.
Ο Τέρενς Μάλικ (Terrence Frederick Malick, γεννήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 1943) είναι Αμερικανός σκηνοθέτης κινηματογράφου, σεναριογράφος, παραγωγός κινηματογραφικών ταινιών και καθηγητής φιλοσοφίας. Σε μία σταδιοδρομία σχεδόν 40 ετών ο Μάλικ έχει σκηνοθετήσει μόλις 5 ταινίες μεγάλου μήκους, ωστόσο πολλοί κριτικοί θεωρούν τις ταινίες του «αριστουργήματα».[1][2] Ο Μάλικ υπήρξε υποψήφιος τόσο για βραβείο Όσκαρ Σκηνοθεσίας, όσο και για Όσκαρ Διασκευασμένου Σεναρίου για την ταινία Η λεπτή κόκκινη γραμμή. Το 2011 η ταινία του Το δέντρο της ζωής κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στο 64ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Καννών.
Τα πρώτα χρόνια
Ο Μάλικ γεννήθηκε στο Γουάκο (Waco) του Τέξας[3][4] ή στην Οτάβα του Ιλινόι[5][6] και ήταν γιος του Εμίλ και της Αϊρίν Μάλικ. Ο Τέρενς μεγάλωσε στο Μπάρτλσβιλ (Bartlesville) της Οκλαχόμα και στο Τέξας. Μετακόμισε στο Όστιν του Τέξας, όπου αποφοίτησε από την Επισκοπική Σχολή του Αγίου Στεφάνου (St. Stephen's Episcopal School). Στα νιάτα του εργάστηκε σε πετρελαιοπηγές, ενώ στη συνέχεια σπούδασε φιλοσοφία υπό τον Στάνλεϋ Καβέλ στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, από το οποίο αποφοίτησε με «άριστα» (summa cum laude) το 1965. Συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (Μαγδαλήνιο Κολέγιο) με υποτροφία. Μετά από μία διαφωνία με τον επιβλέποντα καθηγητή του, Γκίλμπερτ Ράυλ, επί της διατριβής του με θέμα την έννοια του κόσμου στους φιλοσόφους Κίρκεγκωρ, Χάιντεγκερ και Βίτγκενστάιν, ο Μάλικ άφησε την Οξφόρδη χωρίς να πάρει διδακτορικό. Το 1969 οι εκδόσεις του Πανεπιστημίου Νορθγουέστερν εξέδωσαν την μετάφραση του Μάλικ για το έργο του Χάιντεγκερ Vom Wesen des Grundes ως The Essence of Reasons. Επιστρέφοντας στις Η.Π.Α. ο Μάλικ δίδαξε φιλοσοφία στο Τεχνολογικό Ίδρυμα της Μασαχουσέτης (M.I.T.), ενώ ταυτοχρόνως αρθρογραφούσε ως δημοσιογράφος: Συνέγραψε άρθρα για τα περιοδικά Newsweek, The New Yorker και Life.[4]
Σταδιοδρομία στον κινηματογράφο
Ο Μάλικ άρχισε την ενασχόλησή του με τον κινηματογράφο αφότου πήρε ένα μάστερ στο αντικείμενο από τη Δραματική Σχολή του Αμερικανικού Ινστιτούτου Κινηματογράφου (AFI Conservatory) το 1969, σκηνοθετώντας την ταινία μικρού μήκους Lanton Mills. Στο AFI γνωρίστηκε με ανθρώπους όπως ο Τζακ Νίκολσον και ο ατζέντης Mike Medavoy, που του εξασφάλιζαν εργασία στην επιμέλεια σεναρίων. Συνακόλουθα, έγραψε το σενάριο για την ταινία Δύο ατίθασα λιοντάρια (Pocket Money, 1972) και προσχέδια για τα σενάρια των Jerry Lee Lewis: Ο θρύλος του ροκ (Great Balls of Fire!, 1989) και Ο επιθεωρητής Κάλλαχαν (Dirty Harry, 1971).[7]
Μετά την απόρριψη ενός σεναρίου του (Deadhead Miles) από την Paramount, ο Μάλικ αποφάσισε να σκηνοθετήσει ο ίδιος τα σενάριά του.[8] Η πρώτη του ταινία ήταν η Badlands (1973), μία ανεξάρτητη παραγωγή με πρωταγωνιστές τους Μάρτιν Σην και Σίσι Σπέισεκ ως νεαρό ζευγάρι κυνηγημένων κατά τη δεκαετία του 1950. Μετά από μία επεισοδιακή παραγωγή, η ταινία πραγματοποίησε την πρεμιέρα της με μεγάλη επιτυχία στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Νέας Υόρκης, πράγμα που οδήγησε την εταιρεία Warner Bros. στο να αγοράσει τα δικαιώματα διανομής της για ποσό τριπλάσιο του κόστους παραγωγής της.[8] Η δεύτερη ταινία του Μάλικ πάντως, Μέρες Ευτυχίας (Days of Heaven, 1978), ήταν από την Paramount και ιστορούσε την ανάπτυξη ενός ερωτικού τριγώνου στις αγροτικές επαρχίες του Τέξας στις αρχές του εικοστού αιώνα. Μετά την κινηματογράφηση, ο Μάλικ και οι συνεργάτες του πειραματίζονταν επί σχεδόν δύο χρόνια με αντισυμβατικές τεχνικές μοντάζ και προσθήκης εξωτερικής φωνής (voiceover).[9] Η ταινία Μέρες Ευτυχίας κέρδισε τελικά το Όσκαρ Φωτογραφίας και το βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ των Καννών.
«Αυτά τα φλύαρα φιλοσοφικά voiceovers, οι ειδυλλιακές εικόνες από τη φύση που προσφέρουν μια ήρεμη αντίθεση στις κακές πράξεις των ανθρώπων, η εκπληκτική φωτογραφία – συχνά με φυσικό φως – και η χτυπητή χρήση της μουσικής: εδώ έχουμε ένα δημιουργό με ξεκάθαρη ευαισθησία και αισθητική, που κάνει αφηγηματικές ταινίες οι οποίες δεν είναι ούτε λογοτεχνίζουσες, ούτε θεατρίζουσες, με την έννοια του ότι φέρνουν σε πρώτη γραμμή τον διάλογο, το γεγονός ή τον χαρακτήρα, αλλά αντίθετα είναι πάνω απ' όλα κινηματογραφικές, ταίνιες που υποβάλλουν την αφήγηση, το συναίσθημα και τις ιδέες μέσα από την εικόνα και τον ήχο.»
-Chris Wisniewski[10]
Μετά την προβολή της ταινίας Μέρες Ευτυχίας στις αίθουσες, ο Μάλικ άρχισε να αναπτύσσει ένα σχέδιο για την Paramount υπό τον τίτλο Q, το οποίο εξερευνούσε την προέλευση της ζωής πάνω στη Γη. Ωστόσο, κατά το στάδιο της προετοιμασίας της παραγωγής, έφυγε ξαφνικά για το Παρίσι και εξαφανίσθηκε από τη δημόσια θέα.[11] Στην περίοδο αυτή έγραψε μερικά σενάρια, όπως το The English Speaker, μια διασκευή του μυθιστορήματος του Γουόκερ Πέρσυ The Moviegoer και του The Desert Rose του Λάρρυ Μακμέρτυ, ένα σενάριο για τον Τζέρρυ Λη Λιούις και μία θεατρική διασκευή του Sansho the Bailiff που επρόκειτο να σκηνοθετηθεί από τον Αντρέι Βάιντα, ενώ συγχρόνως συνέχισε δουλειά πάνω στο σενάριο του Q.[12] Ο Μάλικ επέστρεψε τελικώς στη σκηνοθεσία μόλις το 1998, με το Η λεπτή κόκκινη γραμμή (The thin red line), μία χαλαρή διασκευή του ομώνυμου μυθιστορήματος του Τζέιμς Τζόουνς για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, για την οποία συγκέντρωσε μια μεγάλη ομάδα γνωστών ηθοποιών. Το έργο απέσπασε υποψηφιότητες για επτά βραβεία Όσκαρ, κέρδισε τη Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου το 1999 και συνάντησε γενικά επαίνους από τους κριτικούς [1]
Όταν ο Στήβεν Σόντερμπεργκ έμαθε για τη δουλειά του Μάλικ πάνω σε ένα άρθρο για τον Τσε Γκεβάρα τη δεκαετία του 1960 προσέφερε στον Μάλικ την ευκαιρία να γράψει και να σκηνοθετήσει μια ταινία για τον επαναστάτη γιατρό, την οποία ο ίδιος σχεδίαζε μαζί με τον Μπενίσιο ντελ Τόρο. Ο Μάλικ δέχτηκε και έγραψε ένα σενάριο που εστίασε πάνω στην αποτυχημένη επανάσταση του Τσε στη Βολιβία.[13] Μετά από ενάμισυ χρόνο τα χρήματα για την παραγωγή δεν είχαν συγκεντρωθεί κι έτσι ο Μάλικ βρήκε την ευκαιρία να σκηνοθετήσει την ταινία Άγνωστος Κόσμος (The New World),[14] ένα σενάριο που είχε αρχίσει να δουλεύει κατά τη δεκαετία του 1970.[15] Εγκατέλειψε την ταινία για τον Γκεβάρα τον Μάρτιο 2004, μια ταινία που τελικά σκηνοθέτησε ο Σόντερμπεργκ με τον τίτλο Τσε.
Ο 'Άγνωστος Κόσμος, μία ρομαντική εκδοχή της ιστορίας του Τζων Σμιθ και της Ποκαχόντας, έκανε πρεμιέρα το 2005. Πάνω από 300.000 μέτρα φιλμ τραβήχτηκαν για το έργο αυτό, που κυκλοφόρησε σε τρεις διαφορετικές βερσιόν διαφορετικής διάρκειας. Το έργο απέσπασε υποψηφιότητα για το Όσκαρ Φωτογραφίας, αλλά δέχθηκε γενικώς ανάμικτες κριτικές κατά την προβολή του στις αίθουσες,[16] παρότι από τότε έχει χαρακτηρισθεί μεταξύ άλλων και ως ένα από τα καλύτερα κινηματογραφικά έργα της δεκαετίας του[17][18][19]
Η πέμπτη ταινία μεγάλου μήκους του Μάλικ, Το δέντρο της ζωής (The Tree of Life), γυρίστηκε στο Σμίθβιλ του Τέξας και αλλού κατά τη διάρκεια του 2008. Είναι ένα οικογενειακό δράμα που εκτείνεται σε διαφορετικές χρονικές περιόδους εστιάζοντας στη συμφιλίωση της αγάπης, της συμπόνοιας και της ομορφιάς με την ύπαρξη της αρρώστιας και του θανάτου από έναν άνθρωπο. Πρωταγωνιστούν οι Μπραντ Πιτ και Σων Πεν. Η παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας έγινε στο Φεστιβάλ των Καννών του 2011,[20] όπου βραβεύθηκε με το ανώτατο βραβείο, τον Χρυσό Φοίνικα, μερικές ημέρες πριν προβηθεί στις Η.Π.Α..
Ο Μάλικ πρόσφατα τελείωσε το γύρισμα της έκτης του ταινίας στο Μπάρτλσβιλ (Bartlesville) και στο Pawhuska της Οκλαχόμα. Οι λεπτομέρειες σχετικά με αυτό το έργο κρατούνται αυστηρά μυστικές και ελάχιστα στοιχεία έχουν γίνει γνωστά, όπως ότι παίζει οι ηθοποιοί Μπεν Άφλεκ, Ρέιτσελ ΜακΆνταμς, Όλγα Κουριλένκο, Ρέιτσελ Βάις και Χαβιέρ Μπαρδέμ.[21]
Προσωπική ζωή
Ο Τέρενς Μάλικ κρατά την προσωπική ζωή του μακριά από τη δημοσιότητα και πραγματοποιεί ελάχιστες δημόσιες εμφανίσεις.[22] Π.χ. ο Χρυσός Φοίνικας στις Κάννες για Το δέντρο της ζωής παραδόθηκε στους εκ των παραγωγών της ταινίας Μπιλ Πόλαντ και Σάρα Γκρην, που τον αντιπροσώπευσαν, καθώς ο Μάλικ δεν εμφανίσθηκε, παρότι βρισκόταν στις Κάννες. Ανάμεσα στους όρους των συμβολαίων του είναι ότι η εικόνα του δεν θα χρησιμοποιηθεί για την προώθηση της ταινίας, ενώ συχνά απορρίπτει αιτήματα δημοσιογράφων για συνέντευξη.[11][23]
Μετά από ένα πιθανό πρώτο γάμο με τη Τζιλ Τζέικς (Jill Jakes), ο Μάλικ νυμφεύθηκε τη Μισέλ Μορέτ (Michele Morette) το 1985. Χώρισαν το 1998 και δέκα χρόνια αργότερα (Ιούλιος 2008) η Μορέτ πέθανε από καρκίνο στο Παρίσι. Το 1998 ο Μάλικ νυμφεύθηκε την Αλεξάνδρα Γουάλας (Alexandra "Ecky" Wallace), με την οποία ζει μέχρι σήμερα (2011) στο Όστιν του Τέξας.
Φιλμογραφία
| Έτος | Ταινία | Ιδιότητα | Σχόλια | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Σκηνοθέτης | Παραγωγός | Σεναριογράφος | Μουσικοσυνθέτης | Ηθοποιός | |||
| 1969 | Lanton Mills | ΝΑΙ | ΝΑΙ | ΝΑΙ | ΝΑΙ | μικρού μήκους άγνωστος ρόλος |
|
| 1971 | Drive, He Said | ΝΑΙ | |||||
| Ο επιθεωρητής Κάλλαχαν (Dirty Harry) | ΝΑΙ | Uncredited Re-Write | |||||
| 1972 | Deadhead Miles | ΝΑΙ | |||||
| Δύο ατίθασα λιοντάρια (Pocket Money) | ΝΑΙ | ΝΑΙ | Ρόλος: εργάτης | ||||
| 1973 | Badlands | ΝΑΙ | ΝΑΙ | ΝΑΙ | ΝΑΙ | Ρόλος: επισκέπτης στο σπίτι του πλούσιου | |
| 1974 | The Gravy Train | ΝΑΙ | |||||
| 1978 | Μέρες Ευτυχίας (Days of Heaven) | ΝΑΙ | ΝΑΙ | ΝΑΙ | εργάτης | ||
| 1998 | Η λεπτή κόκκινη γραμμή (The Thin Red Line) | ΝΑΙ | ΝΑΙ | ||||
| 1999 | Endurance | ΝΑΙ | |||||
| 2000 | Ευτυχισμένες Στιγμές (Xingfu shiguang - Happy Times) | ΝΑΙ | |||||
| 2002 | Το Μαγικό Φιλί (Bear's Kiss) | ΝΑΙ | Uncredited Re-Write | ||||
| 2004 | Γη της Επαγγελίας (The Beautiful Country) | ΝΑΙ | |||||
| Κύμα Οργής (Undertow) | ΝΑΙ | ||||||
| 2005 | Άγνωστος Κόσμος (The New World) | ΝΑΙ | ΝΑΙ | ΝΑΙ | |||
| 2006 | Amazing Grace | ΝΑΙ | |||||
| 2011 | Το δέντρο της ζωής (The Tree of Life) | ΝΑΙ | ΝΑΙ | Χρυσός Φοίνικας στο Φεστιβάλ των Καννών του 2011 | |||
| 2012 | The Burial | ΝΑΙ | ΝΑΙ | ||||
Βιβλιογραφία-πηγές
Peter Biskind, 1998. Easy Riders / Raging Bulls, London: Bloomsbury.
Peter Biskind, 1998. 'The Runaway Genius', Vanity Fair, 460, Decem., 116-125.
Stanley Cavell, 1979. The World Viewed: Reflections on the Ontology of Film, Enlarged Edition, Cambridge, MA: Harvard University Press.
Michel Chion, 1999. The Voice in Cinema, translated by Claudia Gorbman, New York & Chichester: Columbia University Press.
Michel Ciment, 1975. 'Entretien avec Terrence Malick', Positif, 170, June, 30-34.
G. Richardson Cook, 1974. 'The Filming of Badlands: An Interview with Terry Malick', Filmmakers Newsletter, 7:8, June, 30-32.
Charlotte Crofts, 2001, 'From the "Hegemony of the Eye" to the "Hierarchy of Perception": The Reconfiguration of Sound and Image in Terrence Malick's Days of Heaven', Journal of Media Practice, 2:1, 19-29.
Terry Curtis Fox, 1978. 'The Last Ray of Light', Film Comment, 14:5, Sept/Oct, 27- 28.
Cameron Docherty, 1998. 'Maverick Back from the Badlands', The Sunday Times, Culture, 7 June, 4.
Martin Donougho, 1985. 'West of Eden: Terrence Malick's Days of Heaven', Postscript: Essays in Film and the Humanities, 5:1, Fall, 17-30.
Roger Ebert, Review of Days of Heaven, Chicago Sun-Times Inc.
Graham Fuller, 1998. 'Exile on Main Street', The Observer, 13 Dec, 5.
John Hartl, 1998. 'Badlands Director Ending his Long Absence', Seattle Times, 8 Mar.
Brian Henderson, 1983. 'Exploring Badlands'. Wide Angle: A Quarterly Journal of Film Theory, Criticism and Practice, 5:4, 38-51.
Les Keyser, 1981. Hollywood in the Seventies, London: Tantivy Press.
Terrence Malick, 1973. Interview the morning after Badlands premiered at the New York Film Festival, American Film Institute Report, 4:4, Winter, 48.
Terrence Malick, 1976. Days of Heaven, Registered with the Writers Guild of America, 14 Apr; revised 2 Jun.
James Monaco, 1972. Badlands, Take One, 4:1, Sept/Oct, 32.
Kim Newman, 1994. 'Whatever Happened to Whatsisname?', Empire, Feb, 88-89.
Brooks Riley, 1978. 'Interview with Nestor Almendros', Film Comment, 14:5, Sept/Oct, 28-31.
J. P. Telotte, 1986. 'Badlands and the Souvenir Drive', Western Humanities Review, 40:2, Summer, 101-14.
Beverly Walker, 1975. 'Malick on Badlands', Sight and Sound, 44:2, Spring, 82-3.
Janet Wondra, 1994. 'A Gaze Unbecoming: Schooling the Child for Femininity in Days of Heaven', Wide Angle, 16:4, Oct, 5-22.
Σημειώσεις
«:: rogerebert.com :: Reviews :: Badlands». Rogerebert.suntimes.com. Ανακτήθηκε στις 2011-01-02.
«:: rogerebert.com :: Great Movies :: Days of Heaven». Rogerebert.suntimes.com. Ανακτήθηκε στις 2011-01-02.
«Terrence Malick - Biography - Movies & TV». The New York Times. Ανακτήθηκε στις May 25, 2010.
Bowles, Scott (December 16, 2005). «The Terrence Malick file». USA Today. Ανακτήθηκε στις May 25, 2010.
http://www.telegraph.co.uk/culture/film/starsandstories/8437450/Terrence-Malick-Hollywoods-poet-returns.html
http://www.wsws.org/articles/1999/jan1999/thin-j23.shtml
var authorId = "" by Scott B. (2002-02-19). «IGN: Featured Filmmaker: Terrence Malick». Movies.ign.com. Ανακτήθηκε στις 2011-01-02.
Jeff Stafford (2008). «Badlands». Turner Classic Movies. Ανακτήθηκε στις 2010-10-19.
Biskind, Peter. Easy Riders, Raging Bulls. Bloomsbury, 1998. p. 296-297.
A Stitch in Time: Chris Wisniewski on Terrence Malick’s Days of Heaven and The New World at Reverse Shot. Retrieved 19 April 2011.
Biskind, Peter (August 1999). «The Runaway Genius». Vanity Fair. Ανακτήθηκε στις 2010-10-20.
Gillis, Joe (December 1995). «Waiting for Godot». Los Angeles.
Taubin, Amy (September/October 2008). «Guerrilla Filmmaking on an Epic Scale». Film Comment. Ανακτήθηκε στις 2011-5-17.
Tartaglione, Nancy (March 10, 2004). «Malick's Che decision deals morale-denting blow to indie sector». Screen Daily. Ανακτήθηκε στις October 20, 2010.
David Sterritt (July 2006). «Film, Philosophy and Terrence Malick». Undercurrents. FIPRESCI. Ανακτήθηκε στις 20 October 2010.
«The New World Movie Reviews, Pictures». Rotten Tomatoes. Ανακτήθηκε στις 2011-01-02.
«Best of the Decade #2: The New World». Reverse Shot. Ανακτήθηκε στις 2011-01-02.
«The TONY top 50 movies of the decade - Film - Time Out New York». Newyork.timeout.com. 2009-11-25. Ανακτήθηκε στις 2011-01-02.
Mick LaSalle, Chronicle Movie Critic (2010-01-01). «Top films of the decade». Sfgate.com. Ανακτήθηκε στις 2011-01-02.
«Festival de Cannes: Official Selection». Cannes. Ανακτήθηκε στις 2011-04-14.
«''Tulsa World'' article, Oct. 5, 2010». Tulsaworld.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-09-23. Ανακτήθηκε στις 2011-01-02.
«Film review of "Rosy Fingered-Dawn" (a documentary on Malick). Retrieved 10 January 2010». Skyarts.co.uk. Ανακτήθηκε στις 2011-01-02.
Davenport, Hayes; December 15, 2005; Alumni Watch: Terence Malick '65; The Harvard Crimson; retrieved May 3, 2007.
Κινηματογράφος, Ηθοποιοί, Σκηνοθέτες, Ταινίες
Εγκυκλοπαίδεια Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
