Η Γραμμένη είναι ημιορεινό χωριό της Στερεάς Ελλάδας στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας σε υψόμετρο 180 μέτρα[1].

Γεωγραφία - Ιστορία

Η Γραμμένη βρίσκεται στα βόρεια της κοιλάδας του Σπερχειού και στους νοτιοδυτικούς πρόποδες του όρους Όθρυς. Απέχει 13 χλμ. ΒΑ. από τη Σπερχειάδα, 25 χλμ. Δ.-ΒΔ. από τη Λαμία και είναι ανάμεσα στο Αρχάνι (ΒΔ.) και το Καστρί (ΝΑ.). Ενοριακή εκκλησία είναι του Αγίου Νικολάου (ο εν Βουνένοις) που πανηγυρίζει στις 9 Μαΐου.[2] Στο χωριό δραστηριοποιείται ο Εξωραϊστικός & Πολιτιστικός Σύλλογος Γυναικών Γραμμένης Φθιώτιδας.[3]

Η Γραμμένη αναφέρεται πριν την Επανάσταση του 1821 από τον Γάλλο περιηγητή Φρανσουά Πουκεβίλ ο οποίος το "κατατάσσει στο «Γιανουλάδι» του κτηματολογίου του Πατρατζίκ (Υπάτης) ως Γδαρμένη Ράχη με 40 σπίτια" ενώ καταγράφεται και στην πρόθεση της Ρεντίνας. Υπήρξε μαζί με τους οικισμούς Μάραθο, Καναπίτζα, Παλιούρι και Αρχάνι τσιφλίκι του Αλή πασά και όταν απελευθερώθηκε η Ελλάδα καταχωρήθηκε στην κατηγορία Εθνικές γαίες.[4]

Διοικητικά

Μετά την απελευθέρωση το χωριό αναφέρεται επίσημα ως Γραμμένη Ράχη το 1835 να προσαρτάται στον τότε δήμο Μάκριδος (Παραχελωϊτών). Το 1912 με το ΦΕΚ 261Α - 31/08/1912 το όνομά της διορθώθηκε σε Γραμμένη και ορίστηκε έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[5] Σύμφωνα με το Πρόγραμμα «Καλλικράτης» αποτελεί την τοπική κοινότητα Γραμμένης που υπάγεται στη δημοτική ενότητα Μακρακώμης του Δήμου Μακρακώμης και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει πληθυσμό 335 κατοίκους.[6]

Παραπομπές

Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 166 τομ. 9.
«ΙΑ' Αρχιερατική Περιφέρεια Μακρακώμης & Τυμφρηστού | Ιερά Μητρόπολη Φθιώτιδος». www.imfth.gr. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2020.
«Εξωραϊστικός & Πολιτιστικός Σύλλογος Γυναικών Γραμμένης Φθιώτιδας». Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών. 27 Ιουνίου 2016. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2020.
από. «Γραμμένη αγωνιστες του 1821 | lavanitsa.gr». Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2020.
«Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2020.
«ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10639 (σελ. 165 του pdf)