Ο Γιώργος Μπουζιάνης (Αθήνα, 8 Νοεμβρίου 1885 - Αθήνα, 23 Οκτωβρίου 1959) ήταν σημαντικός Έλληνας εξπρεσιονιστής ζωγράφος.[2]
Βιογραφία
Γεννήθηκε το 1885 στην Αθήνα και μεγάλωσε στην γειτονιά της Νεάπολης. Ο πατέρας του Γιώργου Μπουζιάνη ήταν έμπορος κρασιών και δημητριακών με καταγωγή από τα Μπουζιανέικα της Τρίπολης και η μητέρα του Χρυσάνθη, το γένος Προκοπίου, ήταν αθηναϊκής καταγωγής.
Ο Μπουζιάνης σπούδασε ζωγραφική στην Σχολή Καλών Τεχνών (μετέπειτα Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών) από το 1897 μέχρι το 1906[3] με δασκάλους τον Γ. Ροϊλό, τον Νικηφ. Λύτρα, τον Κ. Βολανάκη και τον Δ. Γερανιώτη. Το 1907, έφυγε για να συνεχίσει τις σπουδές ζωγραφικής στην Ακαδημία Τεχνών του Μονάχου κοντά στον Όττο Ζάιτζ (Otto Seitz).[3]
Στα έργα του άρχισε να δίνει περισσότερη έμφαση στην αποτύπωση της ανθρώπινης μορφής,κυρίως της γυναικείας φιγούρας, και στα συναισθήματα που γεννάει αυτή η αποτύπωση. Οι Γερμανοί τεχνοκριτικοί δέχθηκαν θετικά τα νέα έργα του καλλιτέχνη και το 1924 έκλεισε συμβόλαιο με την γκαλερί Μπάρχφελντ. Το 1927 έγινε στο Κέμνιτς μεγάλη έκθεση έργων του στο μουσείο της πόλης. Κατόπιν, με την οικονομική στήριξη της γκαλερί Μπάρχφελντ, πήγε στο Παρίσι, όπου έζησε κατά την περίοδο 1929 έως 1932.[3]
Γ. Μπουζιάνης, Αυτοπροσωπογραφία (χωρίς χρονολογία;). Ελαιογραφία, 38 εκ. x 28 εκ. Ιδιωτική συλλογή.
Λόγω της οικονομικής κρίσης που είχε χτυπήσει την Ευρώπη, αναγκάστηκε να επιστρέψει στο Μόναχο. Όμως, με την σταδιακή εξαφάνιση του εξπρεσιονισμού και την άνοδο του ναζισμού, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει και τη Γερμανία, για να επιστρέψει τελικά το 1934 στην Ελλάδα.[4] Πριν επιστρέψει στην Ελλάδα, ο Έλληνας πρέσβης στο Βερολίνο, Αλέξανδρος Ρίζος-Ραγκαβής, μεσολάβησε για να διοριστεί καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Ο διορισμός αυτός τελικά δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, προς μεγάλη απογοήτευση του Μπουζιάνη. Επιπλέον, ο αθηναϊκός καλλιτεχνικός περίγυρος αντιμετώπισε αρχικά τον ζωγράφο με αδιαφορία έως εχθρότητα.
Τα χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου Πολέμου ήταν πολύ δύσκολα για τον ζωγράφο. Μόνο το 1949, όταν πραγματοποίησε μεγάλη αναδρομική έκθεση στον «Παρνασσό», το φιλότεχνο κοινό άρχισε να μιλά και πάλι με ενθουσιώδη λόγια για το ύφος και την τεχνοτροπία του Μπουζιάνη. Τα επόμενα χρόνια συμμετείχε σε εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, λαμβάνοντας μέρος - μεταξύ άλλων- το 1950 στην Μπιεννάλε της Βενετίας. Το 1956 του απονεμήθηκε το α΄ ελληνικό βραβείο του Διεθνούς Διαγωνισμού Γκούγκενχάιμ.[3] Ήταν μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος (ΕΕΤΕ).
Μετά τον θάνατό του, το σπίτι του ζωγράφου στην Δάφνη Αττικής αγοράστηκε από τον Δήμο Δάφνης και έχει μετατραπεί σε μουσείο. Έργα του Μπουζιάνη υπάρχουν στην Εθνική Πινακοθήκη καθώς και σε πολλές άλλες δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές εντός και εκτός Ελλάδας. Αναδρομικές εκθέσεις με έργα του πραγματοποιήθηκαν στην Εθνική Πινακοθήκη το 1977 και το 1985, και στο Μουσείο Μπενάκη το 2005.
Τεχνοτροπία & έργο
Ο Μπουζιάνης θεωρείται ως ο σημαντικότερος Έλληνας εκπρόσωπος του εξπρεσιονισμού. Κατά τα χρόνια της παραμονής του στην κοιτίδα του εξπρεσιονισμού, Γερμανία, γνώρισε από κοντά όλες τις μεταλλάξεις του κινήματος δημιουργώντας ένα δικό του προσωπικό στυλ στο οποίο κυριαρχούν ο ανθρωποκεντρισμός και η απόλυτη ελευθερία του υποκείμενου.[2]
Παραπομπές
RKDartists. rkd.nl/explore/artists/122268. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2017.
Εθνική Πινακοθήκη Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου. 100 χρόνια, Τέσσερις αιώνες Ελληνικής Τέχνης, Από τις Συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης και του Ιδρύματος Ευριπίδη Κουτλίδη. Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλέξανδρου Σούτζου, γ' έκδοση, Αθήνα 2013, σελ. 188.
(επιμ) Λαμπράκη-Πλάκα, Μαρίνα (1999). Εθνική Πινακοθήκη /100 χρόνια, Τέσσερις αιώνες Ελληνικής Ζωγραφικής, Από τις Συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης και του Ιδρύματος Ευριπίδη Κουτλίδη. Αθήνα: Εθνική Πινακοθήκη και Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, σελ. 673.
Λυμπεροπούλου, Κατερίνα (1/8/2010). «Ο Γιώργος Μπουζιάνης επιστρέφει στο σπίτι». ΤΟ ΒΗΜΑ. 30/9/2015. Ανακτήθηκε στις 30/9/2015.
Ενδεικτική βιβλιογραφία
Μπουζιάνης: Από τη συλλογή του Βασίλη Ι. Βαλαμπού, Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 2005.
Γιάννης Βουτσινάς, 56 έλληνες ζωγράφοι μιλούν για την τέχνη τους, Γκοβόστης, Αθήνα 2000, σσ. 172–178.
Δημήτρης Δεληγιάννης, Μπουζιάνης, εκδ. Αδάμ, Αθήνα 1996.
Νάσος Θεοφίλου, Μπουζιάνης: η πέμπτη εποχή, Εξάντας, Αθήνα 1979.
Γιώργος Μπουζιάνης, Γράμματα προς τον Χάινριχ Μπάρχφελντ, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1989.
Αλέξανδρος Ξύδης, Μπουζιάνης ο δάσκαλος: μαθήματα ζωγραφικής, Περίπλους, Αθήνα 1999.
Κατερίνα Χαριάτη-Σισμάνη, Μαθητεύοντας κοντά στον Μπουζιάνη, Προμηθευτής-Εστία, Αθήνα 1985.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=34&artId=346423&dt=01/08/2010 Ο Γιώργος Μπουζιάνης επιστρέφει στο σπίτι του. Το Βήμα, Δευτέρα 8 Νοεμβρίου 2010
https://web.archive.org/web/20080619221630/http://homepages.pathfinder.gr/sketchyan/buz/bouzianis_main.htm
Ιδιωτική συλλογή
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
