.
Περιφέρεια : Κρήτης
Νομός : Ηρακλείου
-- Δήμος Ζαρού --
H Γάλιπε είναι οικισμός του Δήμου Επισκοπής, επαρχίας Πεδιάδος, στο Νομού Ηρακλείου της Κρήτης. Βρίσκεται σε υψόμετρο 280 μ. από τη θάλασσα και απέχει από το Ηράκλειο 21 χιλιόμετρα. Η οικονομία του χωριού βασίζεται κυρίως στη γεωργία. Οι βασικές καλλιέργειες είναι η αμπελοκαλλιέργεια (κυρίως για παραγωγή σταφίδας και λιγότερο για κρασί) και η ελαιοκομία για την παραγωγή ελαιολάδου. Αριθμεί 150 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2001.
Ιστορικά και στατιστικά στοιχεία
Η αρχαιότερη μνεία του οικισμού αναφέρεται στη συνθήκη Βενετίας - Αλεξίου Καλλέργη του 1299 (Galippe), ως φέουδο του Jano Michael. Ο οικισμός όμως πρέπει να είναι πολύ προγενέστερος, όπως μαρτυρεί το αραβικής προέλευσης όνομά του, πράγμα το οποίο τον ανάγει πριν την β΄ βυζαντινή περίοδο. Επίσης αναφέρεται σε έγγραφο του Δουκικού Αρχείου του Χάντακα το 1368 (Galipe) ως φέουδο του Petro Zampani, που το αφήνει στο βουβό γιο του Marinello.
Αναφέρεται στην επαρχία Πεδιάδας το 1577 από το Fr. Barozzi (Galipe), από τον Kαστροφύλακα (Galipe) το 1583, με 295 κατοίκους. Επίσης αναφέρεται από τον Basilicata ως Galipe, το 1630 και στην τουρκική απογραφή του 1671 με 55 χαράτσα, στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 (ως Ghálipi) με 15 χριστιανικές και 10 μουσουλμανικές οικογένειας. Στη απογραφή του 1881 αναφέρεται στο Δήμο Επισκοπής, με 123 μουσουλμανικές και 128 τουρκικές οικογένειες. Το 1900 είναι στον ίδιο Δήμο, ενώ το 1928 είναι έδρα ομώνυμου αγροτικού Δήμου με 193 κατοίκους. Το 1928 αναφέρεται στην κοινότητα Γαλίφας με 224 κατοίκους. Το 1940 αναφέρεται στην κοινότητα Καινούργιου Χωριού με 238 κατοίκους. Θα παραμείνει στην κοινότητα Καινούργιου Χωριού έως την εφαρμογή του "Σχεδίου Καποδίστριας" (Νόμος 2539/1997) όπου και αποτέλεσε οικισμό του Δήμου Επισκοπής Πεδιάδος. Στην απογραφή του 2001 αναφέρεται με 150 κατοίκους.
Μνημεία
Η ενετική σαρκοφάγος στο ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Γάλιπε, όπως την φωτογράφισε ο Ιταλός αρχαιολόγος Giuseppe Gerola στις αρχές του 19ου αιώνα.
Στο υπέρθυρο της παλιάς Εκκλησίας του Αγίου Νικολάου υπάρχει ανάγλυφο στέμμα του 15ου αιώνα. Επίσης στην εκκλησία η οποία είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, υπάρχει ενετικό ταφικό μνημείο (σαρκοφάγος) του 16ου αιώνα, το οποίο φέρει άγνωστα ανάγλυφα οικόσημα, ένα εκ των οποίων απεικονίζει λιοντάρι με σπαθί το οποίο πιθανώς παραπέμπει στο «λιοντάρι του Αγ. Μάρκου», σύμβολο της Βενετίας. Το συγκεκριμένο ανάγλυφο οικόσημο υπάρχει και στην στέγη της εκκλησίας, πάνω από το ιερό.
Πηγές
* Σπανάκης Στέργιος, Πόλεις και χωριά της Κρήτης
* Φαντάκης Ιωάννης, Οι οικισμοί της Κρήτης κατά την β’ Βυζαντινή περίοδο
Τ.δ. Καινούργιου Χωρίου [ 290 ]
το Καινούργιον Χωρίον [ 140 ]
η Γάλιπε [ 150 ]
Νομός Ηρακλείου : Δήμος Ηρακλείου | Αγίας Βαρβάρας | Αρκαλοχωρίου | Αρχανών | Αστερουσίων | Βιάννου | Γαζίου | Γοργολαΐνη | Γόρτυνας | Γουβών | Επισκοπής | Ζαρού | Θραψανού | Καστελλίου | Κόφινα | Κρουσώνα | Μαλίων | Μοιρών | Νέας Αλικαρνασσού | Νίκου Καζαντζάκη | Παλιανής | Ρούβα | Τεμένους | Τυλίσου | Τυμπακίου | Χερσονήσου Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης Διοικητική διαίρεση νομού Ηρακλείου. |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License