Δενδροχώρι Καστοριάς

.

Περιφέρεια : Δυτική Μακεδονία
Νομός : Καστοριάς

-- Κοινότητα Καστρακίου --

Το Δενδροχώρι, είναι ορεινός οκισμός (υψόμ. 990μ., 349 κάτ.) (2001) του νομού Καστοριάς. Βρίσκεται στο βόρειο άκρο του νομού, στις νότιες πλαγιές της κορυφής Όρβολο,[1] γνωστό στους στρατιωτικούς χάρτες ως Μάλι - Μάδι, 22 χλμ. ΒΔ της πόλης της Καστοριάς.

Η μετάβαση γίνεται μέσω του καθέτου άξονα της Εγνατίας οδού, μπάρα Σιάτιστας - Κρυσταλλοπηγής, μετά τον κόμβο της Κορομηλιάς. Είναι ένα από τα τρία χωριά της ευρύτερης περιοχής του Βιτσίου μαζί με το Ποιμενικό και την Περικοπή που κάηκαν δύο φορές, μια φορά μετά την εξέγερση του Ίλιντεν (1903) και δεύτερη φορά το 1948 συμπεριλαμβανομένου και του Δημοτικού Σχολείου από τον ελληνικό στρατό καθόσον αποτελούσαν μεταξύ των άλλων και κέντρα στράτευσης μαχητών.

Μετά τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων καταγράφηκε ως Δύμπενη[2] και το 1926 μετονομάστηκε σε Δενδροχώρι. [3]

Ο ευρύτερος γεωγραφικός χώρος φαίνεται πως κατοικήθηκε από την αρχαιότητα. Έτσι σε απόσταση πέντε περίπου χιλιομέτρων νοτιοανατολικά από το χωριό, σ' ένα από τα τελευταία προβούνια του Ορλόβου, που υψώνεται πλάι στο Λιβαδοπόταμο και είναι γνωστό στους κατοίκους με την ονομασία «Γκραντίστα», έχουν εντοπιστεί ερείπια αρχαίου οχυρωμένου οικισμού, ο οποίος έλεγχε το πέρασμα μιας σπουδαίας αυχενοδιάβασης[4].

Πληθυσμιακά στοιχεία

Το 1878, δεν είχε προσχωρήσει κανείς στη Βουλγαρική Εξαρχία και είχε πληθυσμό 1.200 κατοίκους χριστιανούς ορθόδοξους.[5] Το 1886 είχε 220 οικογένειες χριστιανικές, εκκλησία, σχολείο αρρένων, χάνι, κρήνες και 2 κλιβάνους [Σχινάς 1886], ενώ το 1900, ο Βούλγαρος στατιστικολόγος Μπάσιλ Κιντσώφ[6] το 1900 καταγράφει 1.650 κατοίκους που έχουν προσχωρήσει στη Βουλγαρική Εξαρχία και τους αποκαλεί όλους Βουλγάρους.

Το Δενδροχώρι, παλαιά ονομασία Δέμπενη, σε φωτογραφία του 1930 περίπου

Ιστορικό

Το Δενδροχώρι είναι ένα τυπικό δείγμα ορεινού χωριού που υπέστη δημογραφική καθίζηση (97%) από 1.207 άτομα το έτος 1913 σε 19 το 1951[7] τόσο κατά την αρχική περίοδο των ελληνοβουλγαρικών αναταράξεων (1880-1908), αλλά και στα μεταγενέστερα χρόνια ανωμάλων περιόδων, όπως στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο (συμμετοχή των ιθυνόντων του χωριού στη σύσταση της ΣΝΟΦ και μετά τη βραχύβια ύπαρξή της στη ΝΟΦ). Κατά τη διάρκεια του κομμουνιστικού εγχειρήματος στην Ελλάδα (1946-1949) πολλοί κάτοικοι της εντάχθηκαν στον ΔΣΕ και μερικοί είχαν ακολουθήσει ήδη από το 1945 την "μπριγάδα" (ταξιαρχία) του Γκότσε (Ηλίας Δημάκης)[8] στο Βελιγράδι[9]. Από 794 κάτοικοι που καταγράφονται το 1940 στην απογραφή του 1951 καταμετρούνται μόνο 19. Περισσότερα από 770 άτομα ακολουθούν την τύχη του ηττημένου ΔΣΕ στις Ανατολικές χώρες είτε ως επιζήσαντες άλλοτε μαχητές, είτε ως φυγόδικοι είτε ως εκτεθειμένοι στη νέα κατάσταση των πραγμάτων.

Γενέτειρα του Λαζάρ Ποπτράικωφ (1876-1903), χρησμένου τοπικού ηγέτη,[10] δασκάλου της Βουλγαρικής Εξαρχίας και του Ακροναυπλιώτη Λαζάρου Ζησιάδη (Τερπόφσκι) (1901-1943) κατά την απογραφή του έτους 1951 αριθμούσε 19 κατοίκους[11] που και αυτοί μετεγκατεστάθηκαν είτε στην πόλη της Καστοριάς είτε προσκλήθηκαν από συγγενείς τους στον Καναδά. Σήμερα κατοικείται εξ' ολοκλήρου από Βλάχους της Παραμυθιάς που εγκαταστάθηκαν εκεί κατά τη δεκαετία του 1950[12].

Παραπομπές

Εγκυκλοπαίδεια Δομή , σ. 568 ISBN 960-8177-57-X
Δέμπενη Καστορίας, αποτέλεσε ομώνυμη κοινότητα. [ΦΕΚ 259 / 21.12.1918]
Η κοινότης Δέμπενης, μετονομάζεται εις κοινότητα Δενδροχωρίου και ο ομώνυμος αυτή συνοικισμός Δέμπενη εις Δενδροχώρι [ΦΕΚ 413 / 22.11.1926]
[1] Δημ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της ρωμαϊκής επαρχίας Μακεδονίας (Το τμήμα της σημερινής Δυτικής Μακεδονίας), Θεσσαλονίκη 1989 (έκδ. Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών), σ. 159. ISBN 960-7265-01-7.
Αλ. Συνβέ(Al.Synvet) Dambely, χριστιανοί ορθόδοξοι: 1.200 Les Grecs de l'Empire ottoman: Etude statistique et ethnographique, Κωνσταντινούπολη, 1878, σελ. 46. (pdf) (Γαλλικά)
Васил Кѫнчовъ, Македония етногрфия и статистика, София 1900.
Δέμπενη Καστορίας, 1.207 άτομα (619 άρρενες και 588 θήλεις) [Απαρίθμηση 1913].
Ιωάννης Κολιόπουλος, Λεηλασία φρονημάτων κεφ. Δ΄«Οι Σουδήται της Ελλάδος» σ.130
Δενδροχώριον, 800 κάτοικοι, εκ των οποίων 780 ήταν σλαυόφωνοι. Συνείδησις Β. Έδρασαν αντεθνικώς 30. Ευρίσκονται εις Σερβία ή Βουλγαρία 30. Παρατηρήσεις: Έφυγαν με Γκότσεφ [Στατιστική 1945].
bg:Васил Чекаларов Βασίλ Τσακαλάρωφ
Ελληνική απογραφή 1951 [2]
Ιωάννης Κολιόπουλος, Λεηλασία Φρονημάτων «κεφ. Z΄ ΑΡΜΑΓΕΔΔΩΝ», τόμ. Β, σ. 288 ISBN 960-288-040-6

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΣΤΡΑΚΙΟΥ
Τοπική Κοινότητα Δενδροχωρίου
Δενδροχώρι, το
Τοπική Κοινότητα Ιεροπηγής
Ιεροπηγή, η

Δήμος Καστοριάς (πρόγραμμα Καλλικράτης)

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License