Η Φιλοθέη (παλιά ονομασία "Γκουμαίοι"), είναι ένα χωριό 291 κατοίκων στο νοτιοδυτικό άκρο του νομού Φωκίδας και υπάγεται στο Δήμο Ευπαλίου. Καταλαμβάνει έκταση 13,000 στρεμμάτων και βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 500 μέτρων.

Το χωριό κτίστηκε κατά τις αρχές του 19ου αιώνα, κυρίως από κατοίκους - νομάδες των γύρω του περιοχών, ενώ το 1826 εγκαθίστανται στον τόπο αγωνιστές που προέρχονταν από την έξοδο του Μεσολογγίου. Παράλληλα, αυξάνεται ο πληθυσμός του από την εγκατάσταση και κατοίκων από άλλα χωριά της περιοχής.

Αν και ο οικισμός είναι σχετικά πρόσφατος, μαρτυρίες που χρονολογούνται από τον 16ο αιώνα αναφέρουν την ύπαρξη ενός χωριού με το όνομα "Απάνω Λόγγος" σε κοντινή απόσταση από τη σημερινή του θέση. Τεκμήρια εξάλλου της αρχαιότητας του τόπου αποτελούν τόσο ο αρχαιολογικός χώρος του Παλιόκαστρου (όνομα που συναντάται σε αρκετά χωριά του Δήμου), σε απόσταση 1 χλμ από το χωριό και υψόμετρο 650 μ., όπου υπάρχουν ερείπια οχυρώσεων της Δωρικής εποχής και ενδείξεις τειχών ακρόπολης, όσο και το ιστορικό μοναστήρι του Άϊ Γιάννη των Θέρμων, μετόχι της Μονής Βαρνάκοβας, το οποίο χρονολογείται στην εποχή της Δυναστείας των Κομνηνών, καταστράφηκε ωστόσο από επιδρομή των Τούρκων κατά την περίοδο της Επανάστασης.

Οι Γκουμαίοι, όπως ονομαζόταν αρχικά το χωριό, καλύπτει σήμερα έκταση 13.000 στρεμμάτων, έκταση που απέκτησε σταδιακά και με το πέρασμα των χρόνων. Πολλές από τις εκτάσεις που τώρα του ανήκουν ήταν άλλοτε μετόχι της Μονής Βαρνάκοβας, και χρειάστηκαν ποικίλες διαδικασίες ωσότου να περιέλθουν στη δικαιοδοσία της κοινότητας.



Συνδέσεις

Σύλλογος Φιλοθεατών Δωρίδος