ART

Γεγονότα, Hμερολόγιο

.

Ο Ιωάννης Λαδάς (1920 - 16 Οκτωβρίου 2010) ήταν Έλληνας στρατιωτικός και μέλος της Χούντας των Συνταγματαρχών του 1967-1973.

Τα πρώτα χρόνια

Γεννήθηκε το 1920 στο Δυρράχιο της Αρκαδίας και ήταν γιος του ιερέα Ηλία Λαδά και της Χαρίκλειας Κεφάλα[1]. Μετά το πέρας των εγκύκλιων σπουδών εισάγεται στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων από όπου αποφοιτά το 1940 με το βαθμό του ανθυπολοχαγού μαζί με τον Γεώργιο Παπαδόπουλο και τον Νικόλαο Μακαρέζο. Έπειτα θα τοποθετηθεί στο 29ο Σύνταγμα Πεζικού όπου θα αναλάβει διοικητής λόχου πολυβόλων στο Β΄ Τάγμα[2].


Β' Παγκόσμιος Πόλεμος
Στο ελληνοαλβανικό μέτωπο

Ο Λαδάς συμμετείχε στον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940-1941 ως διοικητής λόχου στο 29ο Σύνταγμα Πεζικού, το οποίο αποτελείτο κυρίως από Θρακιώτες (εκτός από Έλληνες στο σύνταγμα αυτό υπηρετούσαν αρκετοί Μουσουλμάνοι, Εβραίοι αλλά και Αρμένιοι)[3] και διοικούσε ο αντισυνταγματάρχης πεζικού Φώτιος Μεσσηνόπουλος, από τα τέλη Νοεμβρίου του 1940 μέχρι και την 23η Απριλίου του 1941[4]. Μετά τη συνθηκολόγηση της Ελλάδος, επέστρεψε κατά τα τέλη Ιουνίου στη γενέτειρά του, το Δυρράχιο, αφού ενδιάμεσα είχε μείνει για ένα διάστημα σε Αγρίνιο και Αθήνα[5].


Συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση

Από το 1942,ο Λαδάς συνδέεται με την οργάνωση Ε.Σ. («Εθνικός Στρατός»)[6] που δραστηριοποιείται στην Πελοπόννησο.Η οργάνωση αυτή,το 1943 έρχεται σε σύγκρουση με τον ΕΛΑΣ και μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου του ίδιου έτους διαλύεται[7] και ο ίδιος αιχμαλωτίζεται[8] για να αφεθεί ελεύθερος υπό επιτήρηση μετά από λίγο,έπειτα από έντονη παρέμβαση της Συμμαχικής Στρατιωτικής Αποστολής[9].


Στη Μέση Ανατολή

Τον Δεκέμβριο του 1943, ο Λαδάς καταφθάνει στην Αθήνα όπου διαμένει στην οικία του αδελφού του, Κώστα. Τον Απρίλιο του 1944 και αφού ενδιάμεσα αγνοεί έγγραφο του κατοχικού υπουργείου Στρατιωτικών που τον καλούσε να καταταγεί στο Τάγμα Ασφαλείας Τρίπολης αναχωρεί μαζί με άλλους αξιωματικούς για τη Μέση Ανατολή[10] όπου φτάνει στα τέλη του μήνα έπειτα από πολλές ταλαιπωρίες και κατατάσσεται στον Ιερό Λόχο και συγκεκριμένα στην Β΄ Μοίρα Καταδρομών, την οποία διοικούσε ο γνώριμος του από τον πόλεμο της Αλβανίας αντισυνταγματάρχης πεζικού Φώτιος Μεσσηνόπουλος [11]. Στις 14 Οκτωβρίου συμμετείχε στις εκδηλώσεις για την απελευθέρωση της Αθήνας, ενώ αργότερα θα λάβει μέρος στις υπόλοιπες επιχειρήσεις του Ιερού Λόχου στο Αιγαίο μέχρι και την 20ή Ιουλίου, όταν και θα επέλθει η τυπική διάλυση του λόχου στην Αίγυπτο[12].


Εμφύλιος

Μετά τη διάλυση του Ιερού Λόχου,ο Λαδάς,όντας πια υπολοχαγός,έλαβε φύλλο πορείας για το 514 ΤΠ της 32ας Ταξιαρχίας με έδρα της Σέρρες. Καθ' όλη τη διάρκεια του 1946 και του 1947 συμμετείχε ως διοικητής λόχου σε εκκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίον των ανταρτών σε Βέροια, Έδεσσα, Λαγκαδά, Πιέρια όρη, Βέρμιο, Κιλκίς, Άγραφα, Βόρα, Μπέλλες, Γουμένισσα και αλλού[13].

Την 22α Σεπτεμβρίου του 1947,ο Λαδάς θρήνησε την απώλεια της μητέρας του Χαρίκλειας και του εξάχρονου ανηψιού του, οι οποίοι φονεύθηκαν κατά τη διάρκεια αντάρτικης επιδρομής στη γενέτειρά του, το Δυρράχιο[14]. Τον Μάρτιο του 1948 τραυματίστηκε σε μάχη με τους αντάρτες του ΔΣΕ στο Βέρμιο από θραύσματα βλήματος όλμου στον γλουτό του δεξιού του ποδιού, γεγονός που είχε ως επακόλουθο τη νοσηλεία του για δύο μήνες στην Αθήνα και εν συνεχεία την παραμονή του σε θέσεις στα μετόπισθεν[15].


Χούντα των Συνταγματαρχών

Ο Λαδάς συμμετείχε ενεργά στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967. Συγκεκριμένα, όντας τότε συνταγματάρχης και διοικητής της ΕΑΤ-ΕΣΑ[16], συμμετείχε στη μυστική συνάντηση που έλαβε χώρα την 20ή Απριλίου στην οικία του συνταγματάρχη Μπαλοδήμου στη Νέα Σμύρνη[17] και κατά την εκδήλωση του πραξικοπήματος, αφού πρώτα εγκατέστησε δικούς του αξιωματικούς στα αστυνομικά τμήματα της πρωτεύουσας υποκαθιστώντας την αστυνομία[18], ανέλαβε τη σύλληψη όλων εκείνων που το καινούργιο καθεστώς είχε χαρακτηρίσει ως επικίνδυνους για αυτό. Έτσι μέχρι τις 5 το πρωί περίπου 10.000 κάτοικοι της πρωτεύουσας είχαν συλληφθεί από τους πραξικοπηματίες[19]. Θεωρούνταν από τους "σκληρούς" του δικτατορικού καθεστώτος και είχε εισηγηθεί την εκτέλεση του Ανδρέα Παπανδρέου, μετά τη σύλληψη του τελευταίου, αλλά δεν εισακούσθηκε από τους υπόλοιπους πραξικοπηματίες [20]. Το 1967, υπηρέτησε στη χούντα Παπαδόπουλου ως γενικός γραμματέας στα υπουργεία Δημόσιας Τάξης και από το 1970 Τουρισμού. Αργότερα (το 1971), διορίστηκε Υφυπουργός Εσωτερικών - περιφερειακός διοικητής Θεσσαλίας ενώ διετέλεσε και υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών[21].

Κατά τη διάρκεια της Δικτατορίας το όνομά του ενεπλάκη σε δύο σκάνδαλα διαφθοράς: το σημαντικότερο ήταν το ζήτημα με τα «θαλασσοδάνεια»[22] ενώ ανέκυψε ζήτημα με τους διορισμούς δύο εξαδέλφων του, δείγμα ευνοιοκρατίας. Συγκεκριμένα,ο ένας διορίστηκε στρατηγός και διοικητής της ΑΣΔΕΝ ενώ ο έτερος τοποθετήθηκε στη θέση του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών.

Συν τοις άλλοις, κατηγορήθηκε για τον ξυλοδαρμό, εντός του γραφείου του, των δημοσιογράφων του περιοδικού «Εικόνες» (ιδιοκτησίας της Ελένης Βλάχου), Κ. Ψύχα και Γιάννη Λαμπρία οι οποίοι είχαν συλληφθεί με αφορμή ένα άρθρο τους στο περιοδικό σχετικά με την ομοφυλοφιλία στην αρχαία Ελλάδα[23].
Μεταπολίτευση

Μετά την πτώση της δικτατορίας και συγκεκριμένα την 9η Σεπτεμβρίου του 1974, ο Λαδάς συγκαταλέχθηκε μεταξύ των ατόμων που μηνύθηκαν από τον δικηγόρο Αλέξανδρο Λυκουρέζο για εσχάτη προδοσία με βάση τα άρθρα 134, 8α και 8β του Ποινικού Κώδικα[24] ενώ την 23η Οκτωβρίου εκτοπίζεται προσωρινά μαζί με τους Παπαδόπουλο, Παττακό, Μακαρέζο και Ρουφογάλη στην Κέα μέχρι τις 21 Ιανουαρίου του 1975 όταν και προφυλακίστηκαν στις φυλακές Κορυδαλλού[25]. Στις 23 Αυγούστου 1975 καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη και δέκα χρόνια από το Πενταμελές Εφετείο Αθηνών[26] ενώ την 21η Ιουνίου υποβιβάστηκε, όπως και άλλοι πρωτεργάτες του Πραξικοπήματος, στο βαθμό του απλού στρατιώτη[27]. Τον Οκτώβριο του 1979, ο Λαδάς αλλά και άλλοι «Απριλιανοί» μετήχθησαν από τον Κορυδαλλό στις φυλακές της Κέρκυρας ύστερα από έντονη φημολογία περί ενδεχόμενης απόπειρας απόδρασης[28].

Αποφυλακίστηκε το 1990 για λόγους υγείας και τελευταία χρόνια της ζωής του ζούσε στην Καλαμάτα. Πέθανε στις 16 Οκτωβρίου 2010.


Παραπομπές

↑ Λαδάς Ιωάννης Ηλ., Αναμνήσεις από την Εθνική Αντίσταση και την καταστολή της κομμουνιστικής ανταρσίας 1941-1949,εκδόσεις Ήλεκτρον, Αθήναι 2006, σελ 4
↑ Λαδάς Ιωάννης Ηλ., σελ. 19
↑ Αφιέρωμα στους πολεμιστές της Κομοτηνής
↑ Λαδάς Ιωάννης Ηλ., Αναμνήσεις από την Εθνική Αντίσταση και την καταστολή της κομμουνιστικής ανταρσίας 1941-1949, εκδόσεις Ήλεκτρον, Αθήναι 2006, σελ. 31
↑ Λαδάς Ιωάννης Ηλ.,σελ 32-33
↑ Κοσιώρη Ιωάννου Ανδρέου, Το χρονικό της Εθνικής Αντιστάσεως Πελοποννήσου 1941 - 1945, Αθήνα, Δεκέμβριος 1992, σελ. 37 και 94
↑ Μάγερ Φρανκ Χέρμαν, Από τη Βιένη στα Καλάβρυτα, σελ. 203
↑ Κοσιώρη Ιωάννου Ανδρέου, σελ. 96
↑ Λαδάς Ιωάννης Ηλ., Αναμνήσεις από την Εθνική Αντίσταση και την καταστολή της κομμουνιστικής ανταρσίας 1941-1949, εκδόσεις Ήλεκτρον, Αθήναι 2006, σελ, 398
↑ Κοσμάς Αντωνόπουλος, Εθνική Αντίστασις 1941-1945, Αθήνα 1964, σελ 809 - 811.
↑ Λαδάς Ιωάννης Ηλ., σελ 404-409
↑ Λαδάς Ιωάννης Ηλ., σελ 418
↑ Λαδάς Ιωάννης Ηλ., σελ 420-430
↑ Λαδάς Ιωάννης Ηλ., σελ 430-431 και εφημερίδα Εμπρός, 24 και 26 Σεπτεμβρίου 1947
↑ Λαδάς Ιωάννης Ηλ., σελ 431-432
↑ Γουντχάουζ Κρις, Η άνοδος και η πτώση των Συνταγματαρχών, Ελληνική Ευρωεκδοτική, σελ 39.
↑ Πικραμένος Πάνος - Μπεντρουβάκης Εμμανουήλ, Το πραξικόπημα - Ο σχεδιασμός και η επιχείρηση - , σελ 12
↑ Κόλλια Κωνστ. Βλ., Βασιλεύς και Επανάστασις 1967, Αθήναι 1984, σελ 30
↑ Κάτρης Γιάννης, Η γέννηση του νεοφασισμού στην Ελλάδα, εκδόσεις Παπαζήση, 1974, σελ 13-14
↑ Σόλων Γρηγοριάδης, "Η Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας, 1941-1974"
↑ Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο, Εγκαίνια νέας καρδιολογικής μονάδας και αιμοδυναμικού εργαστηρίου του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» από τον Υπουργό Κοινωνικών Υπηρεσιών Ιωάννη Λαδά
↑ Πολιτικά Θέματα, 8/2/75
↑ Doulis Thomas,The Iron Storm-The Impact on Greek Culture of the Military Junta, 1967-1974, σελ 172
↑ Γ. Θ. Κρεμμύδας, Οι Άνθρωποι της χούντας μετά τη Δικτατορία, Εξάντας 1984, σελ 32
↑ Κρεμμύδας Γ. Θ., σελ 41 και 50
↑ Κρεμμύδας Γ. Θ., σελ 87
↑ Κρεμμύδας Γ. Θ., σελ 127
↑ εφ. Μακεδονία, 14/10/1979, σελ 1 και 23. Μάλιστα, στην όλη υπόθεση ενεπλάκη και η κόρη του Ιωάννη Λαδά, η οποία κατά τη διάρκεια επισκεπτηρίου κατέστρεψε σημείωμα το οποίο είχε προμηθευτεί από τον πατέρα της όταν οι φύλακες προσπάθησαν να το κατάσχουν ( βλ. Κρεμμύδας Γ. Θ., σελ 194 )

Κύρια Βιβλιογραφία

Κάτρης Γιάννης, Η γέννηση του νεοφασισμού στην Ελλάδα, εκδόσεις Παπαζήση, 1974.
Κρεμμύδας Γ. Θ., Οι Άνθρωποι της χούντας μετά τη Δικτατορία, Εξάντας 1984.
Λαδάς Ιωάννης Ηλ., Αναμνήσεις από την Εθνική Αντίσταση και την καταστολή της κομμουνιστικής ανταρσίας 1941-1949, εκδόσεις Ήλεκτρον, Αθήναι 2006.

Εξωτερικές Συνδέσεις

Απεβίωσε ο Ιωάννης Λαδάς
Πέθανε ο διοικητής της ΕΣΑ επί χούντας, Γιάννης Λαδάς
Ιός:Τα ξεχασμένα σκάνδαλα της «Εθνοσωτηρίου»-Εφτά χρόνια αρπαχτή

Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια

Έλληνες

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License