.
Ο Κωνσταντίνος Δημαράς του Θησέως (1904- 1992), αναφερόμενος συχνότερα ως «Κ.Θ. Δημαράς», ήταν Έλληνας φιλόλογος, κριτικός και ιστορικός της νεοελληνικής λογοτεχνίας.
Βίος
Ο Κωνσταντίνος Δημαράς γεννήθηκε στην Αθήνα στις 21 Μαΐου 1904. Προερχόταν από εύπορη οικογένεια εμπόρων κι από την μεριά των δυο γονέων του. Αδελφός του πατέρα του, Θησέα, ήταν ο καθηγητής της Νομικής Σχολής Αθηνών, Νικόλαος Δημαράς[1], ενώ αδελφός της μητέρας του, Σμαράγδας, ήταν ο Κωνσταντίνος Ρακτιβάν από τη Βέροια.[2] Φοιτά στο Ελληνικόν Εκπαιδευτήριον Δ.Ν.Μακρή όπου μεταξύ άλλων έχει για καθηγητή του τον Γιάννη Αποστολάκη.[3] Οι πρώτες συγγραφικές-λογοτεχνικές απόπειρες, στίχοι, πρόζα, σύντομα αφηγήματα- πραγματοποιούνται γύρω στα 1912-1913 στην ηλικία των εννέα ή δέκα ετών περίπου, ενώ στην τρίτη τάξη του Ελληνικού Σχολείου,το 1917, εκδίδει ένα βραχύβιο νεανικό περιοδικό, τα Παραληρήματα[4][5] Φοιτά στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου ανάμεσα στους καθηγητές που θα τον επηρεάσουν θα είναι ο Θεόφιλος Βορέας: αυτός τον παρωθεί να σπουδάσει, για δυο χρόνια στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Επιστρέφει για να συνεχίσει στη Φιλοσοφική σχολή, όπου έχει για καθηγητή του τον Κωνσταντίνο Άμαντο. Θα καθυστερήσει να λάβει πτυχίο, ασχολούμενος κυρίως με τη συγγραφή επιφυλλίδων και λογοτεχνικών κριτικών στον ημερήσιο και περιοδικό τύπο της εποχής: στα 1928 θα προσκληθεί από τους Δελμούζο και Αποστολάκη να συνεργασθεί με τα Ελληνικά Γράμματα του Κωστή Μπαστιά, ενώ χάρις στον Αρίστο Καμπάνη, και τον Κωστή Παπαλεξάνδρου συνεργάζεται το 1931 με τις Πρωΐα, Πολιτεία[6] και την Πειθαρχία του Γεράσιμου Λύχνου ο οποίος και ήταν βασικό στέλεχος του Ελεύθερου Βήματος. Δια του Λύχνου έρχεται και η συνεργασία με το Ελεύθερο Βήμα[7] Το 1933 συνεργάζεται με τα περιοδικά Νέα Εστία και Ιδέα.[8] Πτυχίο φιλολογίας αλλά και διδακτορικό δίπλωμα θα λάβει από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Παράλληλα από το 1928 έως το 1940 ασχολείται με εκδοτικές επιχειρήσεις. Στις 15 Νοεμβρίου του 1940 υπογράφει μαζί με άλλους διανούμενους ένα καταγγελτικό για τον Μουσολίνι μανιφέστο.[9] Από το 1945 έως το 1946 υπήρξε επιθεωρητής προγράμματος στο Ε.Ι.Ρ., ενώ το 1946 μετέχει σε μια σειρά μαθημάτων που αφορούν την νεοελληνική λογοτεχνία στο Μορφωτικό Ίδρυμα (Λαϊκό Πανεπιστήμιο) "Αθήναιον" . Δίδαξε, από το 1944 και μετά στην Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου[10] Από το 1948 έως το 1951 υπηρέτησε στο Υπουργείο Συντονισμού. [11] Δίδαξε επίσης στην Ανώτατη Βιομηχανική Σχολή Πειραιώς ιστορία του νεοελληνικού πολιτισμού.[12] Το 1951 καλείται να οργανώσει το Ι.Κ.Υ. από τον τότε υπουργό Παιδείας Γεώργιο Παπανδρέου και διορίζεται γενικός διευθυντής σε αυτό. Το 1959 συμμετέχει στο σχεδιαμό και την οργάνωση του Βασιλικού Ιδρύματος Ερευνών, του κατοπινού Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών ως διευθύνων σύμβουλος.[13] Το 1960 προχωρά στη σύσταση του Κέντρου Νεοελληνικών Ερευνών στο πλαίσιο του Ιδρύματος Ερευνών. Το 1962 μαζί με μια ομάδα νέων νεολληνιστών συστήνει ενα επιστημονικό σωματείο, τον Ομίλο Μελέτης του Ελληνικού Διαφωτισμού (ΟΜΕΔ), αποκλειστικά αφοσιωμένου στη μελέτη του φαινομένου.[14] Η Χούντα των Συνταγματαρχών και οι συνεχείς παρεμβάσεις της στα εσωτερικά του Ι.Κ.Υ. και του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών τον εξαναγκάζουν σε παραίτηση από τις θέσεις που είχε και στα δύο αυτά ιδρύματα.[15] Προσκλήθηκε στη συνέχεια να διδάξει στην έδρα Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας της Σορβόνης και να αναλάβει τη διεύθυνση του Νεοελληνικού Ινστιτούτου του ίδιου πανεπιστημίου. Στις θέσεις αυτές παρέμεινε μέχρι το 1978. Πέθανε στο Παρίσι στις 18 Φεβρουαρίου 1992.
Ο Δημαράς υπήρξε μέλος της Επιτροπής των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας, της Εθνικής Εταιρείας Λογοτεχνών, των συλλόγων Παρνασσός και Αθήναιον, του Ελληνογαλλικού και Ελληνοϊταλικού Συνδέσμου [16]. Γιος του Κ.Θ.Δημαρά ήταν ο ιστορικός της εκπαίδευσης Αλέξης Δημαράς.
H πνευματική πορεία του Κ.Θ.Δημαρά
Το οικογενειακό περιβάλλον των πρώτων παιδικών και εφηβικών χρόνων του, υπήρξε πλούσιο σε πνευματικά ερεθίσματα: η πατρική βιβλιοθήκη όπως κι εκείνη του θείου του, στις οποίες πλεονάζουν τα γαλλικά και τα ιστορικά βιβλία, αλλά και οι λογοτέχνες που περνούν από το σπίτι της οικογένειάς του, όπως οι Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Πηνελόπη Δέλτα, Μανώλης Τριανταφυλλίδης, Δημήτρης Μπαλάνος. Ο πρώιμος Δημαράς επηρεάζεται από τους Μωρίς Μπαρές, Σαρλ Μωρράς και αββά Πρεμόντ. Ο ίδιος στις συνεντέυξεις που έχει δώσει μιλά για τα παιδιόθεν και εφηβικά αναγνώσματά του: Ρενέ Γκενόν, Αντρέ Ζιντ, Καινή Διαθήκη, Σπινόζα, Πασκάλ [17]. Από τον δάσκαλό του Γιάννη Αποστολάκη δέχεται τον ιδανισμό του[18] Τα πρώτα του έργα είναι φιλοσοφικά και μαχητικά κείμενα διαποτισμένα από έντονη μυστική και θρησκευτική διάθεση.[19] Μετά έρχεται η σπουδή στη Φιλοσοφική Αθηνών και η γνωριμία με τον Θεόφιλο Βορέα ο οποίος τον προτρέπει να σπουδάσει στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. [20]:εκεί ξεχωρίζει για τον θετικιστικό τρόπο σκέψης του τον καθηγητή της φυσιολογίας Ρήγα Νικολαΐδη[21]. Επιστρέφει στη Φιλοσοφική όπου στο μεταξύ έχει ενταχθεί στο προσωπικό της ο Κωνσταντίνος Άμαντος, κι είναι αυτός που θα δώσει ρυθμό στις ιστορικές ροπές του.[22] Η στροφή προς τον επιστημονισμό και η εγκατάλυψη της μυστικής διάθεσης και η κίνηση από την θρησκευτική σκέψη στον κριτικό ορθολογισμό και τον φιλοσοφημένο αγνωστικισμό, σημειώνεται στα τέλη της δεκαετίας του 30'. Και αποτιμάται ως «μια επιστημολογική τομή μεγάλης εμβέλειας» μέσα στην πνευματική διαδρομή του Δημαρά.[23]
Η πορεία του έργου του Δημαρά θα μπορούσε να αποδοθεί, σε ένα άλλο επίπεδο, επιγραμματικά με τα λόγια του κριτικού και ιστορικού της νεοελληνικής λογοτεχνίας Αλέξανδρου Αργυρίου: «Ξεκινά,(ενν.ο Δημαράς), από ελεύθερος διανοητής, μεταπηδά στην κριτική και εξελίσσεται σε ιστοριογράφο».[24] Από τη φιλοσοφία και την αισθητική στην κριτική της λογοτεχνίας, την ιστορία της λογοτεχνίας, την κοινωνική ιστορία της παιδείας και την ιστορία των ιδεολογιών. Μια πορεία που ωριμάζει στα τέλη της δεκαετίας του 30', αρχίζει να μορφοποιείται στα χρόνια της Κατοχής και επιταχύνεται μετά την απελευθέρωση.[25]
Ο Δημαράς ως κριτικός της λογοτεχνίας
Τα μεθοδολογικά και θεωρητικά του εργαλεία προκειμένου να ανιχνεύσει τις δομές, τις πηγές και τις επιδράσεις ενός ποιητικού έργου, είναι η ψυχανάλυση και η καθαρή ποίηση. Η ψυχαναλυτική μέθοδος δεν χρησιμοποιείται ως κάτι το απόλυτο αλλά μαζί με τις απόψεις του Γιουνγκ. Η ποίηση είναι έκφραση του υποκειμενικού και η ψυχανάλυση βοηθά αρκετά στην διερεύνηση του εσωτερικού κόσμου. Στην αναζήτηση της αρχικής ποιητικής έμπνευσης βοηθά η ανάγνωση των μορφικών στοιχείων του ποιήματος, μέτρο, ρυθμός, στροφές. Όλα αυτά δεν είναι παρά σύμβολα ενός πόθου αναζήτησης ή επιστροφής σε κάποιον χαμένο παράδεισο, κάτι βαθύτερο, για μια ανώτερη ψυχική κατάσταση. Πόιηση,έρωτας και προσευχή συσχετίζονται. Κι εδώ είναι σαφής η επίδραση της άντίληψης σχετικά με την ποιήση του αββά Πρεμόντ, «που συνέδεσε την ποίηση με το εξωλογικό στοιχείο της προσευχής» [26]
Παραπομπές
↑ Συνέντευξη του Κ.Θ.Δημαρά στην Βασιλική Κοντογιάννη, «Κ.Θ.Δημαράς: Δεν ενδιαφέρει η κορυφή αλλά οι μέσοι όροι», Διαβάζω, τ/χ.53, (1982), σελ.54
↑ Παναγιώτη Κ. Τσούκα, Κωνσταντίνος Δ. Ρακτιβάν: «Καινοτόμος θεμελιωτής του κράτους δικαίου» [1]
↑ Συνέντευξη του Κ.Θ. Δημαρά στην Βασιλική Κοντογιάννη, «Κ.Θ.Δημαράς: Δεν ενδιαφέρει η κορυφή αλλά οι μέσοι όροι», Διαβάζω, τ/χ.53, (1982), σελ.56
↑ Συνέντευξη του Κ.Θ.Δημαρά στην Βασιλική Κοντογιάννη, «Κ.Θ.Δημαράς: Δεν ενδιαφέρει η κορυφή αλλά οι μέσοι όροι», Διαβάζω, τ/χ.53, (1982), σελ.56
↑ Παραληρήματα. Μηνιαίο περιοδικό. Βραχύβιο νεανικό περιοδικό. Eκδίδεται από τους Κ. Θ. Δημαρά, Ντ. Κοκόη, Ν. Χάγερ-Μπουφίδη. ― Τα δύο πρώτα φυλλάδια πολυγραφημένα. ― Σε έντυπη μορφή: Φυλλάδιο 3 Aθήνα, Aπρίλης 1917 (σ. 9-16)· Φυλλάδιο 4-5 Aθήνα, Μάης και Iούνης 1917 (σ. 17-24). Κείμενα του Κ.Θ.Δ.: Maximes. La Rouchefoucault (με ψευδώνυμο: Aλ. Λήθης), φ. 3, σ. 24· φ. 4-5, σ. 30.[2]
↑ Σταυρούλα Τσολάκη, «Ο Κ.Θ.Δημαράς και η κριτική θεωρία του Μεσοπολέμου: Επτά κεφάλαια για την ποίηση», στο:Κωνσταντίνος Δημάδης (επίμ), Πρακτικά του Γ' Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Νεοελληνικών Σπουδών: Βουκουρέστι, 2-4 Ιουνίου 2006, Ο Ελληνικός κόσμος ανάμεσα στην εποχή του Διαφωτισμού και στον εικοστό αιώνα, τομ.Β,εκδ.Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2007, σελ.664
↑ Συνέντευξη του Κ.Θ.Δημαρά στην Βασιλική Κοντογιάννη, «Κ.Θ.Δημαράς: Δεν ενδιαφέρει η κορυφή αλλά οι μέσοι όροι», Διαβάζω, τ/χ.53, (1982), σελ.58
↑ Σταυρούλα Τσολάκη, «Ο Κ.Θ.Δημαράς και η κριτική θεωρία του Μεσοπολέμου: Επτά κεφάλαια για την ποίηση», στο:Κωνσταντίνος Δημάδης (επίμ), Πρακτικά του Γ' Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Νεοελληνικών Σπουδών: Βουκουρέστι, 2-4 Ιουνίου 2006, Ο Ελληνικός κόσμος ανάμεσα στην εποχή του Διαφωτισμού και στον εικοστό αιώνα, τομ.Β,εκδ.Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2007, σελ.664
↑ Αλέξανδρος Αργυρίου, Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και η πρόσληψή της στους δύστηνους καιρούς, (1941-1944), τομ.Γ', εκδ. Καστανιώτης, Αθήνα, 2003, σελ.29
↑ Λυδία Σαπουνάκη-Δρακάκη, Μαρία Λουίζα Τζόγια Μοάτσου, Η Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, εκδ.Μ.Ι.Ε.Τ., Αθήνα, 2011, σελ.208
↑ Χωρίς συντάκτη, «Δημαράς Κωνσταντίνος», Υδρία-Μεγάλη Γενική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. 20, εκδ. Εταιρεία Ελληνικών Εκδοσεων Α.Ε., Αθήνα, 1982, σελ.222-223
↑ Ιωάννης Χατζηφώτης, «Δημαράς Κωνσταντίνος», Νέα Μεγάλη Γενική Εγκυκλοπαίδεια Χάρη Πάτση, τομ. 13, Αθήναι 1978/1980,σελ.191
↑ Λουκία Δρούλια, «Κ.Θ.Δημαράς: από τη θεωρία στην πράξη», στο: Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών-Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Επιστημονική συνάντηση στην μνήμη Κ.Θ.Δημαρά, Αθήνα, 1994, σελ.18
↑ Αικατερίνη Κουμαριανού, «Ο νεοελληνικός διαφωτισμός: μια ιστορική πραγματικότητα», στο:Πενήντα χρόνια Νεοελληνικής παιδείας. Η παρουσία του Κ.Θ.Δημαρά στην επιστήμη των νεοελληνικών γραμμάτων, εκδ.Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας-Σχολή Μωραΐτη, Αθήνα, 1985, σελ.17-26
↑ Λουκία Δρούλια, «Κ.Θ.Δημαράς: από τη θεωρία στην πράξη», στο: Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών-Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Επιστημονική συνάντηση στην μνήμη Κ.Θ.Δημαρά, Αθήνα, 1994, σελ.19-20
↑ Χωρίς συντάκτη, «Δημαράς Κωνσταντίνος», Υδρία-Μεγάλη Γενική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. 20, εκδ. Εταιρεία Ελληνικών Εκδοσεων Α.Ε., Αθήνα, 1982, σελ.222
↑ Συνέντευξη του Κ.Θ.Δημαρά στην Βασιλική Κοντογιάννη, «Κ.Θ.Δημαράς: Δεν ενδιαφέρει η κορυφή αλλά οι μέσοι όροι», Διαβάζω, τ/χ.53, (1982), σελ.54, 60
↑ Συνέντευξη του Κ.Θ.Δημαρά στην Βασιλική Κοντογιάννη, «Κ.Θ.Δημαράς: Δεν ενδιαφέρει η κορυφή αλλά οι μέσοι όροι», Διαβάζω, τ/χ.53, (1982), σελ.56, 60
↑ Φίλιππος Ηλιού, «Ιστορία των κορυφών και ιστορία των μέσων όρων», στο:Πενήντα χρόνια Νεοελληνικής παιδείας. Η παρουσία του Κ.Θ.Δημαρά στην επιστήμη των νεοελληνικών γραμμάτων, εκδ.Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας-Σχολή Μωραΐτη, Αθήνα, 1985, σελ.72, Μαριλίζα Μήτσου, «Φιλοσοφικά φροντίσματα Κ.Θ.Δημαρά» [3]
↑ «...ήρθε μια στιγμή που με είχε πείσει (ενν. ο Βορέας) ότι για να γίνω φιλόσοφος έπρεπε να μάθω θετικές επιστήμες...», Συνέντευξη του Κ.Θ.Δημαρά στην Βασιλική Κοντογιάννη, «Κ.Θ.Δημαράς: Δεν ενδιαφέρει η κορυφή αλλά οι μέσοι όροι», Διαβάζω, τ/χ.53, (1982), σελ.57
↑ Θυμάται μετά από από πολλά χρόνια γι΄αυτόν, «Πριν πολλά χρόνια είχε καταγγελθεί στον τύπο ως διδάσκαλος του υλισμού και του δαρβινισμού. Όμως εγώ εδιδάχθηκα από εκείνον καθαρή επιστήμη, έξω από κάθε μεταφυσική θεώρηση», Κ.Θ.Δημαράς, «Χειροθεσία», στο:Πενήντα χρόνια Νεοελληνικής παιδείας. Η παρουσία του Κ.Θ.Δημαρά στην επιστήμη των νεοελληνικών γραμμάτων, εκδ.Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας-Σχολή Μωραΐτη, Αθήνα, 1985, σελ.90
↑ Κ.Θ.Δημαράς, «Χειροθεσία», στο:Πενήντα χρόνια Νεοελληνικής παιδείας. Η παρουσία του Κ.Θ.Δημαρά στην επιστήμη των νεοελληνικών γραμμάτων, εκδ.Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας-Σχολή Μωραΐτη, Αθήνα, 1985, σελ.90
↑ Φίλιππος Ηλιού, «Οι ασέβειες του ιστορικού», στο:Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών-Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Επιστημονική συνάντηση στην μνήμη Κ.Θ.Δημαρά, Αθήνα, 1994, σελ.33
↑ Παρατίθεται στο: Αλέξης Ζήρας, «Ιδέες, αφήγηση και ιδεολογίες του Κ.Θ.Δημαρά [Σημειώσεις για τις ματαιότητες της θεωρίας]», Κ περιοδικό κριτικής λογοτεχνίας και τεχνών, τ/χ.11, (Ιούλιος 2006), σελ.61
↑ Φίλιππος Ηλιού, «Ιστορία των κορυφών και ιστορία των μέσων όρων», στο:Πενήντα χρόνια Νεοελληνικής παιδείας. Η παρουσία του Κ.Θ.Δημαρά στην επιστήμη των νεοελληνικών γραμμάτων, εκδ.Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας-Σχολή Μωραΐτη, Αθήνα, 1985, σελ.73
↑ Σταυρούλα Τσολάκη, «Ο Κ.Θ.Δημαράς και η κριτική θεωρία του Μεσοπολέμου: Επτά κεφάλαια για την ποίηση», στο:Κωνσταντίνος Δημάδης (επίμ), Πρακτικά του Γ' Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Νεοελληνικών Σπουδών: Βουκουρέστι, 2-4 Ιουνίου 2006, Ο Ελληνικός κόσμος ανάμεσα στην εποχή του Διαφωτισμού και στον εικοστό αιώνα, τομ.Β,εκδ.Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2007, σελ.667-669
Πηγές
Συνέντευξη του Κ.Θ.Δημαρά στην Βασιλική Κοντογιάννη, «Κ.Θ.Δημαράς: Δεν ενδιαφέρει η κορυφή αλλά οι μέσοι όροι», Διαβάζω, τ/χ.53, (1982), σελ.52-74
Παναγιώτης Μαστροδημήτρης, Κ.Θ.Δημαράς. Η διαρκής ιστορική σύνθεση, Νέα Εστία, τ/χ.1533 (15 Μαρτίου 1992), σελ.358-360[4]
Χωρίς συντάκτη, «Δημαράς Κωνσταντίνος», Υδρία-Μεγάλη Γενική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. 20, εκδ. Εταιρεία Ελληνικών Εκδοσεων Α.Ε., Αθήνα, 1982, σελ.222-223
Ιωάννης Χατζηφώτης, «Δημαράς Κωνσταντίνος», Νέα Μεγάλη Γενική Εγκυκλοπαίδεια Χάρη Πάτση, τομ. 13, Αθήναι 1978/1980,σελ.191-192
Λουκία Δρούλια, «Κ.Θ.Δημαράς: από τη θεωρία στην πράξη», στο: Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών-Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Επιστημονική συνάντηση στην μνήμη Κ.Θ.Δημαρά, Αθήνα, 1994, σελ.13-20
Αικατερίνη Κουμαριανού, «Ο νεοελληνικός διαφωτισμός: μια ιστορική πραγματικότητα», στο:Πενήντα χρόνια Νεοελληνικής παιδείας. Η παρουσία του Κ.Θ.Δημαρά στην επιστήμη των νεοελληνικών γραμμάτων, εκδ.Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας-Σχολή Μωραΐτη, Αθήνα, 1985, σελ.17-26
Αλέξης Ζήρας, «Ιδέες, αφήγηση και ιδεολογίες του Κ.Θ.Δημαρά [Σημειώσεις για τις ματαιότητες της θεωρίας]», Κ περιοδικό κριτικής λογοτεχνίας και τεχνών, τ/χ.11, (Ιούλιος 2006), σελ.59-66
Κ.Θ.Δημαράς, «Χειροθεσία», στο:Πενήντα χρόνια Νεοελληνικής παιδείας. Η παρουσία του Κ.Θ.Δημαρά στην επιστήμη των νεοελληνικών γραμμάτων, εκδ.Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας-Σχολή Μωραΐτη, Αθήνα, 1985, σελ.79-94
Φίλιππος Ηλιού, «Ιστορία των κορυφών και ιστορία των μέσων όρων», στο:Πενήντα χρόνια Νεοελληνικής παιδείας. Η παρουσία του Κ.Θ.Δημαρά στην επιστήμη των νεοελληνικών γραμμάτων, εκδ.Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας-Σχολή Μωραΐτη, Αθήνα, 1985, σελ.69-78
Φίλιππος Ηλιού, «Οι ασέβειες του ιστορικού», στο:Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών-Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, Επιστημονική συνάντηση στην μνήμη Κ.Θ.Δημαρά, Αθήνα, 1994, σελ.31-39
Σταυρούλα Τσολάκη, «Ο Κ.Θ.Δημαράς και η κριτική θεωρία του Μεσοπολέμου: Επτά κεφάλαια για την ποίηση», στο:Κωνσταντίνος Δημάδης (επίμ), Πρακτικά του Γ' Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Νεοελληνικών Σπουδών: Βουκουρέστι, 2-4 Ιουνίου 2006, Ο Ελληνικός κόσμος ανάμεσα στην εποχή του Διαφωτισμού και στον εικοστό αιώνα, τομ.Β,εκδ.Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2007, σελ.663-670
Βιβλιογραφία
Παναγιώτης Μαστροδημήτρης, Εισαγωγή στη Νεοελληνική Φιλολογία, εκδ.Δόμος, Αθηνα, 1996, σελ.237-239
Συνεντεύξεις
Συνεντεύξεις (επιμ. Λ. Ζενάκος - Β. Κοντογιάννη), εκδ. Eρμής, Αθήνα, 1986
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Ελ. Πολίτου - Μαρμαρινού, «Ο Κ. Θ. Δημαράς: θεμελιωτής της Συγκριτικής Φιλολογιας στην Ελλάδα», [5]
Άννα Ταμπάκη, «Ο Συγκριτισμός»[6]
Νάσος Βαγενάς, «Σχέσεις με τη γενιά του 30», Το Βήμα της Κυριακής, 30/05/2004 [7]
Mario Vitti, «Ο ιστορικός της λογοτεχνίας», Το Βήμα της Κυριακής, 30/05/2004 [8]
Αλέξανδρος Αργυρίου, «Ο διαρκέστερος συνεργάτης του Βήματος»,Το Βήμα της Κυριακής, 30/05/2004 [9]
Δημήτρης Γ. Αποστολόπουλος, «Ο μελετητής του Νεοελληνικού Διαφωτισμού», Το Βήμα της Κυριακής, 30/05/2004 [10]
Μανόλης Σαββίδης, «Μετά έναν αιώνα», Το Βήμα της Κυριακής, 30/05/2004 [11]
Μαριλίζα Μήτσου, «Φιλοσοφικά φροντίσματα Κ.Θ.Δημαρά» [12]
Παναγιώτης Μουλλάς, «Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ:ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ» [13]
Σπουδαστηρίο Nέου Eλληνισμού- Eργογραφία K.Θ. Δημαρά [14]
Παραθέματα Κ.Θ.Δημαρά: [15]
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License