.
Η Αραγονία, ή Αραγών, ή Αραγωνία, (ισπανικά: Aragón), καταλανικά: Aragó) είναι μια από τις αυτόνομες κοινότητες (περιφέρειες) της Ισπανίας. Ευρισκόμενη στην βορειοανατολική Ισπανία, η περιοχή περιλαμβάνει τρεις επαρχίες από τα βόρεια προς τα νότια: την Ουέσκα, τη Σαραγόσα, και το Τερουέλ. Η πρωτεύουσα της είναι η Σαραγόσα.
Η βορειότερη επαρχία, της Ουέσκα, συνορεύει με τη Γαλλία και βρίσκεται στο μέσο των Πυρηναίων. Μέσα στην Ισπανία, η περιοχή περικλείεται από την Καταλονία στα ανατολικά, τη Βαλένθια και την Καστίλη-Λα Μάντσα στα νότια, και την Καστίλη και Λεόν, τη Λα Ριόχα, και τη Ναβάρρα στα δυτικά.
Καλύπτοντας μια περιοχή 47719 km2, το έδαφος της περιοχής κυμαίνεται ποικίλως από μόνιμους παγετώνες, ως χλοερές κοιλάδες, πλούσια βοσκοτόπια και περιβόλια, μέχρι τις άνυδρες στέπες-πεδιάδες των κεντρικών κάμπων. Η Αραγονία είναι σπίτι πολλών ποταμών — περισσότερο, του ποταμού Έβρου — του μεγαλύτερου ποταμού της Ισπανίας σε όγκο, ο οποίος κυλά δυτικά-ανατολικά κατά πλάτος όλης της περιοχής μέσω της επαρχίας της Σαραγόσα. Είναι επίσης σπίτι του Ανέτο, του υψηλότερου βουνού στα Πυρηναία.
Το 2006, ο πληθυσμός ήταν 1.277.471 με τους μισούς ανθρώπους της περιοχής να ζουν στη Σαραγόσα, την πρωτεύουσα της.
Επιπροσθέτως στις τρεις επαρχίες της, η Αραγονία υποδιαιρείται σε 33 κομάρκας ή κομητείες· όλες με μια πλούσια γεωπολιτική και πολιτισμική ιστορία από τις προρωμαϊκές και Ρωμαϊκές ημέρες· και από τους τέσσερις αιώνες Ισλαμικής περιόδου ως Marca Superior της Al-Andalus ή βασιλείου των (ή ταϊφά) της Σαρακούστα, και ως γαίες που κάποτε ανήκαν στην Φραγκική Ισπανική Παραμεθόριο ή Marca Hispanica· και χώρες που αργότερα σχημάτισαν το Βασίλειο της Αραγονίας και στη συνέχεια ανήκαν Στέμμα της Αραγονίας.
Πληθυσμός
Το 2006, ο μισός πληθυσμός της Αραγονίας, 50.8%, ζει στην πρωτεύουσα της Σαραγόσα. Η Ουέσκα είναι η μόνη άλλη πόλη στην περιοχή με πληθυσμό άνω των 50.000.
Η πλειοψηφία των Αραγονέζων, 71,8%, ζει στην επαρχία της Θαραγόθα· το 17,1% στην Ουέσκα και το 11,1% στο Τερουέλ.[1] Η πληθυσμιακή πυκνότητα της περιοχής είναι η δεύτερη χαμηλότερη της Ισπανίας: μόνο 26,8/km2· μετά την Καστίλη-Λα Μάντσα. Οι πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές είναι γύρω από την κοιλάδα του ποταμού Έμπρο, ειδικά γύρω από τη Θαραγόθα, και στους Πυρηναϊκούς πρόποδες, ενώ οι περιοχές με τους λιγότερους κατοίκους τείνουν να είναι αυτές που είναι ψηλότερα στα Πυρηναία, και στο περισσότερο της επαρχίας του Τερουέλ.
Δημογραφική εξέλιξη της Αραγονίας και
ποσοστό του συνολικού εθνικού πληθυσμού[2]
1857 1900 1910 1920 1930 1940 1950
Πληθυσμός 880,643 912,711 952,743 997,154 1,031,559 1,058,806 1,094,002
Ποσοστό 5.69% 4.90% 4.77% 4.66% 4.36% 4.07% 3.89%
1960 1970 1981 1991 1996 2001 2006
Πληθυσμός 1,105,498 1,152,708 1,213,099 1,221,546 1,187,546 1,199,753 1,277,471
Ποσοστό 3.61% 3.39% 3.21% 3.10% 2.99% 2.92% 2.86%
Μόνο τέσσερις πόλεις έχουν περισσότερους από 20.000 κατοίκους: η Θαραγόθα 650,000· η Ουέσκα 50.000· το Τερουέλ 33.700 και η Καταλαγιούδ 20,000.
Οι αναλογία ξένων (μη Ισπανών) κατοίκων στην απογραφή του 2006 ήταν 8,25%, λίγο μικρότερη από τον εθνικό μέσο όρο ξένων (μη Ισπανών) κατοίκων που είναι 9,27%.
Γλώσσα
Κατανομή γλωσσών στην Αραγονία. Τα Ισπανικά ομιλούνται σε όλη την Αραγονία, και είναι η μόνη επίσημη γλώσσα.
Τα Ισπανικά είναι η μητρική γλώσσα των περισσότερων κατοίκων της Αραγονίας. Παράλληλα με αυτή, η Αραγονική γλώσσα συνεχίζει να ομιλείται στις ορεινές βόρειες κομητείες των Πυρηναίων και συγκεκριμένα στην δυτική Ριβαγόρθα, το Σοβράρβε, την Χαθετανία και το Σομοντάνο. Οι ανατολικότερες περιοχές της, κατά μήκος του συνόρου με την Καταλονία, είναι παραδοσιακά καταλανόφωνες. Καταλανικής γλώσσας ομιλούνται, περιλαμβανομένων των κομάρκας της ανατολικής Ριμπαχόρθα, της Λα Λιτέρα, της Μπάχο Θίνθα, της Μπάχο Αραγόν-Θάσπε, της Μπάχο Αραγόν και της Ματαρράνια. Η λωριδόσχημη Καταλανόφωνη περιοχή στην Αραγωνία συχνά καλείται Λα Φράνχα.
Γεωγραφία
Με μια τόσο χαμηλή πυκνότητα πληθυσμού μεγάλες περιοχές της Αραγονίας παραμένουν άγριες και σχετικά ανέγγιχτες. Είναι μια γη ακραίων φυσικών διαφορών, και στο κλίμα και γεωλογικά, από τις πράσινες κοιλάδες και τα χιονισμένες κορυφές των Πυρηναίων στις ξηρές πεδιάδες και τις μοναχικές λοφώδεις περιοχές στα νότια.
Παραπομπές
Cifras completas[νεκρός σύνδεσμος]
Fuente: Data in INE. Censo de 1857, Series de población de hecho en España desde 1900 a 1991, y Series de población de España desde 1996.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Πλήρης οδηγός για την Αραγονία
|
Αυτόνομες Κοινότητες της Ισπανίας Ανδαλουσία | Αραγωνία | Αστούριας | Βαλεαρίδες Νήσοι | Βαλένθια | Γαλικία | Εξτρεμαδούρα | Θεούτα | Κανάριες Νήσοι | Κανταβρία | Καστίλλη και Λεόν | Καστίλλη-Λα Μάντσα | Καταλωνία | Μαδρίτη | Μελίγια | Μούρθια | Ναβάρρα | Λα Ριόχα | Χώρα των Βάσκων |
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
