.
Ο Αλτάιρ (Altair) είναι το ιδιαίτερο όνομα του αστέρα α του αστερισμού Αετός (alpha Aquilae, a Aql). Το όνομα αυτό προέρχεται από την αραβική λέξη النسر الطائر ‘an-nasr aṭ-ṭā’ir’, που σημαίνει ο ιπτάμενος αετός, καθώς ήταν μέλος ενός μικρού αρχαίου αραβικού αστερισμού με αυτό το όνομα που περιλαμβάνει επίσης το β Αετού και το Γ Αετού. Ο αστερισμός αυτός ήταν γνωστός στα λατινικά ως Vultur Volans[1]. Επίσης ο αστέρας φέρει το όνομα 53 Αετού (ονομασία κατά Τζον Φλάμστηντ). Είναι το λαμπρότερο και εγγύτερο άστρο του αστερισμού. Ανήκει στο θερινό τρίγωνο μαζί με το Ντενέμπ και το Βέγα. Το κύριο χαρακτηριστικό του Αλτάιρ είναι η ταχεία περιστροφή του, 286 χλμ/δευτερόλεπτο.[2]
Χαρακτηριστικά
| Αλτάιρ (α Αετού) | |
|---|---|
| Αστερισμός: | Αετός |
| Συντεταγμένες (εποχή 2000.0): |
α = 19h:50m:47s , δ = +08°.52′.06″ |
| Φαινόμενο μέγεθος: | 0,77 |
| Φασματικός τύπος: | Α7 V |
| Απόσταση από τη Γη: | 16,8 έτη φωτός |
Ο Αλτάιρ είναι ένας αστέρας της κύριας ακολουθίας και είναι φασματικού τύπου Α7. Η επιφανειακή θερμοκρασία του είναι από 6.900 Κ μέχρι 8.500 Κ, ενώ η μάζα του είναι 1,8 φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου και η διάμετρός του εκτιμάται ότι είναι 1,6 με 2 φορές μεγαλύτερη. Το απόλυτο μέγεθος του Αλτάιρ είναι +2,21, που αντιστοιχεί σε πραγματική λαμπρότητα δέκα φορές μεγαλύτερη από αυτή του Ήλιου. Η λαμπρότητά του μεταβάλλεται ελαφρά, όπως ανακαλύφθηκε το 1999 και θεωρείται μεταβλητός τύπου Δέλτα Ασπίδος.
Πεπλάτυνση
Ο Αλτάιρ κατέχει ένα εξαιρετικά γρήγορο ρυθμό περιστροφής: έχει μια περιστροφική περίοδο περίπου 9 ώρες.[3] Για λόγους σύγκρισης, ο ισημερινός του Ήλιου απαιτεί λίγο περισσότερο από 25 ημέρες για μια πλήρη περιστροφή. Αυτή η γρήγορη περιστροφή αναγκάζει τον Αλτάιρ να είναι πεπλατυσμένος: η ισημερινή διάμετρος του είναι πάνω από 20 τοις εκατό μεγαλύτερη από ότι πολική του διάμετρος. Η πεπλάτυνση του Αλτάιρ ανακαλύφθηκε με μετρήσεις που έγιναν από το υπέρυθρο συμβολόμετρο του παρατηρητηρίου Πάλομαρ το 1999 και το 2000.[2]
Η θεωρία προβλέπει ότι, λόγω της ταχείας περιστροφής του Αλτάιρ, η βαρύτητα της επιφάνειάς του και πραγματική θερμοκρασία πρέπει να είναι χαμηλότερες στον ισημερινό, καθιστώντας τον ισημερινό λιγότερο φωτεινό από τους πόλους. Το φαινόμενο αυτό, γνωστό ως βαρυτική συσκότιση ή φαινόμενο βον Ζέιπελ, επιβεβαιώθηκε για τον Αλτάιρ από μετρήσεις που έγιναν από το Πολεμικό Ναυτικό Πρωτότυπο οπτικό συμβολόμετρο το 2001,και αναλύθηκαν από μετέπειτα έρευνες.[4]
Παραπομπές
Knobel, E. B. (June 1895). «Al Achsasi Al Mouakket, on a catalogue of stars in the Calendarium of Mohammad Al Achsasi Al Mouakket». Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 55: 429. Bibcode: 1895MNRAS..55..429K.
Altair's Oblateness and Rotation Velocity from Long-Baseline Interferometry, Gerard T. van Belle, David R. Ciardi, Robert R. Thompson, Rachel L. Akeson, and Elizabeth A. Lada, Astrophysical Journal 559 (October 1, 2001), pp. 1155–1164, doi:10.1086/322340, Πρότυπο:Bibcode.
Resolving the Effects of Rotation in Altair with Long-Baseline Interferometry, D. M. Peterson et al., The Astrophysical Journal 636, #2 (January 2006), pp. 1087–1097, doi:10.1086/497981, Πρότυπο:Bibcode; δείτε τον Πίνακα 2 για αστικές παραμέτρους.
Asymmetric Surface Brightness Distribution of Altair Observed with the Navy Prototype Optical Interferometer, Naoko Ohishi, Tyler E. Nordgren, and Donald J. Hutter, The Astrophysical Journal 612, #1 (September 1, 2004), pp. 463–471, doi:10.1086/422422, Πρότυπο:Bibcode.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
