.
Περιφέρεια : Κρήτης
Νομός : Ηρακλείου
-- Δήμος Χερσονήσου --
Η Χερσόνησος είναι χωριό και πρώην κοινότητα της επαρχίας Πεδιάδος στο νομό Ηρακλείου, με 882 κατοίκους το 2001. Η θέση του είναι στους βόρειους πρόποδες του υψώματος Χάρακας. Αποτελεί ομώνυμο τοπικό διαμέρισμα που υπάγεται σήμερα στο Δήμο Χερσονήσου. Η απόσταση του οικισμού από το Ηράκλειο είναι 25,8 χιλιόμετρα. Στη Χερσόνησο υπάρχει πλατεία με δέντρα, ενώ οι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία, την καλλιέργεια πρωίμων κηπευτικών και λουλουδιών (στην περιοχή του Ανισαρά). Μεταξύ άλλων έχει νηπιαγωγείο και Δημοτικό Σχολείο, ενώ η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη καλύπτεται από το περιφερειακό ιατρείο στο Λιμένα Χερσονήσου.
Τ.δ. Χερσονήσου
Στο τοπικό διαμέρισμα, που αριθμεί συνολικά 2.468 κατοίκους (απογραφή 2001), περιλαμβάνονται οι εξής οικισμοί:
* η Χερσόνησος [ 882 ]
* ο Άγιος Ιωάννης [ 100 ]
* ο Αγκισαράς [ 120 ].
* τα Αγριανά [ 271 ] , στα νοτιοδυτικά της Χερσονήσου, με παραθεριστικές κατοικίες.
* η Ανάληψη [ 1.029 ] , πεδινός οικισμός, με ξενοδοχεία και παραθεριστικές κατοικίες, σε υψόμετρο 10μ. Είναι ανεπτυγμένος τουριστικά και βρίσκεται στο 21ο χιλιόμετρο της παλαιάς οδού Ηρακλείου-Αγίου Νικολάου. Στον οικισμό λειτουργεί νηπιαγωγείο.
* ο Αποσελέμης [ 42 ]
* τα Χατζανά [ 24 ] , μικρός οικισμός, πρώην Μετόχι.
Ιστορικά στοιχεία
Ονομασία και απογραφές
Η Χερσόνησος διατηρεί ακέραια την ονομασία της αρχαίας πόλης, η οποία βρισκόταν στην περιοχή του σημερινού Λιμένα Χερσονήσου. Σε παλαιότερη εποχή, όταν ο τόπος λυμαινόταν από πειρατές, οι κάτοικοι έφυγαν από τα σπίτια τους και για λόγους ασφαλείας εγκαταστάθηκαν στη σημερινή θέση του χωριού. Έτσι, μετέφεραν και το θαλασσινό όνομα του οικισμού τους. Για να το ξεχωρίζουν από τους άλλους οικισμούς, οι κάτοικοι της περιοχής το αποκαλούν Μεγάλο Χωριό Χερσονήσου ή Μεγάλη Χερσόνησος. Μέσα στο χωριό σώζεται η παλιά εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, με ξυλόγλυπτο τέμπλο.
Η πρώτη αναφορά στο χωριό γίνεται το 1368. Στην ενετική απογραφή του 1583 το βρίσκουμε με την ονομασία Chierissonisso [1]με 160 κατοίκους. Στην τουρκική του 1671 αναφέρεται με 40 χαράτσα. To 1834 είχε μαζί με τους άλλους οικισμούς της Χερσονήσου 60 οικογένειες Χριστιανών και 3 οθωμανικές. Στην απογραφή του 1881 βρέθηκαν 307 Χριστιανοί και 11 Τούρκοι. Αποτέλεσε αυτοτελή κοινότητα από το 1920 μέχρι το 1998. Σε αυτήν την κοινότητα υπάγονταν και οι οικισμοί:Λιμήν Χερσονήσου, Κουτουλουφάρι και Πισκοπιανό.
Ιστορία των άλλων οικισμών
Ο Ανισαράς έλαβε την ονομασία του πιθανότατα από το γλυκάνισο ή άνυσον. Παλαιότερα εκεί βρίσκονταν δυο ανεμόμυλοι. Στο χωριό αυτό βρέθηκε από αρχαιολόγους μινωικός οικισμός, με πίθους και άλλα σημαντικά ευρήματα. Η Ανάληψη παλαιότερα ονομαζόταν Σβούρου Μετόχι. Ανήκε σχεδόν στο σύνολό της σε οικογένειες κτηνοτρόφων από το Οροπέδιο Λασιθίου, οι οποίες παραχείμαζαν εκεί. Για πρώτη φορά αναφέρεται ως οικισμός της Κοινότητας Χερσονήσου το 1920, με 68 κατοίκους. Κατά το Σπανάκη, τα Αγριανά έλαβαν την ονομασία τους εξαιτίας γλωσσικής παραφθοράς του Αδριανά<από το Αδριανός, επώνυμο. Ο οικισμός πιθανότατα ήταν σε περιοχή των κληρονόμων του. Επίσης, τα Χατζανά πήραν το όνομά της από την οικογένεια Χατζή, η οποία είχε μετόχι εκεί.
Σημειώσεις και παραπομπές
1. ↑ Καστροφύλακας, Κ 94, 1583
Βιβλιογραφία
* Το Ηράκλειον και ο Νομός του, Έκδοση Νομαρχίας Ηρακλείου.
Δημοτική Ενότητα Χερσονήσου |
---|
Δημοτική Κοινότητα Λιμένος Χερσονήσου |
Ανισσαράς, ο |
Δράπανος, η |
Κουτουλουφάριον, το |
Λιμήν Χερσονήσου, ο |
Πισκοπιανόν, το |
Δημοτική Κοινότητα Χερσονήσου |
Άγιος Ιωάννης, ο |
Αγκισαράς, ο |
Αγριανά, τα |
Ανάληψις, η |
Αποσελέμης, ο |
Χατζανά, τα |
Χερσόνησος, η |
Τοπική Κοινότητα Αβδού |
Αβδού, το |
Τοπική Κοινότητα Γωνιών Πεδιάδος |
Γωνίαι, αι |
Τοπική Κοινότητα Κεράς |
Άνω Κερά η |
Κερά, η |
Μονή Καρδιωτίσσης, η |
Τοπική Κοινότητα Ποταμιών |
Ποταμιαί, αι |
Σφενδύλιον, το |
Νομός Ηρακλείου : Δήμος Ηρακλείου | Αγίας Βαρβάρας | Αρκαλοχωρίου | Αρχανών | Αστερουσίων | Βιάννου | Γαζίου | Γοργολαΐνη | Γόρτυνας | Γουβών | Επισκοπής | Ζαρού | Θραψανού | Καστελλίου | Κόφινα | Κρουσώνα | Μαλίων | Μοιρών | Νέας Αλικαρνασσού | Νίκου Καζαντζάκη | Παλιανής | Ρούβα | Τεμένους | Τυλίσου | Τυμπακίου | Χερσονήσου Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης Διοικητική διαίρεση νομού Ηρακλείου. |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License