.
Περιφέρεια : Νότιο Αιγαίο
Νομός : Κυκλάδων
Το Ημεροβίγλι (*)
Το Ημεροβίγλι ή Μεροβίγλι είναι χωριό της Σαντορίνης που βρίσκεται 3 χιλιόμετρα βορειοδυτικά των Φηρών, στο υψηλότερο σημείο της καλδέρας, περίπου 300 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 έχει 467 κατοίκους. Ανήκει στο Τοπικό διαμέρισμα Ημεροβιγλίου του Δήμου Θήρας.
Έχει κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός και έχουν επιβληθεί ειδικοί όροι και περιορισμοί ως προς την δόμηση[1].
Το όνομα του είναι σύνθετο, από τις λέξεις ημέρα και βίγλα (Λατινικά vigilare: "κάνω σκοπός") και πιθανότατα προέρχεται από την ύπαρξη εκεί, δηλαδή στην θέση του σημερινού οικισμού, ημεροβιγλίου, δηλαδή μικρού πύργου που λειτουργούσε ως παρατηρητήριο ημέρας, καθώς η θέση του επέτρεπε την παρατήρηση όλου του χώρου και την έγκαιρη ειδοποίηση των κατοίκων του νησιού για την εμφάνιση πειρατών από την πλευρά του Έξω Γιαλού.
Το κάστρο του Σκάρου
Φωτογραφίες από τον Κλέαρχο Π. Καπούτση
|
Το παλαιότερο κάστρο ή Επάνω κάστρο ή Ρόκα (βράχος) χτίστηκε στα ύστερα βυζαντινά χρόνια, από τον ενετό Ιάκωβο Βαρότση, στον οποίο παραχωρήθηκε η Σαντορίνη το 1207. Ο ίδιος και οι ευγενείς του το χρησιμοποιούσαν ως έδρα και κατοικία. Γύρω και κάτω από το Επάνω κάστρο οικοδομήθηκε ολόκληρος οικισμός, το καστέλι του Σκάρου, ένα από τα πέντε καστέλια της Σαντορίνης. Κύριο στοιχείο της δόμησης ήταν η σχεδόν καθολική χρήση της πέτρας.[2] Στην είσοδο υπήρχε κινητή ξύλινη γέφυρα, από την βάση της οποίας ερείπια υπάρχουν ακόμα και σήμερα. Δεν αλώθηκε ποτέ σε όλη την διάρκεια της Ενετικής κυριαρχίας. Η εγκατάλειψη του Σκάρου ξεκίνησε στις αρχές του 17ου αιώνα. Υπέστη σοβαρές ζημιές από την έκρηξη του 1650 στο υποθαλάσσιο ηφαίστειο Κολούμπο και αργότερα από τον σεισμό του 1817, έτσι ώστε σήμερα σώζονται μόνο ελάχιστα ερείπια. Επιπρόσθετα, οι κάτοικοι, κατά την αποχώρηση τους από τον οικισμό, αφαιρούσαν και υλικά προκειμένου να τα χρησιμοποιήσουν για την κατασκευή των νέων τους κατοικιών σε άλλα μέρη του νησιού. Ο Σκάρος ήταν η πρωτεύουσα της Σαντορίνης μέχρι τον 18ο αιώνα και οι κάτοικοι του ονομάζονταν καστρινοί. Η μόνη ακριβής εικόνα που υπάρχει για τον Σκάρο είναι σχέδιο με μολύβι, το οποίο ανήκει στην συλλογή του Thomas Hope και βρίσκεται στο Μουσείο Μπενάκη
Εκκλησίες
Φωτογραφίες από τον Κλέαρχο Π. Καπούτση
|
Στο Ημεροβίγλι, όπως και σε ολόκληρη την Σαντορίνη, υπάρχουν πάρα πολλές εκκλησίες και εκκλησάκια. Χαρακτηριστικά είναι το παρεκκλήσι Θεοσκέπαστη, χτισμένο στην άκρη ενός βράχου, στο μπροστινό μέρος του Σκάρου, με θέα στην καλδέρα, για το οποίο έχει γράψει διήγημα ο Ηλίας Βενέζης, και η Παναγία η Μαλτέζα ή Ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου, η οποία πήρε το όνομά της από εικόνα που βρέθηκε στη θάλασσα κοντά στην Μάλτα. Σύμφωνα με την παράδοση, σε ένα ταξίδι από τη Σαντορίνη στην Μάλτα, για μεταφορά βινσάντο, ο Μεροβιγλιανός καπετάνιος Θεόδωρος Μπορλής, σπρωγμένος από όνειρο με την Παναγία, μάζεψε την εικόνα Της από την θάλασσα και την έφερε στο Ημεροβίγλι όπου και έκτισε την εκκλησία προς χάρη Της. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο της έχει παραστάσεις από την Παλαιά Διαθήκη. Η αρχική εκκλησία της Παναγίας της Μαλτέζας ήταν του 19ου αιώνα μ.Χ., καταστράφηκε, όμως, με τον σεισμό του 1956 και στην θέση της οικοδομήθηκε νέος ναός.
Στο μονοπάτι για τα ερείπια του κάστρου του Σκάρου υπάρχει το παρεκκλήσι Άγιος Ιωάννης ο Αποκεφαλισθείς ή "Κατηφόρης", επειδή βρίσκεται στον κατήφορο του μονοπατιού. Το παρεκκλήσι αυτό ανακατασκευάστηκε το 1966 και εορτάζει στις 29 Αυγούστου.
Ανάμεσα στο Φηροστεφάνι και στο Ημεροβίγλι υπάρχει η γυναικεία Μονή του Αγίου Νικολάου. Είναι αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο, στον Άγιο Παντελεήμονα και στην Ζωοδόχο Πηγή. Ιδρύθηκε το 1651 από την οικογένεια Γκύζη, μία από τις λίγες ορθόδοξες οικογένειες που έμεναν μέσα στο καστέλι του Σκάρου, και αρχικά ήταν μέσα στο καστέλι μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα μ.Χ., όταν μεταφέρθηκε στην σημερινή της θέση. Στην μονή υπάρχει σημαντική βυζαντινή εικόνα του Αγίου Νικολάου και όμορφο ξυλόγλυπτο τέμπλο.
Πρόσθετες Πληροφορίες
Κατά την απογραφή του 1928 είχε 799 κατοίκους.
Αναφορές
- Φ.Ε.Κ. 504/Δ/1988
- Δώρα Μονιούδη - Γαβαλά: Σαντορίνη. Κοινωνία και Χώρος. 15ος - 20ος Αιώνας. Έκδοση του Ιδρύματος Λουκά και Ευάγγελου Μπελλώνια
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
(*) Φωτογραφίες από τον Κλέαρχο Π. Καπούτση.
Δημοτική Ενότητα Θήρας |
---|
Δημοτική Κοινότητα Εμπορείου |
Άγιος Γεώργιος Θήρας, ο |
Εμπορείο Θήρας, το |
Εξωμύτης Θήρας, ο |
Καρδιώτισσα Θήρας, η |
Δημοτική Κοινότητα Επισκοπής Γωνιάς |
Επισκοπή Γωνιάς Γωνιάς Θήρας, η |
Καμάρι Θήρας, το |
Δημοτική Κοινότητα Θήρας |
Ασκανιά Θήρας, τα (νησίδα) |
Ασκανιά Θήρας, το (νησίδα) |
Έξω Γιαλός Θήρας, ο (Δ.Κ.Θήρας) |
Έξω Κατοικίες Θήρας, οι |
Εσχάτη Θήρας, η (νησίδα) |
Θήρα (πόλη), η |
Μέσα Κατοικίες Θήρας, οι |
Νέα Καμένη Θήρας, η |
Όρμος Φηρών Θήρας, ο |
Παλαιά Καμένη Θήρας, η |
Όρμος Φηρών Θήρας, τα (νησίδα) |
Δημοτική Κοινότητα Καρτεράδου |
Έξω Γιαλός Θήρας, ο (Δ.Κ.Καρτεράδου) |
Καρτεράδος Θήρας, ο |
Δημοτική Κοινότητα Μεσαριάς |
Μεσαριά Θήρας, η |
Μονόλιθος Θήρας, ο |
Τοπική Κοινότητα Ακρωτηρίου |
Άγιος Νικόλαος Θήρας, ο |
Ακρωτήρι Θήρας, το |
Φάρος Θήρας, ο - Μέσα Χωριό Θήρας, το |
Τοπική Κοινότητα Βόθωνος |
Αγία Παρασκευή Θήρας, η |
Βόθων Θήρας, ο |
Τοπική Κοινότητα Βουρβούλου |
Βουρβούλος Θήρας, ο |
Τοπική Κοινότητα Έξω Γωνιάς |
Έξω Γωνιά Θήρας, η |
Περιβόλια Θήρας, τα |
Τοπική Κοινότητα Ημεροβιγλίου |
Ημεροβίγλι Θήρας, το |
Παναγία Καλού Θήρας, η |
Τοπική Κοινότητα Μεγαλοχωρίου |
Μεγαλοχώρι Θήρας, το |
Τοπική Κοινότητα Πύργου Καλλίστης |
Μονή Προφήτου Ηλιού Θήρας, η |
Όρμος Αθηνιός Θήρας, ο |
Πύργος Καλλίστης Θήρας, ο |
Νομός Κυκλάδων : Δήμος, Κοινότητα Ερμουπόλεως | Αμοργού | Άνδρου | Άνω Σύρου | Δρυμαλίας | Εξωμβούργου | Θήρας | Ιητών | Κέας | Κορθίου | Κύθνου | Μήλου | Μυκόνου | Νάξου | Πάρου | Ποσειδωνίας | Σερίφου | Σίφνου | Τήνου | Υδρούσας Ανάφης | Αντιπάρου | Δονούσης | Ηρακλείας | Κιμώλου | Κουφονησίων | Οίας | Πανόρμου | Σικίνου | Σχοινούσσης | Φολεγάνδρου | Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης: Διοικητική διαίρεση νομού Κυκλάδων |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License