.
Περιφέρεια : Ηπείρου
Νομός : Ιωαννίνων
-- Δήμος Κόνιτσας --
Η Αετόπετρα είναι ορεινό χωριό και τοπική κοινότητα του δήμου Κόνιτσας, του νομού Ιωαννίνων στην Ήπειρο. Ο οικισμός είναι χτισμένος σε υψόμετρο 540 μέτρων[2], 11 χιλιόμετρα δυτικά της Κόνιτσας στην κοιλάδα του Αώου, κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Η κοινοτική έκταση ανέρχεται στα 6.929 στρέμματα και ο μόνιμος πληθυσμός της, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, είναι 124 κάτοικοι[3]. Μέχρι το 1953 έφερε την ονομασία Σανοβό[1][4].
Ιστορικά στοιχεία
Κατά την οθωμανική απογραφή του 1895, ο οικισμός είχε πληθυσμό 190 κατοίκων (86 άνδρες και 104 γυναίκες), οι οποίοι ήταν κατανεμημένοι σε 48 χανέδες[5]. Ο οικισμός απελευθερώθηκε από τον ελληνικό στρατό κατά τη διάρκεια του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου, ενώ η πρώτη ελληνική απογραφή του 1913 κατέγραψε 179 κάτοικους (94 άνδρες και 85 γυναίκες)[6].
Το Νοέμβριο του 1940, κατά τη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου η Αετόπετρα κατελήφθη και λεηλατήθηκε από μονάδες του ιταλικού στρατού και σώματα Αλβανών στρατιωτών. Επιπλέον, 180 κάτοικοι του οικισμού μεταφέρθηκαν στην Αλβανία ως αιχμάλωτοι, ενώ άλλοι εκτοπίστηκαν στην Ιταλία. Τον Ιούλιο του 1943, η Αετόπετρα καταστράφηκε εκ νέου, αυτή τη φορά από άνδρες του 6ου λόχου του 98ου συντάγματος της 1ης Ορεινής Μεραρχίας της Βέρμαχτ που δρούσαν υπό τις διαταγές του αντισυνταγματάρχη Γιόζεφ Ζάλμινγκερ. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης επιδρομής σκοτώθηκε ένας κάτοικος που δεν πρόλαβε να εγκαταλείψει εγκαίρως το χωριό[7].
Το τέλος της Κατοχής βρήκε τις υποδομές και την οικονομία της Αετόπετρας πλήρως κατεστραμμένες. Συγκεκριμένα μόλις τέσσερις οικίες του χωριού απέφυγαν τις υλικές ζημιές, ενώ η προπολεμική κτηνοτροφική παραγωγή λεηλατήθηκε σχεδόν ολοκληρωτικά[8].
Αξιοθέατα
Η κοιλάδα του Αώου, όπου βρίσκεται η Αετόπετρα, έχει κηρυχθεί από το 1996 ως αρχαιολογικός χώρος "για λόγους προστασίας σημαντικών αρχαιολογικών θέσεων που διασώζονται εκεί". Στη τοποθεσία "Παναγιά" (αγρός Νούτσου) σώζονται οικιστικά λείψανα 5ου - 7ου αιώνα[9]. Αξιόλογο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο ιερός ναός του Αγίου Αθανασίου που έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο από το 1997. Πρόκειται για τρίκλιτη θολωτή βασιλική εκκλησία ηπειρωτικού τύπου και είναι κτίσμα του 1817[10]. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι εκκλησίες της Αγίας Παρασκευής και το εξωκλήσι της Παναγίας στον κάμπο του χωριού με τις θεόρατες βελανιδιές στον περίβολό της, όπου έχουν ανακαλυφθεί κιβωτιόσχημοι τάφοι και τμήματα αγγείων του 1ου - 2ου αιώνα π.Χ. ή μ.Χ. καθώς και συγκρότημα με μεγάλους πίθους από τους πρώιμους βυζαντινούς αιώνες. Ένας από τους πίθους αυτούς, με ύψος 1,05 μέτρα, εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων[11].
Απογραφές πληθυσμού
Απογραφή | 1895 | 1913 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Πληθυσμός | 190[5] | 179[6] | 195[1] | 289[1] | 315[1] | 341[1] | 232[1] | 214[1] | 196[1] | ; | 142[3] |
Παραπομπές
Μιχαήλ Σταματελάτος - Φωτεινή Βαμβά Σταματελάτου, Γεωγραφικό Λεξικό της Ελλάδας, ΤΑ ΝΕΑ, 2012, Α' τόμος, σ. 45.
Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 318, τομ.1.
Καραμήτσος, Φιλήμων (29 Δεκεμβρίου 2012). «Πόσοι κατοικούμε στην Ήπειρο - Όλη η απογραφή του 2011». epirusonline.gr. Epirus Online. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2016.
«Πανδέκτης: Sanovon -- Aetopetra». pandektis.ekt.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2018.
Μιχάλης Κοκολάκης, Η τουρκική στατιστική της Ηπείρου στο Σαλναμέ του 1895, Τετράδια Εργασίας, τεύχος 18, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών, Αθήνα 2008, σ. 272.
Βασίλειον της Ελλάδος, Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, Απαρίθμησις των κατοίκων των νέων επαρχιών της Ελλάδος του έτους 1913, σ. 64.
Χέρμαν Φρανκ Μάγερ, Αιματοβαμμένο Εντελβάις, βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2009, τόμος Α΄, σ. 236 - 238.
Μάγερ, Α΄, 2009, σ. 238.
Nikos, Kapetanakos E. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2018.
Nikos, Kapetanakos E. «ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2018.[νεκρός σύνδεσμος]
house, Wapp - development. «Η επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου Κόνιτσας». www.konitsa.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Οκτωβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 2018.
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΟΝΙΤΣΑΣ |
---|
Δημοτική Κοινότητα Κονίτσης
|
Κόνιτσα, η |
Τοπική Κοινότητα Αγίας Βαρβάρας |
Αγία Βαρβάρα, η |
Πυξαριά, η |
Τοπική Κοινότητα Αγίας Παρασκευής |
Αγία Παρασκευή, η |
Τοπική Κοινότητα Αετοπέτρας Κονίτσης |
Αετοπέτρα, η |
Τοπική Κοινότητα Αηδονοχωρίου |
Αηδονοχώρι, το |
Τοπική Κοινότητα Αμαράντου |
Αμάραντος, ο |
Λουτρά, τα |
Τοπική Κοινότητα Αρμάτων |
Άρματα, τα |
Τοπική Κοινότητα Γαναδιού |
Γαναδιό, το |
Τοπική Κοινότητα Ελευθέρου |
Ελεύθερο, το |
Τοπική Κοινότητα Εξοχής |
Εξοχή, η |
Τράπεζα, η |
Τοπική Κοινότητα Ηλιορράχης |
Ηλιορράχη, η |
Τοπική Κοινότητα Καβασίλων |
Καβάσιλα, τα |
Τοπική Κοινότητα Καλλιθέας |
Καλλιθέα, η |
Τοπική Κοινότητα Κλειδωνιάς |
Καλύβια, τα |
Κλειδωνιά, η |
Τοπική Κοινότητα Μαζίου |
Μάζι, το |
Τοπική Κοινότητα Μελισσόπετρας |
Καλόβρυση, η |
Μελισσόπετρα, η |
Τοπική Κοινότητα Μολίστης |
Μόλιστα, η |
Τοπική Κοινότητα Μολυβδοσκεπάστου |
Μολυβδοσκέπαστος, η |
Τοπική Κοινότητα Μοναστηρίου |
Μοναστήρι, το |
Τοπική Κοινότητα Νικάνορος |
Νικάνωρ, ο |
Τοπική Κοινότητα Πάδων |
Πάδες, οι |
Τοπική Κοινότητα Παλαιοσελλίου |
Παλαιοσέλλι, το |
Τοπική Κοινότητα Πηγής |
Πηγή, η |
Τοπική Κοινότητα Πουρνιάς |
Πουρνιά, η |
Τοπική Κοινότητα Πύργου |
Πύργος, ο |
Νομός Ιωαννίνων : Δήμος, Κοινότητα Ιωαννιτών | Αγίου Δημητρίου | Ανατολής | Ανατολικού Ζαγορίου | Άνω Καλαμά | Άνω Πωγωνίου | Δελβινακίου | Δωδώνης | Εγνατίας | Εκάλης | Ευρυμενών | Ζίτσας | Καλπακίου | Κατσανοχωρίων | Κεντρικού Ζαγορίου | Κόνιτσας | Λάκκας Σουλίου | Μαστοροχωρίων | Μετσόβου | Μολοσσών | Μπιζανίου | Παμβώτιδος | Πασαρώνος | Περάματος | Πραμάντων | Σελλών | Τζουμέρκων | Τύμφης | Αετομηλίτσας | Βαθυπέδου | Βοβούσας | Διστράτου | Καλαριτών | Λάβδανης | Ματσουκίου | Μηλιάς | νησιού Ιωαννίνων | Πάπιγκου | Πωγωνιανής | Σιράκου | Φούρκας Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Ιωαννίνων |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License