.
Ο Ιωάννης Κρητικός (Πάτρα - Παχυκάλαμος Άρτας, 1897) ήταν Έλληνας αθλητής, έπειτα γυμναστής και ιδρυτής αθλητικών συλλόγων. Ιδρυτής της Παναχαϊκής και από τα ιδρυτικά μέλη του Πανελληνίου , πολέμησε σαν έφεδρος αξιωματικός κι έπεσε στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897[1].
Τα νεανικά του χρόνια
Γεννήθηκε στην Πάτρα και καταγόταν από γνωστή οικογένεια της πόλης , ήταν γιος του Χαράλαμπου Κρητικού κι αδελφός του βιομηχάνου και αθλητή της Παναχαϊκής Περικλή , παππούς του ήταν ο Χριστόδουλος Κρητικός αγωνιστής της Ελληνικής Επανάστασης του 1821[1]. Νεαρός πήγε στην Αθήνα για σπουδές στα μαθηματικά αλλά τον τράβηξε ο αθλητισμός και φοίτησε και στην δημόσια διετή σχολή γυμναστών με καθηγητή γυμναστή τον Ιωάννη Φωκιανό όπου ασχολήθηκε ενεργά με τον αθλητισμό[2].
Η αθλητική του καριέρα
Το 1889 πήρε μέρος στα Δ' Ολύμπια που οργανώθηκαν στην Αθήνα από τον Ι. Φωκιανό [2]. Ο Κρητικός τερμάτισε πρώτος στον αγώνα δρόμου ταχύτητος μίας στροφής και στο άλμα επί κοντώ υπέρ τάφρον[2]. Το 1890 πήρε μέρος στους αγώνες του Κεντρικού γυμναστηρίου όπου γυμναζόταν και ήταν δεύτερος στις ασκήσεις με κρίκους και στην άρση βαρών με ένα χέρι[2]. Το 1891 στους εσωτερικούς αγώνες του Πανελλήνιου Γ.Σ. ήταν επίσης πρώτος στην άρση βαρών με ένα χέρι όπου για έπαθλο κέρδισε 80 δρχ[2].
Τον Φεβρουάριο του 1891 ιδρύεται στην Αθήνα ο Πανελλήνιος Γ.Σ. και στα ιδρυτικά του μέλη αναφέρεται ο Κρητικός[3]. Την ίδια χρονιά αποφοιτά από την σχολή γυμναστών και διορίζεται καθηγητής γυμναστικής στην Πάτρα, ο Κρητικός τότε παράτησε και τη σχολή μαθηματικών[2]. Στην Πάτρα την εποχή εκείνη δεν υπήρχε κάποιος αθλητικός σύλλογος και πρώτο μέλημα του Κρητικού και με παρότρυνση του Φωκιανού ήταν να ιδρύσει κάποιο σύλλογο. Έτσι στις 14 Ιουνίου 1891 η εφημερίδα Φορολογούμενος ανακοινώνει την ίδρυση του συλλόγου του Κρητικού[4] :
Κάλλιστοι νέοι της ημετέρας πόλεως έθεντο κατ' αυτάς τας βάσεις λαμπρού σωματείου γυμναστικού δηλονότι συλλόγου, εις ον έδωσαν τίτλον Παναχαϊκός Γυμναστικός Σύλλογος[5]
Ήταν η ίδρυση του Παναχαϊκού Γυμναστικού Συλλόγου από τον Ιωάννη Κρητικό , της σημερινής Παναχαϊκής. Αμέσως με την ανακοίνωση ίδρυσης αθλητικού συλλόγου πολλοί νέοι της πόλης έσπευσαν να εγγραφούν σε αυτόν, αναφέρονται 500 τα πρώτα μέλη[2]. Στις εκλογές για ανάδειξή διοικητικού συμβουλίου ο Κρητικός ανέλαβε την θέση του "επόπτη ασκήσεων", επανεξελέγη άλλες δύο θητείες έως τον Δεκέμβριο του 1893 όπου παραιτήθηκε[2]. Ταυτόχρονα ο Κρητικός ήταν και ο γυμναστής-προπονητής των αθλητών αλλά αναφέρεται και σαν αθλητής του συλλόγου[2]. Το 1892 κατά τις εκλογές όλο το διοικητικό συμβούλιο δεν επανεκλέγει και κατηγορήθηκε για κακή διοίκηση εκτός του Κρητικού που ήταν ο μόνος που επανεκλέγει[2].
Ο θάνατος του
Το 1894 επιστρατεύτηκε κατά τον πόλεμο του 1897 ως έφεδρος αξιωματικός του Ελληνικού στρατού, σκοτώθηκε στην μάχη στον Παχυκάλαμο Άρτας και τάφηκε εκεί. Ο Κρητικός υπηρετούσε στο 9ο σύνταγμα πεζικού έφεδρος ανθυπολοχαγός και φτάνοντας στο χωριό Μπάνι, σήμερα Λουτρότοπος, το σύνταγμα ενεπλάκη σε μάχη με τους Τούρκους όπου ο Κρητικός τραυματίστηκε βαριά[6].
Αναφέρεται ότι η διμοιρία του Κρητικού πλησίασε μια ομάδα Τούρκων και Αλβανών από 50-60 άτομα που ήταν οχυρωμένοι, ο Κρητικός τους ζήτησε να παραδοθούν αλλά αυτοί αρνήθηκαν και διέταξε έφοδο[6]. Κατά την έφοδο ο Κρητικός βρέθηκε αντιμέτωπος με δύο Τούρκους αξιωματικούς όπου φόνευσε τον έναν που ήταν αδελφός του Φουάτ Μπέη [6]. Στην προσπάθεια του να φονεύσει και τον άλλον προσπάθησε να πάρει το όπλο ενός στρατιώτη του για να τον πυροβολήσει αλλά δεν πρόλαβε τον πυροβόλησε πρώτος ο Τούρκος στο στήθος με διαμπερές τραύμα[6].
Κατά την μεταφορά του στο χειρουργείο διαισθανόμενος ότι θα πεθάνει ζήτησε : Να μην μου σταυρώσετε τα χέρια , έτσι όπως κρατώ την πληγή μου με το δεξί χέρι να με θάψετε[6].
Μετά από λίγη ώρα απεβίωσε και τάφηκε σύμφωνα με την τελευταία επιθυμία του στον περίβολο ενός εξωκλησιού που βρισκόταν εκεί κοντά[6].
Παραπομπές
↑ 1,0 1,1 Κώστας Τριανταφύλλου, Ιστορικό λεξικό των Πατρών, Εκ του τυπογραφείου Πέτρου Κούλη, Πάτρα 1995, λήμμα Κρητικός
↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 2,8 2,9 Νίκος Ε. Πολίτης, Ο Πατραϊκός Αθλητισμός , τόμος Α', Η πρώτη δεκαετία : 1891-1900, Αχαϊκές εκδόσεις, Πάτρα 1994
↑ Χριστίνα Κουλούρη , Αθλητισμός και όψεις της αστικής κοινωνικότητας, Γυμναστικά και αθλητικά σωματεία 1870-1922, Αθήνα 1997, Ηλεκτρονική μορφή του βιβλίου από το Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας
↑ Τάσος Σταθόπουλος, Αχαϊκό ποδόσφαιρο, εκατόν είκοσι χρόνια (1891-2010), εκδόσεις Γιάννης Πικραμένος, Πάτρα 2010 , ISBN 978-968-6628-27-6
↑ Εφημερίδα Φορολογούμενος (Πατρών) , φύλο 14 Ιουνίου 1891
↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Ηλία Ι. Οικονομόπουλου, [1] Ιστορία του Ελληνοτουρκικού πολέμου : από της ενάρξεως της τελευταίας Κρητικής επαναστάσεως μέχρι του πέρατος του πολέμου, γραφείσα επί τη βάσει των επισήμων εγγράφων και των ασφαλεστέρων πληροφοριών μετά πολλών εικόνων και τοπογραφικών χαρτών, Εν Αθήναις :Εκδοτικόν κατάστημα Γεωργίου Δ. Φέξη, 1897
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
