Μιλτιάδης Κουτούγκος

Ο Μιλτιάδης Κουτούγκος (1912 ή 1914 − 1994) ήταν Έλληνας μουσικοσυνθέτης και καθηγητής «ανώτερων θεωρητικών» του Ελληνικού Ωδείου.

Γεννήθηκε στα Αλάτσατα της επαρχίας της Σμύρνης και κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου ήρθε με την οικογένειά του στην Αθήνα, όπου και εγκαταστάθηκε μονίμως (έμενε στον δήμο βύρωνα). Τα πρώτα του μουσικά μαθήματα, από την ηλικία των 6 ετών, τα έκανε στην «Αθηναϊκή Μαντολινάτα» και σε ηλικία 15 ετών έλαβε δίπλωμα σολίστ μαντολίνου, καθώς και πτυχίο ωδικής. Συνέχισε με ανώτερες μουσικές σπουδές, ώστε σε ηλικία 19 ετών έγινε καλλιτεχνικός διευθυντής της Αθηναϊκής Μαντολινάτας, θέση την οποία διατήρησε μέχρι την κήρυξη του ελληνοϊταλικού πολέμου. Μετά ανέλαβε υποδιευθυντής της «Παλλαδίου Χορωδίας» και από το 1942 μέχρι το τέλος της σταδιοδρομίας του διετέλεσε καθηγητής των ανώτερων θεωρητικών στο Ελληνικό Ωδείο και στη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία. Το 1950 ίδρυσε την ορχήστρα του Ελληνικού Ωδείου, με την οποία επί δεκαετία έδωσε σειρά συναυλιών στην Αθήνα και σε όλες σχεδόν τις πόλεις της Ελλάδας.

Ο Κουτούγκος ήταν μέλος της Ενώσεως Ελλήνων Μουσουργών. Το 1967 τιμήθηκε με το Γ΄ Βραβείο Χορωδίας στον Διαγωνισμό Χορωδιών του Αρέτσο της Ιταλίας. Ως καθηγητής, εκπαίδευσε πολλούς καλλιτέχνες που διέπρεψαν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, όπως οι Ηλίας Ανδριόπουλος, Ελένη Καραΐνδρου, Νίκος Μαμαγκάκης, Γεράσιμος Μηλιαρέσης, Λευτέρης Σπίνουλας και άλλοι.

Ως κυριότερα έργα του Κουτούγκου αναφέρονται τα παρακάτω:

Αρχαϊκός χορός (συμφωνικό)
Αναμνήσεις από την εποποιία του 1940 (συμφωνικό)
Νοσταλγικό πρελούδιο
Ελληνική σουίτα για έγχορδα
Στ’ ακρογυάλι (συμφωνικό ποίημα)
Ελεγεία και Βακχικόν

Ο Μιλτιάδης Κουτούγκος συνέθεσε επίσης χορωδιακά έργα και πολλά τραγούδια επάνω σε στίχους Ελλήνων ποιητών. Εξάλλου, ως δάσκαλος της μουσικής συνέγραψε διδακτικά βιβλία, όπως Σολφέζ, μεθόδους διδασκαλίας της μουσικής, Αρμονία σε 3 τεύχη, Βάσεις για τη Μουσική (θεωρία) σε 2 τεύχη, μέθοδο μαντολίνου, συλλογή σχολικών τραγουδιών, και άλλα.

Ο συνθέτης ήταν νυμφευμένος με τη Νίνα Βουρβούλια, με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά, τον Άρη και τη Χρυσάνθη. Ο Άρης έγινε αναπληρωτής καθηγητής στον Τομέα Ανθρωπιστικών Σπουδών της Σχολής Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών του ΕΜΠ και η Χρυσάνθη κλινική ψυχολόγος.

Πηγές

Ιφιγένεια Ευθυμιάτου-Σπύρου: το λήμμα «Κουτούγκος Μιλτιάδης» στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη-Πάτση», τόμος 16 (1972), σελ. 229