ART

Γεγονότα, Hμερολόγιο

.

Ιανός Λάσκαρις

Ο Ιανός Λάσκαρις (1445-1535), ο επονομαζόμενος από τους συγχρόνους του και Ρυνδακηνός λόγω της καταγωγής των προγόνων του από τη Ρύνδακο της Προποντίδας, ήταν διπλωμάτης και ένας από τους σημαντικότερους Βυζαντινούς λογίους της Αναγέννησης.

Η ζωή του

Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1445 και παρέμεινε εκεί μέχρι και τα πρώτα χρόνια μετά την Άλωση. Αργότερα, και αφού πρώτα πέρασε από την Κρήτη, στάλθηκε, με εντολή του Βησσαρίωνα στη Βενετία. Με έξοδα του τελευταίου ο Λάσκαρις σπούδασε στο πανεπιστήμιο της Πάντοβα όπου δίδασκε ο Δημήτριος Χαλκοκονδύλης και ο οποίος έγινε δάσκαλος και προστάτης του. Στην Πάντοβα έμεινε μέχρι το 1472 οπότε έφυγε για τη Φλωρεντία. Στην πρωτεύουσα της Τοσκάνης δίδαξε την ελληνική φιλοσοφία και λογοτεχνία και ένας από τους σημαντικότερους μαθητές του ήταν ο Μάρκος Μουσούρος, ο οποίος είχε πάει εκεί γύρω στο 1486.

Στη Φλωρεντία ο Λάσκαρις κλήθηκε να διευθύνει την περίφημη Λαυρεντιανή Βιβλιοθήκη.Για τον λόγο αυτό στάλθηκε από τον Λαυρέντιο τον Μεγαλοπρεπή,που παρά τις οικονομικές δυσκολίες, δαπανούσε πολλά χρήματα για την αγορά χειρογράφων και την αμοιβή αντιγραφέων,στον ελλαδικό χώρο και στην Κωνσταντινούπολη για την αναζήτηση ελληνικών χειρογράφων.Συγχρόνως, με την αποστολή του Λάσκαρι στην Πόλη, ο Λαυρέντιος επιδίωκε να διερεύνησει την πολιτική κατάσταση και τη δυνατότητα ανανέωσης παλαιού σχεδίου για σταυροφορία.Ο Ιανός Λάσκαρις το 1491 και το 1492 επισκέφθηκε μεταξύ άλλων τη Θεσσαλονίκη,το Άγιο Όρος, την Κρήτη και την Κωνσταντινούπολη και αγόρασε γύρω στα διακόσια πολύτιμα χειρόγραφα με τα οποία εμπλουτίστηκε η Λαυρεντιανή Βιβλιοθήκη.

Μετά το θάνατο του Λαυρέντιου ο Λάσκαρις, αφού παρέμεινε για λίγο διάστημα στη Φλωρεντία, ύστερα από πρόσκληση του βασιλιά Καρόλου του Η', πήγε στο Παρίσι το 1496.Εκεί εργάστηκε ως σύμβουλος του Γάλλου βασιλιά και συνεργάστηκε με Γάλλους ουμανιστές μεταξύ των οποίων ήταν και ο Guilliaume Bide.Με την άνοδο στο θρόνο της Γαλλίας του Λουδοβίκου του ΙΒ' ο Ιανός Λάσκαρις ανέλαβε διπλωματικές αποστολές στο Μιλάνο και στη Βενετία (1500-1509).Κατά την παραμονή του στη Βενετία έγινε μέλος της Νέας Ακαδημίας και σχετίστηκε με πολλούς Βυζαντινούς λόγιους ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο Μάρκος Μούσουρος.

Το 1513 έγινε πάπας ο Λέων Ι΄, ο γιός του Λαυρέντιου, και ο Λάσκαρις πήγε στην Ρώμη για να ζητήσει τη βοήθειά του για την αναζωογόνηση των ελληνικών σπουδών και τελικά κατάφερε να ιδρύσει, με τη βοήθεια του Μουσούρου, το Ελληνικό Γυμνάσιο,στον λόφο του Κυρηναλίου.Πρώτος διδάσκων ονομάστηκε ο Ζαχαρίας Καλλιέργης σε συνεργασία με τον οποίον ο Λάσκαρις ίδρυσε το 1517 το τυπογραφείο του Γυμνασίου.

Τον επόμενο χρόνο επέστρεψε στο Παρίσι και προσπάθησε να πείσει τον καινούργιο βασιλιά, τον Φραγκίσκο τον Α' να ιδρύσει ελληνικό κολλέγιο (το οποίο ιδρύθηκε τελικά το 1530 από τον Guilliaume Bide).Επίσης έκανε προσπάθειες για την ίδρυση σχολής ελληνικών σπουδών στο Μιλάνο και στη Φλωρεντία.Το 1525, και αφού είχε εκλεγεί πάπας ο Κλήμης ο Ζ', που και αυτός ανήκε στην οικογένεια των Μεδίκων,ο Λάσκαρις γύρισε στην Ρώμη.Ο νέος πάπας του ανέθεσε την αποστολή να συμφιλιώσει το βασιλιά της Γαλλίας, Φραγκίσκο τον Α',και τον αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, Κάρολο τον Ε',ύστερα από τον ατυχή για τη Γαλλία πόλεμο και την αιχμαλωσία του Γάλλου βασιλιά.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα έζησε στη Ρώμη όπου πέθανε σε ηλικία ενενήντα χρονών.Στον τάφο του γράφτηκε επίγραμμα που είχε συνθέσει ο ίδιος:

Σε ξένη γή θάφτηκε ο Λάσκαρις.Μάθε ότι δεν λυπάται για τη φιλοξενία αυτή.Τη βρήκε γλυκιά.Ο πόνος είναι ότι η πατρίδα δε δίνει πια ελεύθερο χώμα για την ταφή των Ελλήνων.

Ενώ ο Guilliaume Bide είπε για τον Λάσκαρι:

Αυτός υπήρξε ο Ιανός Λάσκαρις,προέχων κατά το γένος και την ευγένεια κατά το χρόνο εκείνο και του οποίου η μνήμη σε όλους τους Έλλληνες ήταν ότι επρόκειτο για σοφότατο άνδρα.

Το εκδοτικό έργο του

Στη Φλωρεντία, το διάστημα 1494-1496,σε συνεργασία με τον τυπογράφο Λορέντζο ντι Αλόπα εξέδωσε αρκετά έργα,ανάμεσα στα οποία ήταν τα παρακάτω:

1. Ανθολογία διαφόρων επιγραμμάτων
2. Ύμνοι του Καλλιμάχου
3. Αργοναυτικά του Απολλωνίου του Ροδίου
4. Κατά Ηρώ και Λέανδρον του Μουσαίου

Ορισμένα από τα έργα αυτά συνοδεύονταν από σχόλια του Λάσκαρι.Οι εκδόσεις αυτές ήταν εξαιρετικές και λόγω της ομορφιάς και της ποικιλίας των τυπογραφικών στοιχείων που χρησιμοποιήθηκαν και που είχαν σχεδιαστεί από τον ίδιο.

Απο το 1517 μέχρι το 1520 από το τυπογραφείο του Ελληνικού Γυμνασίου τα έργα: Σχόλια παλαιά εις τον Όμηρου Ιλιάδα,Ισοκράτους Λόγοι,Κέβητος Πίναξ,Πορφυρίου φιλοσόφου ομηρικά ζητήματακ.α.

Πηγές

* Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς-τομ.αριθ.32
* Ε/Ιστορικά, ένθετο της εφημερίδας Ελευθεροτυπία - Έλληνες διαπρέψαντες στη Δύση, 29 Ιανουαρίου 2004

Λάσκαρις Άγγελος
Λάσκαρις Ιωάννης
Λάσκαρις Φραγκίσκος

Έλληνες

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License