.
Ο Παναγής Σκουζές (1777[1][2] ή 1776[3][4] - 1847) ήταν Έλληνας έμπορος με πολυτάραχο βίο. Στα απομνημονεύματά του διέσωσε την ιστορία των Αθηνών του 18ου αιώνα.
Βιογραφία
Γεννήθηκε στην Αθήνα και ήταν γιος του Δημητρίου Σκουζέ και της Σαμαλτάνας Παναγιωτάτζη. Μεγάλωσε μέσα στη φτώχεια και την δυστυχία λόγω της οικονομικής δυσπραγίας του πατέρα του αλλά και λόγω των συνθηκών που επικρατούσαν εκείνη την εποχή στην Αθήνα. Αρχικά έκανε διάφορες δουλειές και το 1804 έγινε ναύτης.
Ταξίδεψε μέχρι την Αμερική και παρακολούθησε τη ναυμαχία του Τραφάλγκαρ. Απέκτησε μεγάλη περιουσία και επέστρεψε στην Αθήνα πριν το ξέσπασμα της επανάστασης. Αμέσως επιδόθηκε σε αγορές εκτάσεων γης και ακινήτων καθιστώντας τον σε έναν από τους ισχυρότερους άνδρες της εποχής. Το 1820 μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία και το 1822 εκλέχτηκε δημογέροντας της Αθήνας. Έλαβε μέρος σε διάφορες μάχες κατά τη διάρκεια της επανάστασης και μάλιστα σ' αυτήν της πολιορκίας της Ακρόπολης από τον Κιουταχή. Μετά την απελευθέρωση επιδόθηκε στο εμπόριο. Ίδρυσε τον Δήμο Αθηναίων. Άνοιξε μάλιστα και δική του τράπεζα, την πρώτη στην Αθήνα, αφού έγινε πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Η τράπεζα Σκουζέ λειτούργησε μέχρι το 1913.
Το 1841 συνέγραψε τα απομνημονεύματά του, τα οποία αναφέρονται στην περίοδο 1772 - 1796. Απεβίωσε στην Αθήνα και γιοι του ήταν οι Γεώργιος και Σπυρίδων Σκουζές.
Έργο του
Παναγής Σκουζές (1777 - 1847) (1948). Χρονικό της σκλαβωμένης Αθήνας : στα χρόνια της τυρανίας του Χατζαλή γραμμένο στα 1841 από τον αγωνιστή Παναγή Σκουζέ. Αθήνα: Α. Κολολού. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2011.
Απόσπασμα Χρονικού:
1841. Εν ονόματι Κυρίου θέλω ιστορήσω τον βίον μου εγώ ο ίδιος. Αλλά πρώτον θέλω αρχίσει την αιτία της δυστυχίας των Αθηναίων, ομού και του πατρός μου, οπού ακολούθησε, και η Αθήνα ερήμωσεν και έφυγαν τα τρία πέμπτα των Αθηναίων, οπού επήγαν εις Ανατολήν –εις τα νησιά και λοιπά πλησιόχωρα*– εξαιτίας της μεγάλης τυραννίας του χατζη-Αλή, Χασεκή ονομαζομένου. Θέλω γράψει τα όσα οι γονείς μου μου είπαν μέρος περί του τυράννου, όσα εγώ δεν είδα μήτε ενθυμούμην ως μικρός από τα 1772 έως τα 1784, οπού άρχισα να βλέπω και να ενθυμούμαι τα του τυράννου και των οπαδών του.
Εγώ, ο Παναγής Σκουζές, εγεννήθηκα εις Αθήνα εις τα 1777 από γονείς αυτόχθων Αθηναίους. O πατήρ μου Δημήτριος του Νικολάου Σκουζέ, η μήτηρ μου Σαμαλτάνα θυγατέρα του Θανάση Λιμπέριου-Παναγιωτάτζη.Από οικογένειες και οι δύο τάξης δευτέρας, εκτός από τας 12 οικογενείας των Αθηναίων των αριστοκρατών Κοτζιαμπάσηδων*. Ήτον σχεδόν μιαν οικογένεια από τας 24 οικογενείας, οπού οι αριστοκράτες εφοβούντο ως ευκαταστάτους και με ολίγην παιδείαν. O πατήρ μου ήτον την τέχνην σαπονγγής. Oμοίως ήτον και ο πατήρ της μητρός μου σαπονγγής. O δε πατήρ του πατρός μου ήτον έμπορος εις τα προϊόντα του τόπου. Oι γονείς μου ήτον Χριστιανοί Oρθόδοξοι της Ανατολικής Εκκλησίας. Έχαιρον υπόληψη, είχον κτήματα και χρήματα. Η επιστήμη του πατρός μου ήταν επικερδής.
-----
Παραπομπές
Παναγής Σκουζές, Aπομνημονεύματα. H τυραννία του Xατζή-Aλή Xασεκή στην τουρκοκρατούμενη Aθήνα (1772-1796), Kέδρος, 1975
Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Γ Γυμνασίου) - Βιβλίο Μαθητή (Εμπλουτισμένο) Παναγής Σκουζές
Κ.Θ. Δημαράς, Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, ένατη έκδοση, 2000, σελ. 327
Bruce Merry Encyclopedia of Modern Greek Literature, 2004, σελ. 347
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
