.
Περιφέρεια : Κρήτη
Νομός : Χανίων
Οι Καλάθενες είναι χωριό του δήμου Κισάμου, της περιφερειακής ενότητα Χανίων της Κρήτης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχουν 160 κατοίκους. Βρίσκονται 7 χλμ. νότια από το Καστέλι Κισάμου και απέχουν 50 χιλιόμετρα από τα Χανιά. Είναι κτισμένες σε υψόμετρο 280 μ.[1]
Ιστορικά στοιχεία
Η παλαιότερη μνεία του χωριού γίνεται βενετσιάνικο έγγραφο του 1256, στο οποίο απαριθμούνται οι οικισμού της περιοχής της Κισάμου.[2] Στις ενετικές απογραφές αναφέρονται πολλαπλά χωριά με το όνομα Καλαθένες, πιθανών ξεχωριστές συνοικίες του χωριού, οι οποίες ανήκαν σε διαφορετικούς φεουδάρχες. Ο Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 αναφέρει δύο χωριά, Callathenes Giacianà και Calathenes Xathogiano, στην επαρχία Κισάμου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από τον Καστροφύλακα αναφέρονται τέσσερα, τα Callattenes με 49 κατοίκους, Callattenes με 112 κατοίκους, Callattenes et Sacogiena με 110 κατοίκους και Callathenes Giacianà με 4 οφειλόμενες αγγαρείες. Ο Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το 1630 αναφέρει τρία χωριά, τα Apano Calatones, Calatones και Calatones Damuli. Ο Τριβάν αναφέρει μόνο το όνομα Challathena.[1]
Το 1881 ανήκε στον δήμο Καστελίου και σύμφωνα με την απογραφή είχαν αμιγώς χριστιανικό πληθυσμό, με 279 κατοίκους. Στην απογραφή του 1900 είχαν 324 κατοίκους και υπαγόταν στον ίδιο δήμο. Το 1920 είχαν οριστεί έδρα ομώνυμου αγροτικού δήμου.[1] Το 1925 ορίστηκαν έδρα της κοινότητα Καλαθενών μέχρι την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση το 1997, όταν εντάχθηκε στον δήμο Κισάμου.[3]
Απογραφές πληθυσμού
Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:
Απογραφή | 1900 | 1920 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Πληθυσμός[1] | 324 | 331 | 350 | 277 | 340 | 317 | 296 | 304 | 228 | 160 |
Αξιοθέατα
Στο χώριο σώζονται βενετσιάνικα αρχοντικά, εκκλησίες και λαϊκές οικίες. Από τα αρχοντικά που σώζονται, το ένα διακρίνεται για το εντυπωσιακό θύρωμά του με κατεστραμμένο οικόσημο.[4] Το άλλο κτίριο που σώζεται είναι γνωστό ως βίλλα Ρετόντα ή Ροτόντα. Το κτίριο άρχισε να κτίζεται στις αρχές του 17ου αιώνα και τουρκική κατάκτηση της Κρήτης το βρήκε ημιτελές, με μόνο τον ισόγειο όροφο να έχει ολοκληρωθεί. Το κτίριο διαθέτει εσωτερική αυλή και έχει κτιστεί στα πρότυπα των βιλλών του Παλάντιο.[5][6]
Στο χωριό σώζονται οι τοιχογραφημένοι ναοί της Παναγίας και της Αγίας Τριάδας, του Αγίου Ιωάννη και του Αγίου Γεωργίου.[1] Ο ναός της Παναγίας και της Αγίας Τριάδας είναι δίκλιτος, με το νότιο κλίτος να χρονολογείται στην πρώτη ενετική περίοδο, ενώ το βόρειο προστέθηκε αργότερα. Μόνο το νότιο κλίτος είναι τοιχογραφημένο, αλλά οι τοιχογραφίες είναι φθαρμένες. Ο ναός έχει εισόδους στη βόρεια και τη νότια πλευρά με αετωματική απόληξη από πάνω, ενώ και το παράθυρο του ναού έχει αετωματική απόληξη.[7] Ο διπλός ναός του Αγίου Γεωργίου έχει θύρωμα γοτθικού ρυθμού με βεργίο και στο εσωτερικό του υπάρχουν σπαράγματα τοιχογραφιών καλυμμένα με ασβεστοκονίαμα.[8] Ο ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος χρονολογείται επίσης από την ενετική περίοδο. Φέρει διπλό γοτθικό θύρωμα και έχει ενισχυθεί με αντιρρίδα ώστε να μην καταρρεύσει.[9]
Παραπομπές
Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α΄. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελίδες 331–332.
«Ιστορικά Στοιχεία - Άνω Καλάθενες». 5a.arch.ntua.gr. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2019.
«Καλάθεναι (Χανίων)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019.
«Κατοικία». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2019.
Φαντάκης, Γιάννης. «Βίλλα Ροτόντα». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2019.
«Η Ρετόντα της Κρήτης, ένα γιαπί τεσσάρων αιώνων». Αρχαιολογία Online. Αρχαιολογία και Τέχνες. 4 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2019.
«ΠΑΝΑΓΙΑ». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2019.
«ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2019.
«Μεταμόρφωση του Σωτήρος». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2019.
Δημοτική Ενότητα Κισσάμου |
---|
Δημοτική Κοινότητα Κισσάμου |
Κίσσαμος, ο |
Κουνουπίτσα, η |
Τοπική Κοινότητα Γραμβουσής |
Άγιος Γεώργιος, ο |
Άγρια Γραμβούσα, η (νησίς) |
Αζογυράς, ο |
Γραμβούσα, η |
Ζερβιανά, τα |
Ημερη Γραμβούσα, η (νησίς) |
Καλυβιανή, η |
Καρεφιλιανά, τα |
Νέον Χωρίον, το |
Πιπεριανά, τα |
Τράχηλος, ο |
Φουρνάδος, ο |
Τοπική Κοινότητα Καλαθενών |
Καλάθεναι, αι |
Τοπική Κοινότητα Καλλεργιανών |
Άγιος Αντώνιος, ο |
Βαρδιανά, τα |
Δάφνη, η |
Καλλεργιανά, τα |
Κάμπος, ο |
Μαρεδιανά, τα |
Τοπική Κοινότητα Κουκουναράς |
Κουκουναρά, η |
Τσικαλαριά, τα |
Χαρχαλιανά, τα |
Χορευτιανά, τα |
Τοπική Κοινότητα Λουσακιών |
Γαλουβάς, ο |
Ζαχαριανά, τα |
Λουσακιαί, αι |
Μεράδα, η |
Μετόχιον, το |
Φτερόλακκα, τα |
Τοπική Κοινότητα Πλατάνου |
Άνω Σφηνάριον, το |
Καβούσιον, το |
Λιμενίσκος, ο |
Φτερόλακκα, ο |
Σφηνάριον, το |
Φαλασαρνά, τα |
Τοπική Κοινότητα Πολυρρηνίας |
Γρηγοριανά, τα |
Κάτω Παλαιόκαστρον, το |
Πολυρρηνία, η |
Τοπική Κοινότητα Σηρικαρίου |
Κιολιανά, τα |
Κωστογιάννηδες, οι |
Σηρικάριον, το |
Σινενιανά, τα |
Νομός Χανίων : Δήμος, Κοινότητα Χανίων | Ακρωτηρίου | Ανατολικού Σελίνου | Αρμένων | Βάμου | Βουκολίων | Γεωργιουπόλεως | Ελευθερίου Βενιζέλου | Θερίσου | Ινναχωρίου | Καντάνου | Κεραμιών | Κισσάμου | Κολυμβαρίου | Κρυονερίδας | Μουσούρων | Μυθήμνης | Νέας Κυδωνίας | Πελεκάνου | Πλατανιά | Σούδας | Σφακίων | Φρε Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Χανίων |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License