Ο Διόνυσος είναι πεδινό χωριό του ομώνυμου Δημοτικού διαμερίσματος του δήμου Ορχομενού στο νομό Βοιωτίας. Βρίσκεται στα βόρεια της πεδιάδας της Κωπαΐδας και της πόλης του Ορχομενού. Έχει πληθυσμό 572 κατοίκους, σύμφωνα με την Απογραφή του 2011. Το χωριό πανηγυρίζει στις 6 Μαΐου, στη μνήμη του Οσίου Σεραφείμ.

View Larger Map

Ονομασία

Το Τσαμάλι ή Τζαμάλιον μετονομάστηκε το 1955 σε Διόνυσο[1] επειδή οι κάτοικοι του, θεώρησαν ότι τα απομεινάρια των βάθρων των αγαλμάτων που βρέθηκαν νότια του οικισμού, σκαλισμένα στους πρόποδες του βράχου, ανήκαν σε ναό του Διονύσου. Σήμερα βέβαια έχει αποδειχθεί ότι ο ναός ήταν αφιερωμένος στον Ηρακλή.

Ιστορία

Ο οικισμός Τζαμάλι εμφανίζεται επίσημα για πρώτη φορά να ανήκει στο δήμο Ορχομενού στο τέλος του 19ου αιώνα. Ιδρύθηκε και κατοικείται από Σαρακατσάνους (Ελληνική φυλή νομάδων κτηνοτρόφων), οι οποίοι για πολλά χρόνια ξεχειμώνιαζαν σ΄ αυτόν εδώ τον τόπο, μέχρι να ΄ρθει η άνοιξη και να ξαναπάρουν το δρόμο για τα ορεινά βοσκοτόπια τους ( Άγραφα, Καλλίδρομο, Όλυμπο, Οίτη, Όθρυ ). Όταν σιγά - σιγά άρχισαν να ασχολούνται με την γεωργία, εγκαταστάθηκαν μόνιμα, και δημιούργησαν έναν σύγχρονο οικισμό Το 1912 καταργείται ο δήμος και το Τζαμάλι αποτελεί κοινότητα.

Μνημεία

Πέντε χιλιόμετρα δυτικά από το χωριό στην περιοχή Καμπιά, είναι [Μονή του Οσίου Μάρτυρα Νικολάου του Νέου] , που χρονολογείται στις αρχές του 11ου αιώνα και θεωρείται σύγχρονη αυτής του Οσίου Λουκά Κατά την παράδοση ο ναός κατασκευάσθηκε με τα υλικά που μετέφεραν τα βυζαντινά αυτοκρατορικά καράβια στην Αταλάντη, με τελικό προορισμό τη μονή του Οσίου Λουκά του Στειριώτη.

Κοντά στον Διόνυσο βρισκόταν η αρχαία Βοιωτική πόλη Τεγύρα.

Στο λόφο Δήλο, λειτουργούσε το φημισμένο Τεγυραίο μαντείο του θεού Απόλλωνα μέχρι τα χρόνια των Περσικών πολέμων και του Πελοποννησιακού πολέμου και μόνο ύστερα απ' αυτούς έμεινε άφωνο.Όπως γράφει ο Πλούταρχος, ενώ το μαντείο των Δελφών πανικοβλήθηκε στους Περσικούς πολέμους και συμβούλεψε τους Αθηναίους να εγκαταλείψουν τα υπάρχοντά τους και την πόλη τους και να φύγουν, ενώ αντίθετα το Τεγυραίο μαντείο έδωσε χρησμό υπέρ των Ελλήνων. Κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο (πάντα κατά τον Πλούταρχο) το Τεγυραίο μαντείο αποδείχτηκε ανώτερο του Δελφικού.

Παραπομπές

Πανδέκτης, μετονομασίες των οικισμών της Ελλάδας

Πηγή

Επίσημη ιστοσελίδα του δήμου Ορχομενού
Βοιωτικός Κόσμος

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ιερά Μητρόπολη Θηβών και Λεβαδειάς

Δημοτική Ενότητα Ορχομενού
Δημοτική Κοινότητα Ορχομενού
Ορχομενός, ο
Τοπική Κοινότητα Αγίου Δημητρίου
Άγιος Δημήτριος, ο
Μαυρόγεια, τα
Τοπική Κοινότητα Αγίου Σπυρίδωνος
Άγιος Ανδρέας, ο
Άγιος Σπυρίδων, ο
Τοπική Κοινότητα Διύσου
Διόνυσος, ο
Τοπική Κοινότητα Καρυάς
Καρυά, η
Τοπική Κοινότητα Λουτσίου
Λούτσι, το
Τοπική Κοινότητα Παύλου
Παύλος, ο
Τοπική Κοινότητα Πύργου
Πύργος, ο

Νομός Βοιωτίας: Δήμος, Κοινότητα Λεβαδέων | Ακραιφνίας | Αλιάρτου | Αράχοβας | Βαγίων | Δαυλείας | Δερβενοχωρίων | Διστόμου | Θεσπιέων | Θηβαίων | Θίσβης | Κορώνειας | Οινοφύτων | Ορχομενού | Πλαταιών | Σχηματαρίου | Τανάγρας | Χαιρώνειας Αντικύρας | Κυριακίου Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Βοιωτίας