.
Περιφέρεια : Κρήτη
Νομός : Χανίων
Το Κουστογέρακο είναι οικισμός της κοινότητος Σούγιας του δήμου Καντάνου-Σελίνου στην περιφερειακή ενότητα Χανίων της Κρήτης. Ανήκε στην Επαρχία Σελίνου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 44 κατοίκους. Απέχει 73 χιλιόμετρα από τα Χανιά. Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 510 μ.[1]
Ιστορικά στοιχεία
Το χωριό αναφέρεται στο χρυσόβουλο των Δώδεκα Αρχοντόπουλων, όπου αναφέρεται ως όριο της επικράτειας των Σκοδίληδων, με την ονομασία Χριστού το Γεράκι. Το χωριό ήταν πατρίδα του Γεώργιου Καντανολέοντος, αρχηγού επανάστασης το 1527 εναντίον των Βενετών, η οποία έγινε γνωστή ως η επανάσταση του Καντανολέου. Λόγω του ρόλου του χωριού στις επαναστάσεις, οι Βενετοί κατέστρεψαν το χωριό. Μετά την επανάσταση του Καντανολέου, οι Βενετοί συνέλαβαν τους κατοίκους του χωριού και τους απαγχόνισαν στα Χανιά ή εκεί, και κατέστρεψαν εκ θεμελίων τα κτίριά του.[1]
Το χωριό αναφέρεται σε δουκικό έγγραφο του 1536 με την ονομασία Cristogeraca. Στην απογραφή του Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 αναφέρεται ως Christogeraco (= Χριστογέρακο) στην επαρχία Σελίνου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από τον Καστροφύλακα αναφέρεται μαζί με άλλα χωριά της περιοχής, με συνολικά 280 κατοίκους. Ο Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το 1630 αναφέρει το χωριό ως Christogeraco, όπως και ο Αντόνιο Τριβάν στο χρονικό του. Το χωριό κάηκε από τον Χουσεΐν Πασά κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821, αλλά ξανακατοικήθηκε. Στην απογραφή η οποία πραγματοποιήθηκε από τους Αιγυπτίους το 1834 αναφέρεται ως Krustogheraco με αμιγώς χριστιανικό πληθυσμό, 20 οικογένειες. Το χωριό αναφέρεται στο έργο Κρητικά του Μιχαήλ Χουρμούζη ως Κωστογέρακο.[1]
Το 1881 το Κουστογέρακο ανήκε στον δήμο Καμπανού και σύμφωνα με την απογραφή είχε αμιγώς χριστιανικό πληθυσμό, 60 κατοίκους. Στην απογραφή του 1900 είχε 134 κατοίκους και υπαγόταν στον ίδιο δήμο. Στην απογραφή του 1920 υπαγόταν στον αγροτικό δήμο Σούγιας.[1] Το 1925 προσαρτήθηκε στην κοινότητα Μονής, μέχρι την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση το 1997, όταν εντάχθηκε στον δήμο Ανατολικού Σελίνου.[2]
Μετά την κατάκτηση της Κρήτης από τους Γερμανούς το 1941 στο χωριό οργανώθηκε αντίσταση από τους ντόπιους με τη συμβολή των Βρετανών και το Νοέμβριο του 1942 εγκαταστάθηκε στο χωριό η προωθημένη δύναμη 133, ώστε να δυσχεράνουν την αποστολή πολεμικού υλικού στην Αίγυπτο. Οι Γερμανοί θέλοντας να τους σταματήσουν, στις 28 Σεπτεμβρίου βομβάρδισαν το χωριό και την επόμενη περικύκλωσαν το Κουστογέρακο, μαζί με τα χωριά Μονή και Λιβαδά, με σκοπό να εξολοθρέψουν τους κατοίκους τους. Στο Κουστογέρακο μάζεψαν τα γυναικόπαιδα για να τα εκτελέσουν, αλλά όταν άρχισε ο τουφεκισμός τους, οι αντάρτες επιτέθηκαν και καταφέραν να τους τρέψουν σε φυγή, αποφέροντας σημαντικές απώλειες. Ακολούθησε καταιγιστικός βομβαρδισμός της περιοχής, η οποία ορίστηκε νεκρή ζώνη με ποινή θανάτου σε όποιον βρισκόταν σε αυτή μέχρι το φθινόπωρο του 1944.[3]
Απογραφές πληθυσμού
Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:
Απογραφή 1900 1920 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός[1] 134 150 166 166 132 174 115 75 76 44
Σημεία ενδιαφέροντος
Στο χωριό σώζεται ο μονόχωρος καμαροσκεπής ναός του Αγίου Γεωργίου. Στο εσωτερικό του είναι τοιχογραφημένος και σώζεται η κτητορική επιγραφή του ναού, η οποία αναφέρει τη χρονολογία 6996 από κτίσεως Κόσμου, η οποία αντιστοιχεί στο έτος 1488. Στην επιγραφή μνημονεύονται ως κτήτορες οι Κοντολέος Μακανάρης και Μάρθα Θετοκοπουλίνα.[1] Σε λόφο στα όρια του χωριού βρίσκεται ο δίκλιτος ναός της Παναγίας. Πρώτα κτίστηκε το νότιο κλίτος και έπειτα το βόρειο. Και τα δύο κλίτη είναι τοιχογραφημένα, όμως σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Ο ναός που σώζεται σήμερα είναι σε μεγάλο βαθμό ανακατασκευασμένος και από τον παλαιότερο ναό σώζεται μόνο τμήμα του ανατολικού τοίχου.[4] .Επίσης ανάμεσα στην Σούγια και το Κουστογέρακο, βρίσκεται η σπηλιά του Κύκλωπα Πολύφημου όπου διεκδικεί την τοποθεσία.
| Διοίκηση | |
|---|---|
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Κρήτης |
| Περιφερειακή Ενότητα | Χανίων |
| Δήμος | Καντάνου - Σελίνου |
| Δημοτική Ενότητα | Ανατολικού Σελίνου |
| Γεωγραφία και Στατιστική | |
| Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Κρήτη |
| Νομός | Χανίων |
| Πληθυσμός | 44 (2011) |
| Άλλα | |
| Ταχ. κωδ. | 73009 |
| Τηλ. κωδ. | +30 28230 |
Παραπομπές
Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Β΄. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 434.
«Κουστογέρακον (Χανίων)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019.
«Σούγια, 29 Σεπτεμβρίου 1943». Δημοτικό Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2020.
«ΠΑΝΑΓΙΑ». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 22 Ιανουαρίου 2020.[νεκρός σύνδεσμος]
| Δημοτική Ενότητα Ανατολικού Σελίνου |
|---|
| Τοπική Κοινότητα Επανωχωρίου |
| Αγία Ειρήνη, η |
| Επανωχώρι, το |
| Πρινές, ο |
| Σελινιώτικος Γύρος, ο |
| Τσισκιανά, τα |
| Τοπική Κοινότητα Καμπανού |
| Καμπανός, ο |
| Μαράλια, τα |
| Τοπική Κοινότητα Ροδοβανίου |
| Αγριλές, ο |
| Καμάρια, τα |
| Λιβάδα, η |
| Μάζα, η |
| Ροδοβάνιον, το |
| Τοπική Κοινότητα Σκάφης |
| Αργαστήριον, το |
| Πέρα Σκάφη, η |
| Σκάφη, η |
| Τοπική Κοινότητα Σούγιας |
| Κουστογέρακον, το |
| Λιβαδάς, ο |
| Μονή, η |
| Σούγια, η |
| Τοπική Κοινότητα Τεμενίων |
| Παππαδιανά, τα |
| Στράτοι, οι |
| Τεμένια, τα |
|
Νομός Χανίων : Δήμος, Κοινότητα Χανίων | Ακρωτηρίου | Ανατολικού Σελίνου | Αρμένων | Βάμου | Βουκολίων | Γεωργιουπόλεως | Ελευθερίου Βενιζέλου | Θερίσου | Ινναχωρίου | Καντάνου | Κεραμιών | Κισσάμου | Κολυμβαρίου | Κρυονερίδας | Μουσούρων | Μυθήμνης | Νέας Κυδωνίας | Πελεκάνου | Πλατανιά | Σούδας | Σφακίων | Φρε Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Χανίων |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
