Ο Στέλιος Φουσταλιεράκης (19 Ιουνίου 1911 - Απρίλιος 1992), γνωστός και ως Φουσταλιέρης[1], ήταν Έλληνας τραγουδιστής, μουσικός και συνθέτης.
Βιογραφία
Ο Στέλιος Φουσταλιεράκης γεννήθηκε στο Ρέθυμνο στις 19 Ιουνίου του 1911, ημέρα Κυριακή, ώρα τρεις το απόγευμα, όπως του άρεσε να διευκρινίζει[2]. Πήρε το όνομα του πατέρα του, που σκοτώθηκε σε ατύχημα προτού αυτός γεννηθεί. Μεγάλωσε με μικρασιάτικα τραγούδια και έγινε δεξιοτέχνης στο μπουλγαρί (κρητικός ταμπουράς). Από τα 11 του χρόνια, άρχισε να μαθαίνει την τέχνη του ρολογά, κάτι που ήταν το δεύτερο μεγάλο πάθος του μετά το μπουλγαρί[3]. Ήταν τραγουδιστής, οργανοπαίκτης στο μπουλγαρί και συνθέτης πολλών γνωστών κρητικών τραγουδιών. Δημιούργησε τη δική του σχολή στην κρητική μουσική αναδεικνύοντας το μπουλγαρί σε όργανο μελωδικό και σολίστικο. Έπαιξε με τους Κρητικούς μαστόρους της μουσικής αλλά -μοναδική περίπτωση- ταίριαξε και με τους μεγάλους ρεμπέτες[4].
Ήταν ένας συμπαθέστατος άνθρωπος, μετρίου αναστήματος, με ένα γλυκύτατο χαμόγελο και μια έμφυτη αρχοντιά[5]. Συγκαταλέγεται άξια στις κορυφές της αστικής λαϊκής μουσικής παράδοσης της Κρήτης και συγκεκριμένα της πόλης του Ρεθύμνου. Στο Ρέθυμνο ήταν γνωστός και ως μπάρμπα Στέλιος ο ρολογάς, επειδή ασκούσε και την τέχνη του ρολογά[6]. Είχε το μαγαζί του στην οδό Αρκαδίου και φήμη του ειδικού στα ρολόγια[7].
Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι στις ετικέτες των δίσκων της εποχής ο Στέλιος Φουσταλιεράκης αναγράφεται ότι παίζει μπουζούκι. Είναι φανερό ότι οι υπεύθυνοι των εταιρειών δίσκων που έβλεπαν το όργανό του κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων που έλαβαν χώρα στην Αθήνα αγνοούσαν και το όνομα του οργάνου και το πώς παιζόταν. Το μπουλγαρί είναι όργανο που ανήκει στην οικογένεια του ταμπουρά, μοιάζει μορφολογικά με το μικρασιατικό σάζι, αλλά πρέπει να έχει διαφοροποιήσεις στις διαστηματικές διαιρέσεις στο μάνικο. Το γεγονός ότι οι ηχογραφήσεις από το 1930 και μετά γίνονταν στο εργοστάσιο της Κολούμπια στον Περισσό δεν διευκόλυνε τη συχνή παρουσία εκτελεστών από την επαρχία. Έτσι, παρά τον πλούτο της κρητικής μουσικής, είναι δυσανάλογα μικρή η δισκογραφική καταγραφή κρητικών τραγουδιών. Ένα στοιχείο όμως που φαίνεται να επηρέασε σημαντικά τη διαμόρφωση της μουσικής προσωπικότητας του Στέλιου Φουσταλιεράκη ήταν και η παραμονή του στην Αθήνα ανάμεσα στο 1933 και το 1937, περίοδο της μεγαλύτερης άνθησης του ρεμπέτικου. Η γνωριμία με τους δημιουργούς του, όπως ο Μάρκος Βαμβακάρης, ο Γιώργος Μπάτης, ο Παναγιώτης Τούντας, ο Γιάννης Παπαϊωάννου, ο Στράτος Παγιουμτζής κ.α. πρέπει να υπήρξε καθοριστική[8].
Ο Στέλιος Φουσταλιεράκης πέθανε τον Απρίλιο του 1992.
Παραπομπές
Στέλιος Φουσταλιέρης Discogs
Φουσταλιεράκης Στέλιος ή Φουσταλιέρης Ερωτόκριτος FM
Στέλιος Φουστταλιεράκης (Φουσταλιέρης) Rethymno Guide
Ο Κρητικός Στέλιος Φουσταλιεράκης στον Πειραιά Κρήτη... Πόλεις και Χωριά
Στέλιος Φουσταλιεράκης: Το μπουλγαρί του άφησε εποχή κι έγραψε ιστορία Πολιτιστικό Ρέθυμνο
Στέλιος Φουσταλιεράκης (Φουσταλιέρης) Rethemnos
Στέλιος Φουσταλιεράκης Ρεθεμνιώτικα Νέα
Παναγιώτης Κουνάδης, Η Κρητική "Παρουσία" στο Ρεμπέτικο, Δίφωνο, τεύχος 8, σελ. 83-84, Μάιος 1996
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License