Αυτο-οργανωµένη κρισιµότητα
αγγλικά : Self-organized criticality
γαλλικά :
γερμανικά :
Στη φυσική, η αυτο-οργανωμένη κρισιµότητα (SOC) είναι μια ιδιότητα δυναμικών συστημάτων που έχουν κρίσιμο σημείο ως ελκυστήρα. Η μακροσκοπική συμπεριφορά τους εμφανίζει έτσι το χωρικό ή χρονικό κλίμακα-αναλλοίωτο χαρακτηριστικό του κρίσιμου σημείου μιας φάσης μετάβασης, αλλά χωρίς την ανάγκη συντονισμού των παραμέτρων ελέγχου σε μια ακριβή τιμή, επειδή το σύστημα, συντονίζεται αποτελεσματικά καθώς εξελίσσεται προς την κρίσιμη κατάσταση.
Η ιδέα παρουσιάστηκε από τους Per Bak, Chao Tang και Kurt Wiesenfeld ("BTW") σε ένα έγγραφο που δημοσιεύθηκε το 1987 στο Physical Review Letters και θεωρείται ένας από τους μηχανισμούς με τους οποίους προκύπτει η πολυπλοκότητα φύση. Οι έννοιες της έχουν εφαρμοστεί σε διάφορους τομείς όπως η γεωφυσική, φυσική κοσμολογία, εξελικτική βιολογία και οικολογία, υπολογισμός και βελτιστοποίηση εμπνευσμένη από τα βιολογικά (μαθηματικά), οικονομία, κβαντική βαρύτητα, κοινωνιολογία, ηλιακή φυσική, φυσική πλάσματος, νευροβιολογία.
Η αυτο-οργανωµένη κρισιµότητα παρατηρείται συνήθως σε αργά καθοδηγούμενα συστήματα εκτός ισορροπίας με πολλούς βαθμούς ελευθερίας και έντονα μη γραμμική δυναμική. Πολλά μεμονωμένα παραδείγματα έχουν εντοπιστεί από το πρωτότυπο έγγραφο της BTW, αλλά μέχρι σήμερα δεν υπάρχει γνωστό σύνολο γενικών χαρακτηριστικών που εγγυώνται ότι ένα σύστημα θα εμφανίζει αυτο-οργανωµένη κρισιµότητα .
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
