Περιφέρεια : Κρήτη
Νομός : Χανίων
Το Έλος είναι χωριό του δήμου Κισάμου, της περιφερειακής ενότητα Χανίων της Κρήτης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 130 κατοίκους. Βρίσκεται 23 χλμ. νότια από το Καστέλι Κισάμου και απέχει 57 χιλιόμετρα από τα Χανιά. Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 560 μ.[1]
Τοποθεσία
Το Έλος απέχει 23 χλμ. νότια από το Καστέλι Κισάμου και απέχει 57 χιλιόμετρα από τα Χανιά, επί του δρόμου προς Ελαφονήσι. Το χωριό είναι κτισμένο στην πλαγιά του υψώματος Άγιος Δίκαιος, σε υψόμετρο 560 μέτρα. Το ρέμα Ξηροπόταμος διασχίζει το χωριό· είναι πιθανό ότι σχημάτιζε στην περιοχή κάποιο έλος, από το οποίο πήρε το όνομά του το χωριό. Το χωριό περιβάλλεται από δάσος με καστανιές και πλατάνους.[1]
Ιστορικά στοιχεία
Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Elos Pervolia, στην επαρχία Κισάμου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από τον Καστροφύλακα αναφέρεται ως Elos με 57 κατοίκους και ο Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το 1630 αναφέρει το χωριό ως Elos. Στο χωριό είχε κτιστεί μια καθολική εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Γεώργιο από τον επίσκοπο Μπερνάντο Φλώριο, η οποία πλέον δεν σώζεται.[1]
Το 1881 ανήκε στον δήμο Εννέα Χωριών και σύμφωνα με την απογραφή είχε 305 χριστιανούς κατοίκους και 12 Τούρκους. Στην απογραφή του 1900 είχε 334 κατοίκους και υπαγόταν στον ίδιο δήμο.[1] Το 1925 ορίστηκε έδρα της κοινότητα Έλους μέχρι την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση το 1997, όταν εντάχθηκε στον δήμο Ιναχωρίου, του οποίου ορίστηκε έδρα.[2]
Απογραφές πληθυσμού
Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:
Απογραφή | 1900 | 1920 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Πληθυσμός[1] | 334 | 305 | 298 | 338 | 341 | 303 | 237 | 259 | 202 | 130 |
Αξιοθέατα
Ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου
Στην πλατεία του χωριού βρίσκεται παλιό υδραγωγείο,[3] το οποίο έχει χαρακτηριστεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο.[4] Κοντά στο υδραγωγείο βρίσκεται ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Ο ναός είναι κτισμένος στον τύπο του μονόχωρου καμαρόσκεπου και έχει χρονολογηθεί με βάση τις αγιογραφίες του στις αρχές του 14ου αιώνα. Οι τοιχογραφίες του έχουν αποδοθεί στον Ιωάννη Παγωμένο. Σώζεται η παράσταση της δέησης, του μελισμού με τους συλλειτουργούντες ιεράρχες, η φιλοξενία του Αβραάμ και εικόνες αγίων, εφίππων ή ορθίων.[5]
Ο κεντρικός ναός της ενορίας Έλους είναι ο ναός του αγίου Νικολάου. Είναι νεότερος ναός, ο οποίος θεμελιώθηκε το 1952 και εγκαινιάσθηκε το 1964. Παλαιότερα ο καθεδρικός ναός του Έλους ήταν ο ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, κοντά στην κορυφή του χωριού. Σύμφωνα με ανάγλυφη επιγραφή, θεμελιώθηκε το 1887, ενώ το κωδωνοστάσιο ολοκληρώθηκε 1909. Ο νεκροταφικός ναός του χωριού είναι αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο. Στην κορυφή Άγιος Δίκαιος βρίσκεται ομώνυμο εκκλησάκι, το οποίο εορτάζει στις 6 Μαΐου.[6]
Οικονομία
Το χωριό βασίζεται οικονομικά στα αγροκτηνοτροφικά προϊόντα και τον τουρισμό. Το κυριότερο προϊόν του χωριού είναι τα κάστανα.[1] Κάθε χρόνο από τη δεκαετία του 1960 διοργανώνεται στο χωριό γιορτή καστάνου στα τέλη του Οκτώβρη.[7] Στο χωριό λειτουργεί συσκευαστήριο καστάνων, ενώ επίσης λειτουργούν χώροι εστίασης, πρατήριο υγρών καυσίμων, παντοπωλεία, αρτοποιείο, ενοικιαζόμενα δωμάτια, ιατρείο και εργαστήρια κατασκευής κουφωμάτων. Στο χωριό λειτουργεί δημοτικό σχολείο και νηπιαγωγείο, το μόνο στη δημοτική ενότητα Ιναχωρίου.[6]
Παραπομπές
Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α΄. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 265.
«Έλος (Χανίων)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019.
«Έλος». www.crete.tournet.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2019.
«ΥΑ ΥΠΠΕ/ΑΡΧ/Β1Φ38/46488/992/7-9-1983 - ΦΕΚ 566/Β/30-9-1983». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2019.
«Ναός Αγίου Ιωάννη Θεολόγου στο Έλος». www.cretanbeaches.com. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2019.
«Ενορία Αγίου Νικολάου Έλους». Ιερά Μητρόπολη Κισάμου και Σελίνου.
«Διήμερο γιορτής καστάνου στο Έλος και Λίμνη». Flashnews.gr. 25 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 2019.
Δημοτική Ενότητα Ιναχωρίου |
---|
Τοπική Κοινότητα Αμυγδαλοκεφαλίου |
Αμυγδαλοκεφάλιον, το |
Κεραμωτή, η |
Λιβάδια, τα |
Τοπική Κοινότητα Βάθης |
Βάθη, η |
Μονή Χρυσοσκαλιτίσσης, η |
Πλοκαμιανά, τα |
Τζιτζιφιά, η |
Τοπική Κοινότητα Βλάτους |
Βλάτος, το |
Ρογδιά, η |
Τοπική Κοινότητα Έλους |
Έλος, το |
Λίμνη, η |
Λούχιον, το |
Τοπική Κοινότητα Κάμπου |
Κάμπος, ο |
Μελισσιά, η |
Μπερπαθιανά, τα |
Πλαγιά, η |
Τοπική Κοινότητα Κεφαλίου |
Αερινός, ο |
Θεοδωριανά, τα |
Κεφάλιον, το |
Παππαδιανά, τα |
Φελεσιανά, τα |
Τοπική Κοινότητα Περιβολίων Κισσάμου |
Περιβόλια, τα |
Τοπική Κοινότητα Στροβλών |
Αλιγοί, οι |
Στροβλές, αι |
Νομός Χανίων : Δήμος, Κοινότητα Χανίων | Ακρωτηρίου | Ανατολικού Σελίνου | Αρμένων | Βάμου | Βουκολίων | Γεωργιουπόλεως | Ελευθερίου Βενιζέλου | Θερίσου | Ινναχωρίου | Καντάνου | Κεραμιών | Κισσάμου | Κολυμβαρίου | Κρυονερίδας | Μουσούρων | Μυθήμνης | Νέας Κυδωνίας | Πελεκάνου | Πλατανιά | Σούδας | Σφακίων | Φρε Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Χανίων |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License