.
Ο Γιάννης Κ. Κορδάτος ή Γιάνης Κορδάτος, κατά προτίμηση του ιδίου (Ζαγορά Πηλίου, 1891 – Αθήνα, 29 Απριλίου 1961), ήταν Έλληνας κοινωνιολόγος, ιστορικός, πολιτικός και νομικός.
Βιογραφικά στοιχείαΟ Εδουάρδος Κοντογιωργάκης έχει αγωνιστεί 3 φορές με την Εθνική Ελλάδος το 1978.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Συνέντευξη
Φοίτησε σε σχολεία της Σμύρνης και της Κωνσταντινούπολης, και τέλειωσε το γυμνάσιο στον Βόλο. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα. Υπήρξε πολυγραφότατος, μελετητής της ελληνικής ιστορίας από την αρχαιότητα έως την σύγχρονη εποχή.
Υπήρξε από τα ιδρυτικά στελέχη της «Φοιτητικής Συντροφιάς» και του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδος - Κομμουνιστικό ή ΣΕΚΕ(Κ) (1920), προκατόχου του ΚΚΕ, και διετέλεσε γενικός γραμματέας του κατά διαστήματα (1920–1924) και διευθυντής του Ριζοσπάστη (1922–1924). Το 1927, αποχώρησε από το ΚΚΕ, επειδή διαφώνησε με τις θέσεις του κόμματος για την Μακεδονία. Συνέχισε ωστόσο να είναι κοντά στο ΚΚΕ, και γι' αυτό φυλακίστηκε στα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά.
Κατά την Κατοχή έλαβε μέρος στην αντίσταση από τις τάξεις του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου. Αργότερα διετέλεσε μέλος του Γενικού Συμβουλίου της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς.[1]
Αν και αυτοδίδακτος ιστορικός, εντούτοις ήταν πολυγραφότατος. Το βιβλίο του Η κοινωνική σημασία της Ελληνικής Επανάστασης, που κυκλοφόρησε το 1924, ήταν ένα από τα πρώτα δείγματα του «ιστορικού υλισμού» στην Ελλάδα, και προκάλεσε ποικίλες και έντονες αντιδράσεις. Παρόμοιες αντιδράσεις προκάλεσε και το βιβλίο του Ιησούς Χριστός και Χριστιανισμός, μια «κριτική έρευνα», όπως γράφει ο ίδιος, «πάνω στο μεγαλύτερο επαναστατικό κίνημα που συγκλόνισε τον κόσμο, τον χριστιανισμό και το λαϊκό ηγέτη και επαναστάτη Χριστό». Το βιβλίο αυτό, αν και αποτέλεσμα μόχθου 20 ετών, δεν κυκλοφόρησε παρά μόνο μετά τον θάνατό του, καθώς κανένας εκδότης δεν τολμούσε να αναλάβει την έκδοσή του.
Ήταν επίσης μεγάλος γνώστης της Ελληνικής Γραμματείας, αρχαίας και νέας, και ασχολήθηκε επαγγελματικά ως επιμελητής των εκδόσεων της κλασικής Ελληνικής Γραμματείας, που κυκλοφόρησαν από τον οίκο του Ι. Χ. Ζαχαρόπουλου.[2]
Σήμερα, στην γενέτειρά του Ζαγορά Πηλίου, λειτουργεί πολιτιστικός σύλλογος που φέρει το όνομά του, ενώ το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας τον τίμησε δίνοντας το όνομά του σε κεντρικό αμφιθέατρο στο κτίριο Παπαστράτου στον Βόλο.
Εργογραφία
Η κοινωνική σημασία της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821 (1924, δ΄ εκδ. βελτιωμένη 1946)
Νεοελληνική πολιτική ιστορία (1925)
Αρχαίες θρησκείες και χριστιανισμός (1927)
Δημοτικισμός και λογιωτατισμός: κοινωνιολογική μελέτη του γλωσσικού ζητήματος (1927)· βελτιωμένη επανέκδοση υπό τον τίτλο Ιστορία του γλωσσικού μας ζητήματος (1943)
Η Κομμούνα της Θεσσαλονίκης, 1342–1349 (1928)
Εισαγωγή εις την ιστορίαν της ελληνικής κεφαλαιοκρατίας (1930)
Η επανάσταση της Θεσσαλομαγνησίας το 1821 (1930)
Τα τελευταία χρόνια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας (1931)
Ιστορία του ελληνικού εργατικού κινήματος (1932)
Εισαγωγή εις την νομικήν επιστήμην (1939)
Νέα προλεγόμενα εις τον Όμηρον: κριτική της ιστορίας των ομηρικών επών (1940)
Τα αρχαία Ελληνικά Γράμματα (1940)
Ο Ρήγας Φεραίος και η Βαλκανική Ομοσπονδία (1945)
Η Σαπφώ και οι κοινωνικοί αγώνες στη Λέσβο (1945)
Οι επεμβάσεις των Άγγλων στην Ελλάδα (1946)
Ιστορία της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας (1946)
Η Παλαιά Διαθήκη στο φως της κριτικής (1947)
Ακμή και παρακμή του Βυζαντίου (1953)
Η αρχαία τραγωδία και κωμωδία: Ποιες είναι οι κοινωνικές ρίζες του αρχαίου ελληνικού θεάτρου (1954)
Τ' Αμπελάκια κι ο μύθος για το συνεταιρισμό τους: συμβολή στην οικονομικοκοινωνική ιστορία της Ανατολικής Θεσσαλίας στα χρόνια της Τουρκοκρατίας (1955)
Μεγάλη ιστορία της Ελλάδας, 13 τόμοι. (1956-1959).
Ιστορία της επαρχίας Βόλου και Αγίας: από τα αρχαία χρόνια ως τα σήμερα (1960)
Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας: από το 1453 ως το 1961 (1962)[3]
Σελίδες από την ιστορία του αγροτικού κινήματος στην Ελλάδα (1964)
Ιησούς Χριστός και χριστιανισμός, 2 τόμοι (1975)
Προϊστορία και ιστορία του αρχαίου αθλητισμού (;)
Βιβλιογραφία
«Εννιά ανέκδοτα Γράμματα του Γιάννη Κορδάτου στο Νίκο Γιαννιό», [Παρουσίαση: Κ. Β.] Αιολικά Γράμματα τ.19 (1989), σελ. 18-24.
Γιάννης Μηλιός, «Η εξέλιξη των αντιλήψεων της κομμουνιστικής Αριστεράς για τον ελληνικό καπιταλισμό: Η περίπτωση του Γιάνη Κορδάτου», Θέσεις τ.49 (Οκτώβριος-Δεκέμβριος 1994), σελ. 61-83.
Γιάννης Μηλιός, «Η κριτική του Λεκατσά στον Κορδάτο και η σημασία της», Ουτοπία τ.20 (1996), σελ.161-175
Κωνσταντίνος Σταμάτης, Ο νομικός Γιάννης Κορδάτος: Απόψεις φιλοσοφίας δικαίου και κράτους στο έργο του, εκδ. Οδυσσέας, Αθήνα, 1989.
Δημήτρης Δημητρόπουλος, «Γιάννης Κορδάτος. Καθοριστική παρουσία στη νεότερη ιστοριογραφία», στον τόμο Πρόσωπα του 20ού αιώνα, επιμ. Β. Παναγιωτόπουλος, έκδ. Νέα Σύνορα – Α. Α. Λιβάνη, Αθήνα 2000, σελ. 251-256.
Ζωή Σπανάκου, «Οι θεωρητικές προϋποθέσεις της ιστορίας του Γιάνη Κορδάτου», στο: Συλλογικό: Θέματα Ελληνικής Ιστορίας.Μαρξιστική προσέγγιση, εκδ.Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα, 1995, σελ.105-148
Χρίστος Α.Τέζας, «Ὁ Γιάν(ν)ης Κορδάτος ὡς ἱστορικὸς τῆς ἀρχαίας Ἑλληνικῆς Φιλοσοφίας», Δωδώνη, 25(1996) , σσ. 233-259
Μέξης, Δήμος Ν., Ὁ ἱστορικός Γιάνης Κορδάτος και το έργο του. Εισαγωγή, ανέκδοτη αυτοβιογραφία καὶ αυτοκριτική, Αθήνα, Μπουκουμάνη, 1975
Χιονίδης, Γεώργιος Χ., «Ὁ ιστορικὸς Ἰωάννης Κορδάτος και το συγγραφικὸν έργον του » , Ἠπειρωτικὴ Ἑστία, 109 (1961), σσ. 472-473
Παραπομπές
↑ «Ένας κομμουνιστής διανοούμενος στο Μεσοπόλεμο» — Αφιέρωμα από το ένθετο «Βιβλιοθήκη» της εφημ. Ελευθεροτυπία, τεύχος 164, 3 Αυγούστου 2001, με αφορμή τα 40 χρόνια από τον θάνατο του ιστορικού.
↑ Προλεγόμενα στο Ομηρικό Ζήτημα
↑ "Είναι η πρώτη με μαρξιστική σκοπιά, με κριτήρια μεικτά, κοινωνικά και ιδεολογικά, με βάση τα οποία γίνονται οι επιλογές και οι αποτιμήσεις. Ο τόνος του είναι δογματικός συχνά, ενώ εκφράζεται επιθετικά στον μοντερνισμό. Άσκησε ιδιαίτερη επιρροή στις μεταγενέστερες ιστορίες της νεοελληνικής λογοτεχνίας οι οποίες γράφτηκαν υπό την ίδια σκοπιά." Ελισάβετ Αρσενίου, "Πρακτική εισαγωγή στη μελέτη της νεοελληνικής λογοτεχνίας: ορολογία, μεθοδολογία, θεωρία", εκδ. Μεταίχμιο, Αθήνα, 2012, σελ. 149
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
«"Αρχαίοι Έλληνες Συγγραφείς" από τον Γιάννη Κορδάτο» — Αρθρο στην εφημ. Η Αυγή, 05 Οκτωβρίου 2010.
«Γιάννης Κορδάτος: Η "κοινωνική σημασία" του Εικοσιένα» — Άρθρο του Π. Νούτσου στην εφημ. Το Βήμα, 28 Νοεμβρίου 2004.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΡΔΑΤΟΣ (1891-1961)εφημ. Έθνος
«Η ελληνική κοινωνία στην πρώιμη μαρξιστική σκέψη. Γ Σκληρός-Γ. Κορδάτος (1907-1934)» — Διδακτορική διατριβή του Γιώργου Δ. Μπουμπού στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Γιάννα Κατσιαμπούρα, Μαρξιστικές θεωρήσεις του Βυζαντίου από την ελληνική ιστοριογραφία, Κριτική - Επιστήμη & Εκπαίδευση, τ/χ.1 (2005), σελ. 71-79 [1]
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
