.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Κρήτης
Νομός : Ηρακλείου

Νομός Ηρακλείου

-- Δήμος Νίκου Καζαντζάκη --

Το Καταλαγάρι είναι χωριό της επαρχίας Πεδιάδας και έδρα ομώνυμου Δημοτικού διαμερίσματος του δήμου Νίκου Καζαντζάκη, στο Νομό Ηρακλείου. Έχει 320 κατοίκους, σύμφωνα με την πληθυσμιακή απογραφή του 2001. Η απόστασή του από την πόλη του Ηρακλείου είναι σχεδόν 17 χιλιόμετρα. Η κύρια ασχολία των κατοίκων είναι η ελαιοκομία και η καλλιέργεια αμπελιών. Παράγονται επιτραπέζια σταφύλια εξαιρετικής ποιότητας. Μέσα στο χωριό βρίσκεται ο ναός του Προφήτη Ηλία, ο οποίος ανεγέρθηκε το 1888 και κοντά στο Καταλαγάρι υπάρχει η εκκλησία της Παναγίας με ασβεστωμένες τοιχογραφίες.Υπάρχει Δημοτικό Σχολείο. Το 2000 στο χωριό Καταλαγάρι χτίστηκε από την Κατερίνα Χαμηλάκη το Λογάρι, [1] κέντρο κρητικής διατροφής. Απο το χωριό κατάγονταν ο Μακαριστός Μητροπολίτης Πέτρας και Χερρονήσου Νεκτάριος.

Ιστορικά στοιχεία

To Καταλαγάρι αναφέρεται το 1271: Η χήρα Αγγέλου Βιτάλη οφείλει εις τον Ιουδαίον Μιχάλη, 100 μίστατα κρασί εκ των αμπελώνων της εις το χωρίον Καταλαγάρι (A. Lombardo, Documenti della Colonia Veneziana di Creta, p.119). To 1302 ήταν φέουδο του Stephanus de Ancona (R. Morozzo della Rocca, Fonti per la storia di Venezia, p. 212).

Το 1583 αναφέρεται Catalagari (Καστροφύλακας, Κ94) με 140 κατοίκους. O Barozzi (fo24v) το αναφέρει Catalogari.

Ονομασία

Η ονομασία προέρχεται από τη λαγάρα=υγρό απαλλαγμένο από κάθε ξένη ουσία ,κατασταλαγμένο,καθαρό και διαυγές,λαμπίκος[2](π.χ. κρασί λαγάρα).

Ειδικότερα λαγάρα σημαίνει "τον χυμόν ο οποίος κατασταλάζει εν τω λινώ πριν[3]πατηθώσιν αι σταφυλαί".

Λαγάρα επίσης σημαίνει σπανή πλαγιά με καλή θέα[4]αλλά και το διαυγές και καθαρό.

Μπορούμε, λοιπόν, να συμπεράνουμε ότι το όνομα Καταλαγάρι προέρχεται από το συνδυασμό των λέξεων Κάτω+Λαγάρα. Πιθανότατα η Πάνω Λαγάρα να ήταν η Παλιόχωρα.

Σημειώνεται ότι στην ελληνική γλώσσα πολύ σπάνια το ο γίνεται α στην καθομιλουμένη, ώστε Κάτω + Λογάρι =Καταλαγάρι.

Σημειώσεις και παραπομπές

«Κέντρο Κρητικής Διατροφής Λογάρι». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 17 Δεκεμβρίου 2007.
Πηγή:Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα
Πηγή:Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό ΗΛΙΟΥ

Πηγή:Λεξικό Κρητικής Διαλέκτου Αν. Ξανθινάκη

Βιβλιογραφία

Το Ηράκλειον και ο Νομός του, Έκδοση Νομαρχίας Ηρακλείου.

Δημοτική Ενότητα Νίκου Καζαντζάκη
Τοπική Κοινότητα Αγίου Βασιλείου
Άγιος Βασίλειος, ο
Τοπική Κοινότητα Αγίων Παρασκιών
Άγιαι Παρασκιαί, αι
Κελλιά, τα
Τοπική Κοινότητα Αλαγνίου
Αλάγνιον, το
Τοπική Κοινότητα Αστράκων
Αστρακοί, οι
Τοπική Κοινότητα Αστριτσίου
Αστρίτσιον, το
Τοπική Κοινότητα Δαμανίων
Αρκάδιον, το
Δαμάνια, τα
Μελιδοχώρι, το
Τοπική Κοινότητα Καλλονής
Καλλονή, η
Τοπική Κοινότητα Καταλαγαρίου
Καταλαγάριον, το
Τοπική Κοινότητα Κουνάβων
Κουνάβοι, οι
Κώμες, οι
Τοπική Κοινότητα Μελεσών
Μελέσαι, αι
Φιλίσια, τα
Τοπική Κοινότητα Μεταξοχωρίου
Αρμανώγεια, τα
Μεταξοχώρι, το
Μονή Αγίου Γεωργίου Επανωσήφη, η
Παρθένιον, το
Τοπική Κοινότητα Μυρτιάς
Μυρτιά, η
Τοπική Κοινότητα Πεζών
Πεζά, τα
Τοπική Κοινότητα Χουδετσίου
Χουδέτσιον, το

Νομός Ηρακλείου : Δήμος

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης Διοικητική διαίρεση νομού Ηρακλείου.

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

Καταλαγάρι Ηρακλείου

.