.
Ο Γιάννης Νίκου είναι Ελληνο-Ιρλανδός ζωγράφος, απόφοιτος της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών. Ανήκει στούς ελάχιστους Έλληνες ζωγράφους που εμπνέονται από την Μυθολογία και την Ιστορία συνδυάζοντας τες με το Φανταστικό και τον Μαγικό Ρεαλισμό. Ο Ιταλός ιστορικός τέχνης Mauro Bocci έγραψε γιά τον Ιωάννη Νίκου "Σαν τον Αρχαίο Λουκιανό, ο Γιάννης Νίκου, δημιουργεί όνειρα «κοινά» για όλους μας, στο όνομα της Τέχνης". [1].
Βιογραφικό
Ο Γιάννης Νίκου γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1943. Η μητέρα του ήταν Ιρλανδή ζωγράφος, πράγμα που καθόρισε την πορεία του στον κόσμο της Τέχνης. Μεγάλωσε στην Αθήνα, όπου σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών από το 1965 μέχρι το 1970, με δασκάλους του τον Γιώργο Μαυροειδή, τον Νίκο Νικολάου και τον Γιάννη Μόραλη στην ζωγραφική, καθώς και την Έλλη Βοΐλα στο ψηφιδωτό. Ανήκει στούς ελάχιστους Έλληνες ζωγράφους που εμπνέονται από την Μυθολογία και την Ιστορία συνδυάζοντας τες με το Φανταστικό και τον Μαγικό Ρεαλισμό. Το 1982 επιλέχθηκε να εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην έκθεση της Ε.Ο.Κ. «150 νέοι ζωγράφοι της Κοινότητας». Ανάμεσα στο 1985 και το 1988 ζούσε στην Ιταλία. Το 1985 η Νομαρχία της Ούμπρια και το Υπουργείο Τουρισμού βραβεύσαν την δουλειά του. Το 1987 η Διεθνής Επιτροπή Τέχνης του Λουγκάνο του απονέμει τον τίτλο του magister και περιλαμβάνει το έργο του στην ειδική έκδοση «Πρωταγωνιστές της Ιταλικής Τέχνης». Το 1988 συμμετέχει στην 7η Ευρωπαϊκή Μπιενάλε στην Ρώμη, όπου και του απονέμεται και το βραβείο σχεδίου. Τον ίδιο χρόνο, βραβεύεται στην Γένοβα με ειδικό βραβείο της UNICEF. Το 1989 επέστρεψε στην Ελλάδα, ζώντας και δημιουργώντας σε ένα δικό του χώρο κοντά στην φύση, κάπου έξω από το Νευροκόπι Δράμας.
Περιγραφή του έργου του
Η ζωγραφική του Γιάννη Νίκου χαρακτηρίζεται από την ευρεία θεματολογία της. Οι πίνακες του ανήκουν σε διάφορους κύκλους: «O Κόσμος των Αγγέλων», «Ρομαντικός - Μεσαιωνικός Κύκλος», «Αλληγορικός – Παγανιστικός Κύκλος», «Βιβλικός Κύκλος», «Μεταμορφώσεις» και «Μυθολογία - Ιστορικός Κύκλος». Όμως ο Γιάννης Νίκου έγινε γνωστός στους πατριωτικούς και ελληνοκεντρικούς κύκλους πρώτα με την «Άλωση της Κωνσταντινούπολης, Τρίτη 29 Μαΐου 1453» και αργότερα με την τριλογία της Άλωσης. Στον πρώτο πίνακα ο τελευταίος Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος κοιτάζει από τα τείχη της Πόλης τα μιλιούνια των Τούρκων που αδημονούν να μπουν στην Βασιλεύουσα. Ξέρει ότι δεν έχει άλλη ελπίδα και όμως θα αποφασίσει να πεθάνει με το σπαθί στο χέρι. Ενώ στο τρίτο μέρος ο Παλαιολόγος έχει γίνει θρύλος και η ψυχή του συμπορεύεται με αυτή των συμπολεμιστών του. Η «Τριλογία της Άλωσης» δείχνει το βασικό στοιχείο της συνολικής ζωγραφικής του Νίκου, που είναι συμβολική με τους πρωταγωνιστές του να βρίσκονται στο όριο ανάμεσα στην πραγματικότητα και το όνειρο. Και αυτό συμβαίνει τόσο στους μυθολογικούς πίνακες («Ο Χορός της Περσεφόνης», «Εκάτη»), όσο και στην «Αναζήτηση του Γκραάλ» σε μια σημερινή πραγματικότητα. Αυτό είναι που συναρπάσει στην τέχνη του Γιάννη Νίκου: ότι χρησιμοποιεί θέματα από την Ιστορία, αλλά τους δίνει ένα εξωκοσμικό, ονειρικό τόνο, απέχοντας πολύ από την αντίστοιχη θεματολογία της ακαδημαϊκής ζωγραφικής του 19ου και 20ου αιώνα. Τι σημαίνει όμως ο ίδιος για αυτήν την θεματολογία; Στο φετινό ημερολόγιο του που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Ελεύθερη Σκέψις» δηλώνει: «Η γνώση της Ιστορίας με ώθησε να προσπαθήσω -μιας και υπάρχει στην νεώτερη ζωγραφική ένα τεράστιο κενό- να αποδώσω εικαστικά μεγάλες στιγμές ενός έθνους, του δικού μας, που ο πολιτισμός του έχει επιδράσει πολυεπίπεδα σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η Ελληνική Μυθολογία και η Ιστορία, είναι ένα συναρπαστικό ταξίδι του Πνεύματος, ένας καταιγισμός από μορφές και συγκλονιστικές στιγμές. Συνωστίζονται μέσα μου και απαιτούν την δικαίωση τους. Όταν έρχεται η ώρα να ζωγραφίσω τον Μέγα Αλέξανδρο, τον Λεωνίδα, τον Κωνσταντίνο τον Παλαιολόγο και τον Κολοκοτρώνη, νοιώθω μεγάλη χαρά και ανυπομονησία. Το ηρωικό πρότυπο έχει σχέση με τον ψυχισμό μου και τις αξίες μου, άρα προσδιορίζει τις επιλογές μου όταν το θέμα είναι πρόσφορο. Τα θέματα μου καθρεφτίζουν εμένα ως σκεπτόμενο άνθρωπο σε όλο το φάσμα της ζωγραφικής μου, που ανήκει κυρίως στον χώρο του Μαγικού Ρεαλισμού και γενικότερα είναι ζωγραφική του Φανταστικού. Ως συμβολιστής περνάω μηνύματα μέσα απ’ τα έργα μου, που έχουν απήχηση στο ασυνείδητο. Οι ιστορικές συνθέσεις στηρίζονται κατ’ εξοχήν σε σύμβολα και ιδέες. Αυτό εξηγεί και την τεράστια επιτυχία αυτών των έργων». Εδώ θα πρέπει να πούμε ότι ενώ οι ήρωες του πολλές φορές είναι θύματα της ειμαρμένης, την αντιμετωπίζουν δυναμικά. Από την άλλη οι γυναίκες του κύκλου των Αγγέλων είναι μοιραίες, ερωτικές και απειλητικές. Mία άποψη που μοιράζεται με τους σουρρεαλιστές με τους οποίους έχει πολλά κοινά στοιχεία, όπως ο ονειρικός συνειρμός και το ονειρικό στοιχείο ενός Νταλί (της εποχής όμως του «Ονείρου του Χριστόφορου Κολόμβου» και του «Μυστικού Δείπνου» και όχι των «Λιωμένων Ρολογιών». Ενώ σε πίνακες, όπως «Η αμαρτία των ευσεβών» υπάρχει ο χλευασμός προς την βλακεία που υπήρχε στον Μπρύγκελ. H Τέχνη που δημιουργεί ο Γιάννης Νίκου είναι γεμάτη όνειρο και πραγματικότητα, συμβολισμό και μυστικισμό, αλληγορία και διδακτισμό. Ενώ τεχνικά συνδυάζει κλασικό και μελλοντολογικό. Πρόκειται για μία συμβολική Τέχνη, όπου όπως έχει δηλώσει και ο ίδιος τίποτα δεν είναι τυχαίο. Είναι μια ονειρική τέχνη που την βλέπεις με μάτια ανοιχτά. Όπως έχει γράψει και ο τεχνοκριτικός Μάριο Μπότσι «σαν τον αρχαίο Λουκιανό, ο Γιάννης Νίκου δημιουργεί όνειρα κοινά για όλους μας». Αυτά τα όνειρα καλούμαστε να ανακαλύψουμε στην καινούργια έκθεση του Γιάννη Νίκου στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Καβάλας.[2].
Γνωστά έργα ζωγραφικής του Γιάννη Νίκου
«Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος στις επάλξεις, ξημερώματα 29ης Μαΐου 1453».
«Αγγελοπαγίδα».
«Αναζητώντας το Γκράαλ».
«Άγγελοι χαμένοι μέσα στο πλήθος».
«Ο δεύτερος Άγγελος της Αποκάλυψης».
«Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, ο μύθος».
«Οι φύλακες του ναού».
«Η ναυμαχία της Σαλαμίνας».
«Το πέρασμα του Αχέροντα».
«Εκάτη: τρίμορφη θεά».
Παραπομπές
↑ Mauro Bocci, Ιστορικός Τέχνης,Κριτική στό έργο του Γιάννη Νίκου, εφημ. Secolo XIX, 1987, Iταλία
↑ Γεώργιος Πισσαλίδης: Γιάννης Νίκου: όταν η παράδοση συναντά τον μαγικό ρεαλισμό, Φύλλο της 31ης Ιανουαρίου 2009 της εφημερίδας Ελεύθερος Κόσμος
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
