.
Περιφέρεια : Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Νομός : Ροδόπης
-- Δήμος Κομοτηνής --
Η Γρατινή είναι ένα χωριό περίπου 13 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Κομοτηνής. Σε 1,5 χιλιόμετρα βορειοδυτικά υπάρχει το φράγμα της Γρατινής ύψους 45 μέτρων και χωρητικότητας 18 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού. Το φράγμα αυτό εξυπηρετεί το θερμοηλεκτρικό εργοστάσιο της ΔΕΗ στην βιομηχανική περιοχή της Κομοτηνής.[1]
Η Γρατινή είναι ένα χωριό περίπου 13 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Κομοτηνής. Σε 1,5 χιλιόμετρα βορειοδυτικά υπάρχει το φράγμα της Γρατινής ύψους 45 μέτρων και χωρητικότητας 18 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού. Το φράγμα αυτό εξυπηρετεί το θερμοηλεκτρικό εργοστάσιο της ΔΕΗ στην βιομηχανική περιοχή της Κομοτηνής.[1]
Ιστορία
Την ύστερη Βυζαντινή περίοδο η πόλη αναφερόταν ως Γρατζιανούς, ενώ σε οθωμανικές πηγές αναφέρεται ως Ίγριτσαν (Iğrican) και Αγριτζάνχισαρ (Ağricanhišar).[2] Πιθανώς δε να αντιστοιχεί με την αρχαία πόλη Γρατιανούπολη, ονομασθείσα προς τιμήν του Ρωμαίου αυτοκράτορα Γρατιανού (367-383), της οποίας ο επίσκοπος αναφέρεται στα πρακτικά της Γ' Οικουμενικής Συνόδου στην Έφεσο το 431.[2]
Η υστεροβυζαντινή πόλη έπαιξε σημαντικό ρόλο στις εμφύλιες συγκρούσεις του 14ου αιώνα. Το 1344 η πόλη καταλαμβάνεται από τον Ιωάννη Καντακουζηνό, ο οποίος διορίζει το γιο του Ματθαίο ως «άρχοντα» της πόλης και της περιβάλλουσας επαρχίας. Η πόλη παρέμεινε έδρα του Ματθαίου και των Καντακουζηνών εν γένει ως το 1355/56, όταν κατόπιν νέου εμφυλίου πολέμου, ο Ματθαίος παρέδωσε τις θρακικές του κτήσεις στον Ιωάννη Ε' Παλαιολογο με αντάλλαγμα το διορισμό του ως Δεσπότη του Μωρέως.[2][1]
Κάστρο
Σήμερα σώζονται στο λόφο βόρεια του χωριού λίγα ερείπια από το οχύρωμα της Βυζαντινής Γρατιανούπολης τα οποία πιθανολογούνται ότι χτίστηκαν το 14ο αιώνα. Το τείχος του αποτελείται από αργούς λίθους, κονίαμα, θραύσματα πλίνθων και ακατάστατη πλινθοδομή, και ακολουθεί ακανόνιστη διαδρομή. Από Β προς Ν το φρούριο έχει μήκος άνω των 250 ποδιών, ενώ διέθετε έναν κυκλικό πύργο στο ανατολικό τείχος.[2][3]
Οχύρωμα πάνω από την Γρατινή.
Κυκλικός πύργος στα ανατολικά.
Ερείπια ανατολικού οχυρώματος κάστρου.
Το Εξωκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής - Χτισμένο στα ερείπια του οχυρώματος πάνω από την Γρατινή.
Το εσωτερικό της Ζωοδόχου Πηγής.
Το Εξωκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής - Χτισμένο στα ερείπια του οχυρώματος πάνω από την Γρατινή.
Το Αγίασμα της Ζωοδόχου Πηγής - Δεξαμενή (κινστέρνα) με κυλινδρικούς θόλους.
Αξιοθέατο είναι επίσης το Εξωκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής που βρίσκεται ανάμεσα από τα ερειπωμένα οχυρώματα του κάστρου όπου κάθε Πέμπτη μετά το Πάσχα γιορτάζει.[4] Δίπλα στο εξωκλήσι υπάρχει μια μεγάλη τετράγωνη δεξαμενή κινστέρνα με κυλινδρικούς θόλους.[2][3]
Πρόσωπα
Αρχιεπίσκοπος Χρύσανθος: Γεννημένος στην Γρατινή το 1881 – πέθανε στην Αθήνα, 28 Σεπτεμβρίου 1949. Έλληνας θεολόγος και ακαδημαϊκός (1940).
Βιβλιογραφία
«Γρατινή». Δικτυακή Πύλη Σημείων Ενδιαφέροντος Υπουργείου Μακεδονίας - Θράκης. Ανακτήθηκε στις 2011-02-10.
Soustal, Peter (1991) (στα γερμανικά). Tabula Imperii Byzantini, Band 6: Thrakien (Thrakē, Rodopē und Haimimontos). Βιέννη: Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften, σελ. 276-277. ISBN 3-7001-1898-8.
Αικατερίνη Μπάλλα (2007-11-28). «Κάστρο Γρατινής». Ιστοσελίδα Οδηγού ιστορικής και πολιτιστικής ανάδειξης Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης. Ανακτήθηκε στις 2011-02-09.
«Η Γρατινή φόρεσε τα καλά της για τη Ζωοδόχο Πηγή». Εφημερίδα Ο Χρόνος. 2010-04-09. Ανακτήθηκε στις 2011-02-10.
Δημοτική Ενότητα Κομοτηνής |
---|
Δημοτική Κοινότητα Κομοτηνής |
Ήφαιστος, ο |
Κομοτηνή, η |
Μέγα Κρανοβούνιο, το |
Μεσοχώρι, το |
Μικρόν Κρανοβούνιο, το |
Παραδημή, η |
Σχολή Αστυνομίας, η |
Υφαντές, οι |
Τοπική Κοινότητα Ανθοχωρίου |
Ανθοχώρι, το |
Τοπική Κοινότητα Γρατίνης |
Γρατινή, η |
Τοπική Κοινότητα Θρυλορίου |
Θρυλόριο, το |
Ροδίτης, ο |
Φύλακας, ο |
Τοπική Κοινότητα Ιτέας |
Ιτέα, η |
Τοπική Κοινότητα Κάλχαντος |
Ιάμπολις, η |
Κάλχας, ο |
Μεγάλη Άδα, η |
Μύτικας, ο |
Σαρακηνή, η |
Τυχηρόν, το |
Τοπική Κοινότητα Καρυδιάς |
Καρυδιά, η |
Τοπική Κοινότητα Κηκιδίου |
Κηκίδιο, το |
Τοπική Κοινότητα Κοσμίου |
Κόσμιο, το |
Τοπική Κοινότητα Πανδρόσου |
Νυμφαία, η |
Πάνδροσος, η |
Σύμβολα, τα |
Τοπική Κοινότητα Σιδηράδων |
Σιδηράδες, οι |
Τοπική Κοινότητα Στυλάριου |
Στυλάριο, το |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License