Βιογραφία

Ο Βυζάντιος ήταν γόνος παλιάς φαναριώτικης οικογένειας. Ο πατέρας του, Κωνσταντίνος Βυζάντιος, ήταν αξιωματικός του πυροβολικού. Η μητέρα του λέγονταν Μερόπη και ήταν το γένος Σαμαρνιωτάκη. Οι γονείς του είχαν άλλα δύο παιδιά μεγαλύτερα από τον Περικλή: τον Χρίστο και την Νίνα.

Ο νεαρός Περικλής Βυζάντιος φοίτησε στην Σχολή Μακρή και έλαβε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής στο εργαστήριο του Ευαγγέλου Ιωαννίδη. Το 1910 πήγε στο Μόναχο για να σπουδάσει νομικά, αλλά γρήγορα εγκατέλειψε την πρωτεύουσα της Βαυαρίας για να σπουδάσει ζωγραφική στο Παρίσι, στην Σχολή Καλών Τεχνών (École des beaux-arts) και στην Ακαδημία Ζουλιάν (Académie Julian).

Το 1915 επέστρεψε στην Ελλάδα, για να υπηρετήσει την στρατιωτική του θητεία. Λόγω των γεγονότων της εποχής, παρέμεινε στον στρατό επί μια επταετία, ενώ ταυτοχρόνως συνέχιζε, στο μέτρο του δυνατού, την καλλιτεχνική του δραστηριότητα. Το 1916 άνοιξε δικό του εργαστήριο στην Αθήνα και την ίδια χρονιά πραγματοποίησε την πρώτη του ατομική έκθεση. Το 1917 συμμετείχε στην ίδρυση της Ομάδας «Τέχνη», η οποία στόχευε στην ανατροπή του συντηρητικού ακαδημαϊσμού, ενώ ταυτοχρόνως άρχισε να ασχολείται και με την σκηνογραφία.

Κατά την περίοδο 1921–1922 ακολούθησε τον Ελληνικό Στρατό στην Μικρά Ασία ως πολεμικός ζωγράφος. Το 1922 ήταν ο επίσημος σκιτσογράφος της Δίκης των Έξι και μερικά από τα σκίτσα αυτής της δίκης δημοσιεύθηκαν στον αθηναϊκό Τύπο.

Το 1923 νυμφεύθηκε την Φρόσω Σκουμπουρδή και έναν χρόνο αργότερα γεννήθηκε το πρώτο τους παιδί, ο Κωνσταντίνος. Μαζί με τους Φωκίωνα Ρωκ, Μιλτιάδη Μαλακάση, Κώστα Ουράνη και Δημήτρη Μητρόπουλο ίδρυσε το 1928 την Καλλιτεχνική Λέσχη «Ατελιέ». Το 1934 ίδρυσε μαζί με την ζωγράφο Αλέκα Στύλου-Διαμαντοπούλου την πρώτη ελεύθερη σχολή ζωγραφικής, η οποία λειτούργησε με επιτυχία μέχρι την πτώση της Ελλάδας στους Γερμανούς το 1941. Το 1936, με δική του παρέμβαση η Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών ίδρυσε παράρτημα στην Ύδρα, του οποίου ανέλαβε τελικά την διεύθυνση (1939). Το 1937, τιμήθηκε με δύο κρατικές διακρίσεις: «χαλκούν μετάλλιον» και «τιμητικό δίπλωμα». Όταν ξέσπασε ο πόλεμος το 1940, ο Περικλής Βυζάντιος φιλοτέχνησε την αφίσα του Πολεμικού Λαχείου, το οποίο προορίζονταν για την συγκέντρωση χρημάτων για τις οικογένειες των στρατιωτών.

Μετά τον πόλεμο, παρουσίασε έργα του σε πολλές ατομικές εκθέσεις (1948, 1950, 1958, 1964 και 1967). Το 1971, ξεκίνησε να γράφει την αυτοβιογραφία του, αλλά αρρώστησε και τελικά υπέκυψε στην ασθένειά του πριν προλάβει να την ολοκληρώσει. Εντούτοις, η αυτοβιογραφία του εκδόθηκε τελικά το 1995.

Μετά τον θάνατό του, η κόρη του, Μαριλένα Λιακοπούλου, δώρισε έργα του καλλιτέχνη για να εκτεθούν μόνιμα στην Ύδρα, στο παλιό αρχοντικό Λαζάρου Κουντουριώτη. Ο γιος του καλλιτέχνη, Ντίκος Βυζάντιος (Αθήνα, 1924 – Μαγιόρκα Ισπανίας, 10 Αυγούστου 2007) ήταν επίσης διακεκριμένος ζωγράφος που έζησε σχεδόν μόνιμα στην Γαλλία.

Αναδρομικές εκθέσεις με έργα του Περικλή Βυζάντιου διοργανώθηκαν στην Θεσσαλονίκη το 1984 και στην Αθήνα το 1994.
Ενδεικτική βιβλιογραφία

Περικλής Βυζάντιος, Η ζωή ενός ζωγράφου: αυτοβιογραφικές σημειώσεις, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1995. ISBN 960-250-091-3. (Αποσπάσματα αυτού του βιβλίου παρουσιάζονται στον ιστοχώρο του Σπουδαστηρίου Νέου Ελληνισμού.)
Γιάννης Βουτσινάς, 56 έλληνες ζωγράφοι μιλούν για την τέχνη τους, Γκοβόστης, Αθήνα 2000, σσ. 99–103. ISBN 960-270-848-4.

Εξωτερικές συνδέσεις

Βυζάντιος, Περικλής — Από το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (ΕΛΙΑ).
Συλλογή έργων ζωγραφικής Περικλή Βυζάντιου και Κωνσταντίνου Βυζάντιου — Από το Υπουργείο Πολιτισμού.
Περικλής Βυζάντιος (1893–1972) — Διάφορα έργα του ζωγράφου από τον ιστοχώρο eikastikon.gr.
«Αναδρομική έκθεση Ντίκου Βυζάντιου» — Η αγγελία του θανάτου και βιογραφικά στοιχεία για τον Ντίκο Βυζάντιο, γιο του Περικλή Βυζάντιου.