.
Περιφέρεια : Στερεάς Ελλάδας
Νομός : Ευρυτανίας
Η Άμπλιανη (παλαιότερη ονομασία Σταυροπήγιο) είναι οικισμός του Νομού Ευρυτανίας με 255 κατοίκους.
Βρίσκεται στα νότια του νομού και είναι κτισμένη σε υψόμετρο 1.220 μέτρων. Ανήκει στο Δήμο Δομνίστας και απέχει περίπου 31 χιλιόμετρα από την έδρα του, το Κρίκελλο.
Το τοπωνύμιο «Σταυροπήγιο» αναφέρεται σε σταυροπηγιακή μονή, η οποία υπήρχε στην περιοχή κατά τους βυζαντινούς χρόνους. Το σλαβικής προέλευσης όνομα «Άμπλιανη» οφείλεται στους πολλούς αμπλάδες (μικρές πηγές με πολύ νερό) της περιοχής.
Πριν την Επανάσταση του 1821, η Άμπλιανη ήταν ο μεγαλύτερος οικισμός της Ευρυτανίας μετά το Καρπενήσι. Στην Κατοχή οι κάτοικοι του χωριού πήραν ενεργά μέρος στην Αντίσταση, πληρώνοντας και τις ανάλογες συνέπειες, καθώς οι Γερμανοί έκαψαν το χωριό.
Έγινε ονομαστή γιατί στις 14 Ιουλίου 1824, οι οπλαρχηγοί της Ρούμελης Πανουργιάς, Σκαλτσοδήμος, ο Σουλιώτης Θράκος κ.ά., με αρχηγό τον Κίτσο Τζαβέλα, πολέμησαν τους Τούρκους, που είχαν για αρχηγό τον Ντερβίς πασά. Οι Έλληνες ήταν 3.000 και οι Τούρκοι 10.000. Ακόμη είχαν και δυο κανόνια. Η μάχη κράτησε όλη μέρα ως τις 6 το απόγευμα. Τότε φτάνουν άλλοι 300 Έλληνες με το Χαλμούκη από την Άμφισσα και οι Τουρκαλβανοί υποχωρούν, αφήνοντας στο πεδίο της μάχης 500 νεκρούς και πολλά λάφυρα. Απ' τους Έλληνες σκοτώθηκαν 37. Αποτέλεσμα της νίκης αυτής ήταν να εδραιωθεί για πολύ καιρό η λευτεριά στην Ανατολική Στερεά. Το τέλος του Ντερβίς πασά ήταν τραγικό. Ο σουλτάνος διάταξε την αποκεφάλισή του.
Σήμερα, ο πληθυσμός της κατά την απογραφή του 2001 ανέρχεται σε 255 κατοίκους, εκ των οποίων οι μόνιμοι τη χειμερινή περίοδο είναι ακόμη λιγότεροι. Η Άμπλιανη είναι γνωστή για τα υφαντά και τις παραδοσιακές φορεσιές των γυναικών.
Αξιοσημείωτος είναι ο παραδοσιακός χορός «Στέγκος», ο οποίος χορεύεται στην ομώνυμη τοποθεσία του χωριού την παραμονή του πανηγυριού της Αγίας Παρασκευής (26 Ιουλίου). Αξιοθέατες είναι επίσης οι εκκλησίες που βρίσκονται μέσα και γύρω από την Άμπλιανη, με κυριότερες την Αγία Παρασκευή (1867), τον Άγιο Νικόλαο, την Αγία Σωτήρα (στο νεκροταφείο), τον Άγιο Ιωάννη και τον προφήτη Ηλία.
| Δημοτική Ενότητα Δομνίστας |
|---|
| Τοπική Κοινότητα Άμπλιανης |
| Άμπλιανη, η |
| Τοπική Κοινότητα Δομνίστης |
| Δομνίστα, η |
| Μαρίνος, ο |
| Σκοπιά, η |
| Τοπική Κοινότητα Κρικέλλου |
| Κρίκελλο, το |
| Τοπική Κοινότητα Μεσοκώμης |
| Μεσοκώμη, η |
| Ρυάκι, το |
| Τοπική Κοινότητα Ροσκάς |
| Ροσκά, η |
| Στουρνάρα, η |
| Τοπική Κοινότητα Στάβλων |
| Στάβλοι, οι |
| Τοπική Κοινότητα Ψιανών |
| Άγιος Χαράλαμπος, ο |
| Βύθισμα, το |
| Καστανούλα, η |
| Παλαιοχώρι, το |
| Ψιανά, τα |
|
Νομός Ευρυτανίας : Δήμος Καρπενησίου | Αγράφων | Απεραντίων | Ασπροποτάμου | Βίνιανης | Δομνίστας | Κτημενίων | Ποταμιάς | Προυσού | Φουρνάς | Φραγκίστας Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Ευρυτανίας |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
