Ο Στέργιος Αναστασιάδης (1906-1949) υπήρξε ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ από το Μεσοπόλεμο μέχρι και τον Εμφύλιο όπου εκτελέστηκε στην Αθήνα.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στα 1906 στο Δρεάκιο Μαλγάρων Θράκης και μεγάλωσε στην Καβάλα, όπου η οικογένειά του εγκαταστάθηκε από το 1914, όπου κι άρχισε να εργάζεται ως καπνεργάτης. Από το 1921 οργανώθηκε στην κομμουνιστική νεολαία και ήταν ένας από τους ιδρυτές της ΟΚΝΕ, λαμβάνοντας μέρος στις 28 Νοέμβρη με 1η Δεκέμβρη 1922 στο ιδρυτικό Συνέδριό της. Δραστήριος, γενναίος και ευφυής, σε ηλικία μόλις 18 ετών είχε αναδειχτεί σε ηγετικό στέλεχος των καπνεργατών.

Στην ΟΚΝΕ δούλεψε πολλά χρόνια ειδικά στον τομέα της αντιμιλιταριστικής δουλειάς, όπου έδειξε το οργανωτικό του ταλέντο και τον ηρωισμό του, δουλεύοντας ανάμεσα στα στρατευμένα παιδιά του ελληνικού λαού και τους προοδευτικούς αξιωματικούς. Το 1932, 26 ετών, εκλέχτηκε γενικός γραμματέας του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης (ΕΚΘ). Οργάνωσε και καθοδήγησε πολλούς απεργιακούς αγώνες με επιτυχία. Ήταν επίσης, μέλος της Εξελεγκτικής (Εκτελεστικής) Επιτροπής της Καπνεργατικής Ομοσπονδίας Ελλάδας.

Πολιτική δράση μέχρι τη δικτατορία του Μεταξά

Η δράση του Στέργιου Αναστασιάδη στάθηκε πολύπλευρη. Τίμιος κομμουνιστής, σεμνός στο ήθος, πολύ αγαπητός στους συντρόφους του, αναδείχτηκε σε έναν αλύγιστο ηγέτη του ΚΚΕ, που ήξερε να συνδυάζει την προσωπική παλικαριά με την πολιτική διορατικότητα, ακούραστος οργανωτής των αγώνων του λαού, δραστήριος αγκιτάτορας και προπαγανδιστής, το καμάρι του Κόμματος. Παρόλο που έμαθε στο σχολείο λίγα γράμματα (τέλειωσε τη Β` Τάξη νυχτερινού σχολείου), κατόρθωσε με την επίμονη δουλειά του να επεκτείνει τις γνώσεις του και να πάρει ανώτερη πολιτική και κομματική μόρφωση. Ήξερε πάρα πολλά από την ιστορία του ΚΚΕ και του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος και μιλούσε ήρεμα και γλυκά, με την αυτοπεποίθηση του αλύγιστου και συνειδητοποιημένου ιδεολογικά μαχητή.

Κατά την ηρωική αντίσταση του κρητικού λαού εναντίον των Γερμανών κατακτητών, ο Αναστασιάδης βρέθηκε ανάμεσα στους υπερασπιστές του νησιού, παίρνοντας μέρος στις μάχες που δόθηκαν στο Ηράκλειο κατά των κατακτητών, επικεφαλής ομάδας 9 κομμουνιστών, που είχαν δραπετεύσει μαζί του από τις φυλακές της πόλης.

Στη συνέχεια ο Αναστασιάδης έδειξε όλη την πολιτική και οργανωτική του ικανότητα, όταν ανέλαβε γραμματέας (ηγέτης) της Κομματικής Οργάνωσης Πειραιά του ΚΚΕ (ΚΟΠ), όπου εργάστηκε από τις αρχές του 1934 μέχρι την κήρυξη της μοναρχοφασιστικής δικτατορίας της 4ης Αυγούστου 1936. Η Οργάνωση του ΚΚΕ του Πειραιά (όπου στην αρχή ο Αναστασιάδης ήταν δεύτερος γραμματέας της) ήρθε στο 6ο Συνέδριο του ΚΚΕ (Δεκέμβρης 1935) ως η πρώτη Οργάνωση του Κόμματος (η πιο μεγάλη σε αριθμό εγγεγραμμένων μελών). Ο Αναστασιάδης εκλέχτηκε από το Συνέδριο αυτό μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ και σε λίγο πρώτος Γραμματέας της Επιτροπής Πόλης του Πειραιά (δηλαδή ηγέτης της ΚΟΠ). Εκεί ο Αναστασιάδης ζυμώθηκε με την εργατιά του Πειραιά, οργάνωσε τους πολύπλευρους αγώνες των εργαζομένων και μετέτρεψε την πρώτη εργατούπολη της χώρας σε φρούριο του Κόμματος.
Κατά τη δικτατορία

Κατά τη δικτατορία του Μεταξά, ο Αναστασιάδης εκλέχτηκε πρώτος Γραμματέας της Επιτροπής Πόλης της ΚΟ Αθήνας (ΚΟΑ) του ΚΚΕ, όπου δούλεψε περίπου δύο χρόνια και έδειξε για άλλη μια φορά την αλύγιστη επιμονή του και όλες τις ικανότητές του, αντιτιθέμενος με σθένος στη μοναρχοφασιστική δικτατορία. Η καθοδηγητική δουλειά του στην Αθήνα στάθηκε υποδειγματική. Την ίδια περίοδο έγινε και μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΚΚΕ, εντασσόμενος έτσι στο ανώτατο καθοδηγητικό όργανο του Κόμματος.

Ο Αναστασιάδης καταδιώχτηκε, πιάστηκε και φυλακίστηκε πολλές φορές για τη δράση του εκείνη την περίοδο. Το 1937 ξαναπιάστηκε και φυλακίστηκε στην Αίγινα. Στη συνέχεια εξορίστηκε στη Φολέγανδρο, όπου έπαιξε καθοδηγητικό ρόλο στην ομάδα των εκεί εξορίστων και βοήθησε πολύ στην άνοδο του ιδεολογικού τους επιπέδου.

Το 1941, με την εισβολή των Γερμανών, δραπέτευσε από την εξορία, επικεφαλής ομάδας από 8 Κρητικούς συντρόφους (τους Νίκο Μανουσάκη, Μιχάλη Βισαξάκη, Ευθύμιο Μαριακάκη, Μανώλη Πισσαδάκη, Σωκράτη Καλλέργη, Γιάννη Τριανταφύλλου, Γιάννη Σιμιτζή και Γιάννη Καλαϊτζάκο) και περνώντας πολλούς κινδύνους έφτασε την άλλη μέρα στο λιμάνι του Ηρακλείου Κρήτης. Εκεί η Ασφάλεια, συνεχίζοντας την πολιτική της 4ης Αυγούστου, τους έκλεισε στα κρατητήρια. Σ' αυτά τους βρήκε η 20ή του Μάη 1941, μέρα της γερμανικής επιδρομής κατά της Μεγαλονήσου, παρά τις συνεχιζόμενες διαμαρτυρίες τους, τις παραστάσεις συγγενών τους και διαφόρων εκπροσώπων του λαού.
Αγώνας ενάντια στους κατακτητές στην Κρήτη

Όταν το απόγευμα της 20ής Μαΐου 1941 άρχισε ο σφοδρός βομβαρδισμός του Ηρακλείου από τα γερμανικά «Στούκας», από τις εκρήξεις άνοιξαν και οι πόρτες των κρατητηρίων και οι 9 κομμουνιστές, με επικεφαλής τον Αναστασιάδη, βρέθηκαν ελεύθεροι. Αποφάσισαν τότε ν' ακολουθήσουν τις ένοπλες μονάδες που πολεμούσαν τους Γερμανούς και ν' αρπάξουν όπλα από τους τραυματισμένους ή σκοτωμένους Γερμανούς, καθότι άοπλοι. Η νύχτα βρήκε εξοπλισμένους και τους 9, να κυνηγούν τους Γερμανούς, έξω από τα τείχη του Ηρακλείου προς τα Λατομεία.

Ο Αναστασιάδης πήρε μέρος σε όλες τις μάχες της νήσου Κρήτης, ως την τελευταία μάχη στο ύψωμα Άι-Λια έξω από το Ηράκλειο, στις 30 του Μάη 1941. Ο διοικητής της ταξιαρχίας Ηρακλείου, ταξίαρχος Παπαθανασόπουλος και ο φρούραρχος τού Ηρακλείου, συνταγματάρχης Τσαγκαράκης, απένειμαν επαίνους και εύφημη μνεία στον Αναστασιάδη και τους άλλους 8 συντρόφους του για εξαιρετικές πράξεις επί του πεδίου της μάχης και για την προσφορά πολύτιμων υπηρεσιών στην πατρίδα.

Έπειτα από την κατάληψη της Κρήτης απ' τους Γερμανούς, ο Αναστασιάδης οργάνωσε μαζί με τους άλλους κομμουνιστές που βρίσκονταν στο νησί και άλλους πατριώτες που πολέμησαν τους Γερμανούς, τις πρώτες ομάδες αντίστασης στην Κρήτη. Υπήρξε δε ένας απ' τους οργανωτές και καθοδηγητές της μεγάλης σύσκεψης πολιτικών και στρατιωτικών παραγόντων, που έγινε στις 26/06/1941 στο Τσαλικάκι-Μετόχι, ένα συνοικισμό έξω από το Ηράκλειο, η οποία συνεχίστηκε τις δύο επόμενες μέρες σε μια σπηλιά κοντά στο χωριό Μάραθο (δυτικά του Ηρακλείου). Η σύσκεψη αυτή διατύπωσε τα πρώτα συμπεράσματα της Μάχης της Κρήτης και υπογράμμισε την ανάγκη της συνέχισης του αγώνα με κάθε μορφή, ενάντια στον κατακτητή, μέχρι την πλήρη συντριβή του και την απελευθέρωση της σκλαβωμένης πατρίδας.

Ο Αναστασιάδης έμεινε περίπου ακόμα δύο χρόνια στην Κρήτη και βοήθησε στην άνδρωση του κινήματος της Εθνικής Αντίστασης. Το καλοκαίρι του 1943, με απόφαση της καθοδήγησης του ΚΚΕ, ήρθε στην Αθήνα και δούλεψε ως μέλος του ΠΓ του ΚΚΕ μέχρι την απελευθέρωση της Αθήνας - ειδικότερα ως μέλος της τριμελούς αντιπροσωπείας του ΠΓ του ΚΚΕ στην Αθήνα (στις αρχές του 1944 η καθοδήγηση του ΚΚΕ είχε βγει στο βουνό για το συντονισμό του αντιστασιακού αγώνα), καθοδηγώντας τις στρατιωτικές οργανώσεις της Εθνικής Αντίστασης στην πρωτεύουσα, έχοντας επωμισθεί εκείνη την περίοδο και την ηγεσία τής Ο.Π.Λ.Α..
Μετά την Κατοχή

Έπειτα από την απελευθέρωση της Αθήνας και στη μεταβαρκιζιανή περίοδο, δούλεψε στην περιοχή Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης ως γραμματέας του Γραφείου Περιοχής του ΚΚΕ. Όταν άρχισε ο αγώνας του ΔΣΕ, γύρισε στην Αθήνα ως επικεφαλής του κλιμακίου του ΠΓ της ΚΕ στην Αθήνα, όπου μέσα σε αφάνταστες δυσκολίες εργάστηκε μέχρι τη σύλληψή του, το Μάρτη του 1949, από την Ασφάλεια της Αθήνας.

Η στάση του στην Ασφάλεια και στο έκτακτο Στρατοδικείο ήταν σθεναρή. Υπερασπίστηκε με πάθος την πολιτική γραμμή του ΚΚΕ και μέσα από τα κάτεργα της Ασφάλειας, μελλοθάνατος, βοήθησε τους συντρόφους του, ειδοποιώντας την καθοδήγηση του ΚΚΕ για τις συλλήψεις, καθώς και εκείνους που υποχώρησαν μπροστά στα βασανιστήρια. Το τέλος της ζωής του γράφτηκε μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, το Σεπτέμβρη του 1949.
Πηγές

Από άρθρο του Βασίλη Μπαρτζιώτα, πρώτου γραμματέα της Κομματικής Οργάνωσης Αθηνών (ΚΟΑ) του ΚΚΕ στην περίοδο της Κατοχής.