναφέρεται επίσης σε συμβόλαιο γραμμένο στα ελληνικά το 1373 ως Λαβούτα και σε έγγραφο του 1374 του δουκικού αρχείου ως Lauta.[2] Ο Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 το αναφέρει ως Laguta στην επαρχία Μπελβεντέρε ή Ρίζου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από τον Καστροφύλακα αναφέρεται ως Lagura με 107 κατοίκους. Ο Φραντσέσκο Βασιλικάτα το 1630 το αναφέρει ως Laguta, ενώ στην οθωμανική απογραφή του 1671 αναφέρεται με το ίδιο όνομα και είχε 12 χαράτσια.[2]

Στην απογραφή του 1834, η οποία πραγματοποιήθηκε από τους Αιγυπτίους, είχε μουσουλμανικό πληθυσμό, με 14 οικογένειες. Στην απογραφή του 1881, η Λαγούτα είχε αμιγώς μουσουλμανικό πληθυσμό, με 150 κατοίκους, και υπαγόταν στον δήμο Σκινιά. Στην απογραφή του 1900 ανήκε στον ίδιο δήμο και είχε 18 κατοίκους. Το 1920 υπαγόταν στον αγροτικό δήμο Σκινιά.[2] Το 1925 προσαρτήθηκε στην κοινότητα Σκινιά, στην οποία παρέμεινε μέχρι το πρόγραμμα Καποδίστριας προσαρτήθηκε στον δήμο Αρκαλοχωρίου.[4]

Απογραφές πληθυσμού

Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:
Απογραφή 1900 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός[2] 18 178 153 142 169 195 188 123 83 50

Σημεία ενδιαφέροντος

Στην είσοδο του οικισμού βρίσκεται το άλσος Λαγούτας (από το 1968). Είναι το μεγαλύτερο άλσος του δήμου Μινώας Πεδιάδας, με έκταση περίπου 80 στρεμμάτων. Στο χώρο του άλσους, το οποίο περιλαμβάνει πεύκα υπάρχουν τραπέζια και παιδική χαρά. Στην κορυφή του άλσους βρίσκεται το κτίριο του πρώην δημοτικού σχολείου Λαγούτας, το οποίο πλέον στεγάζει τον πολιτιστικό σύλλογο. Επίσης, κοντά στο βορειοανατολικό άκρο του οικισμού λειτουργεί το μικρό λαογραφικό μουσείο Λαγούτας. Στον οικισμό βρίσκεται η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού.[3]

Παραπομπές

(Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Β΄. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 453.
«Λαγούτα». www.discoverminoapediadas.gr. Δήμος Μινώα Πεδιάδας. Ανακτήθηκε στις 4 Μαρτίου 2020.

«Λαγούτα (Ηρακλείου)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2019.

Βιβλιογραφία

Το Ηράκλειον και ο Νομός του, Έκδοση Νομαρχίας Ηρακλείου.

Δημοτική Ενότητα Αρκαλοχωρίου
Δημοτική Κοινότητα Αρκαλοχωρίου
Αγία Σεμνή, η
Αρκαλοχώρι, το
Αρχοντικόν, το
Ζίντα, η
Μιλλιαρήσιον, το
Μουσούτα, η
Χουμέριον, το
Τοπική Κοινότητα Γαρίπας
Γαρίπα, η
Δραπέτιον, το
Τοπική Κοινότητα Δεματίου
Δεμάτιον, το
Κρασάς, ο
Τοπική Κοινότητα Ινίου
Ίνιον, το
Μαχαιρά, η
Μοναστηράκιον, το
Τοπική Κοινότητα Καραβάδου
Καραβάδος, ο
Τοπική Κοινότητα Κασάνου
Αυλή, η
Κασάνος, ο
Τοπική Κοινότητα Καστελλιανών
Άνω Καστελλιανά, τα
Κάτω Καστελλιανά, τα
Τσούτσουρος, ο
Φαβριανά, τα
Φίλιπποι, οι
Τοπική Κοινότητα Λευκοχωρίου
Άνω Πουλιά, η
Καλόν Χωρίον, το
Κάτω Πουλιά, η
Λευκοχώρι, το
Χανδρού, η
Τοπική Κοινότητα Νιπιδιτού
Νιπιδιτός, ο
Ρουσσοχώρια, τα
Τοπική Κοινότητα Παναγίας
Παναγία, η
Τοπική Κοινότητα Πανοράματος
Αμουργέλλαι, αι
Πανόραμα, το
Στίρονας, ο
Τοπική Κοινότητα Παρτίρων
Μικρά Επισκοπή, η
Μπαδιά, η
Πάρτιρα, τα
Τουρλωτή, η
Τοπική Κοινότητα Πατσιδερού
Πατσίδερος, ο
Τοπική Κοινότητα Σκινιά
Βακιώται, οι
Λαγούτα, η
Σκινιάς, ο