αγγλικά : Malware
γαλλικά : Logiciel malveillant
γερμανικά : Schadprogramm
Το κακόβουλο λογισμικό[1] ή επιβλαβές λογισμικό (malicious software / malware ή badware) αποτελεί μείζον πρόβλημα για την ασφάλεια των Πληροφοριακών Συστημάτων. Το λογισμικό χαρακτηρίζεται ως κακόβουλο όταν βάσει των προθέσεων του προγραμματιστή το λογισμικό που προκύπτει διαθέτει τις απαιτούμενες εντολές προκειμένου να βλάψει ένα υπολογιστικό σύστημα.
Το κακόβουλο λογισμικό μπορεί να χωριστεί σε δύο κατηγορίες. Σε αυτό που χρειάζεται ένα πρόγραμμα «ξενιστή» και σε αυτό που δεν χρειάζεται «ξενιστή» και μπορεί να εκτελεστεί από μόνο του όπως κάθε άλλο πρόγραμμα.
Επιπλέον το κακόβουλο λογισμικό μπορεί να διαχωριστεί και με διαφορετικό τρόπο σε δύο άλλες κατηγορίες. Το ιομορφικό λογισμικό και το μη ιομορφικό λογισμικό. Στο ιομορφικό λογισμικό ανήκουν τα προγράμματα που μπορούν και αναπαράγονται από μόνα τους και στο μη ιομορφικό λογισμικό τα προγράμματα που δεν αναπαράγονται χωρίς την ανάμειξη του ανθρώπινου παράγοντα.[2][3]
Είδη κακόβουλου λογισμικού
Ιός (Virus): είναι κακόβουλο λογισμικό το οποίο έχει τη δυνατότητα να εξαπλώνεται εύκολα σε χρήσιμα προγράμματα ενός ξένου υπολογιστή με αποτέλεσμα να βλάψει χρήσιμα αρχεία ενός χρήστη. Η μετάδοσή του σε άλλους υπολογιστές μπορεί να γίνει πολύ εύκολα με τη βοήθεια κάποιας εξωτερικής συσκευής όπως μια φορητή μνήμη USB ή ένας εξωτερικός σκληρός δίσκος. Ένα στοιχείο που διαφοροποιεί τους ιούς από τα άλλα προγράμματα είναι ότι μπορεί να μεταδοθεί οπουδήποτε έχει τη δυνατότητα. Τέλος οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει ένας ιός είναι από το να διαγράψει κάποια δεδομένα έως και να οδηγήσει στην κατάρρευση ολόκληρου του συστήματος.
Trojan (Δούρειος Ίππος): είναι κακόβουλο λογισμικό που χρησιμοποιεί το στοιχείο της παραπλάνησης. Λογισμικό αυτού του είδους παριστάνει ότι είναι χρήσιμο για τον υπολογιστή αλλά στην πραγματικότητα μέσα από αυτό κάποιοι εγκληματίες καταφέρνουν να κλέψουν σημαντικά αρχεία ή να αποκτήσουν τον έλεγχο του συστήματος. Τις περισσότερες φορές το συγκεκριμένο λογισμικό δεν έχει στόχο τη μόλυνση του υπολογιστή, δηλαδή δεν αναπαράγεται, και για αυτό τα προγράμματα αυτά δεν χαρακτηρίζονται και επίσημα ως ιοί.
Worm («σκουλήκι»): είναι κακόβουλο λογισμικό το οποίο μπορεί να μεταδοθεί άμεσα με τη χρήση κάποιας δικτυακής υποδομής όπως τα τοπικά δίκτυα ή μέσω κάποιου μηνύματος e-mail. Η ικανότητά του να πολλαπλασιάζεται αυτόματα στο σύστημα στο οποίο βρίσκεται του δίνει τη δυνατότητα να αποστέλλει προσωπικά δεδομένα ή κωδικούς πρόσβασης, ώστε αυτός που θα κάνει την επίθεση να έχει πρόσβαση στη σύνδεση δικτύου. Τέλος, ένα άλλο αρνητικό χαρακτηριστικό είναι ότι επιβαρύνουν το δίκτυο, φορτώνοντάς το με άχρηστη δραστηριότητα.
Rootkit: είναι λογισμικό το οποίο μπορεί να ανήκει πολύ εύκολα σε οποιαδήποτε από τις παραπάνω κατηγορίες. Αυτό το λογισμικό έχει την ιδιαιτερότητα να κρύβει κάποια κακόβουλα προγράμματα ώστε να μη γίνονται ορατά από το λογισμικό ασφαλείας. Αυτά τα προγράμματα κάποιες φορές λειτουργούν προστατευτικά για τους χάκερ διαγράφοντας τις πληροφορίες του εισβολέα.
Κακόβουλο Λογισμικό με χρήση ξενιστή
Trapdoor, Trojan Horses, Logic Bombs, Virus
Κακόβουλο Λογισμικό χωρίς χρήση ξενιστή
Worm
Κακόβουλο Ιομορφικό Λογισμικό
Virus, Worms
Κακόβουλο Μη Ιομορφικό Λογισμικό
Trapdoor/Backdoor, Trojan Horses, Logic Bombs
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Μάγκος Εμμανουήλ, Ασφάλεια Η/Υ και Προστασία Δεδομένων (Σημειώσεις μαθήματος)
Πηγές
«Terminology Search - Microsoft Language Portal». microsoft.com. Ανακτήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου 2018.
Peter Mell Karen, Kent Joseph, Nusbaum (2005). Guide to Malware Incident Prevention and Handling (PDF). NIST. σελ. 101.CS1 maint: Πολλαπλές ονομασίες: authors list (link) [νεκρός σύνδεσμος]
KΑΤΣΙΚΑΣ, ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Aσφάλεια Yπολογιστών (PDF). Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. σελ. 248. ISBN 960–538–226–1
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
