.
Ο Γεώργιος Κ. Σακελλάριος (1765-1838) ήταν Έλληνας ιατροφιλόσοφος και ποιητής από την Κοζάνη.Υπήρξε μαθητἠς του ιερομόναχου και οικοδιδάσκαλου Αμφιλοχίου Παρασκευά. Σπούδασε ιατρική στο ελληνικό περιβάλλον των μακεδονικών παροικιών στη Βουδαπέστη και στη Βιέννη.
Βιογραφία
Γεννήθηκε στην Κοζάνη το 1765. Απόγονος της οικογενείας Παπαγκίκα, των πρώτων κατοίκων της Κοζάνης, από το Χόρμοβο της Β. Ηπείρου, που εγκαταστάθηκαν στην Κοζάνη περί το 1612 και γιος του Κωνσταντίνου Σακελλάριου, μεγαλεμπόρου στις παραδουνάβιες πόλεις (Βιέννη, Βουδαπέστη). Υπήρξε μαθητής του οικοδιδασκάλου ιερομόναχου Αμφιλόχιου Παρασκευά, του Ιωαννίτη, του ιεροδιάκονου Καλλίνικου στην σχολή της Κομπανίας στην Κοζάνη και του Νικολάου Βαρκούση και στη συνέχεια σπούδασε ιατρική στο Βουκουρέστι και τη Βιέννη, από το Πανεπιστήμιο της οποίας αποφοίτησε το 1798. Στην Βιέννη, την εποχή των σπουδών του, συνεργάστηκε με τον Ρήγα Φεραίο και την ομάδα του, αλλά διέφυγε την σύλληψη και επέστρεψε στην Κοζάνη. Άσκησε το επάγγελμα του ιατρού, υποχρεωμένος να υπηρετεί κοντά σε αξιωματούχους της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, μεταξύ των οποίων ο Ιμβραήμ-πασάς στο Μπεράτι και ο Αλή-πασάς στα Γιάννενα και σε διάφορες πλούσιες Ελληνικές πόλεις (Τσαρίτσανη, Αμπελάκια, Καστοριά, Ιωάννινα, Κοζάνη). Τον Οκτώβριο του 1838, μετά από πολύμηνη παραλυσία που υπέστη από δάγκωμα εντόμου, πέθανε και ετάφη στο προαύλιο του Ιερού Ναού του Αγίου Νικολάου στην Κοζάνη.
Το έργο του
Ως λογοτέχνης ανήκει στο κλίμα του συντοπίτη, ομοτέχνου και φίλου του Μιχαήλ Περδικάρη, με τάση προς τους διδακτικούς και αλληγορικούς στίχους. Η ποίησή του συγκαταλέγεται στο μεσοδιάστημα μεταξύ του προδρομικού Νεοελληνικού ρομαντισμού και του Νεοκλασικισμού. Εκτός από το πιο γνωστό του έργο τα «ΠΟΙΗΜΑΤΙΑ», το οποίο εκδόθηκε στην Βιέννη το 1817, έγραψε την τραγωδία «Ρωμαίος και Ιουλία» σε πεζό λόγο και την «Αρχαιολογία» Βιέννη 1789). Στην Βιέννη επίσης εξέδοσε το 1797 μετάφραση του πρώτου τόμου του έργου «Περιήγησις του νέου Αναχάρσιδος εις την Ελλάδα» του αβά Μπαρτολεμί, οι δύο επόμενοι τόμοι του οποίου, μεταφρασμένοι από τον ίδιο δεν εκδόθηκαν ποτέ και ο τέταρτος εκδόθηκε από τον Γεώργιο Βεντότη, σε μετάφραση του Ρήγα Φεραίου. Εκτός των ανωτέρω στην Βιβλιοθήκη Κοζάνης σώζονται χειρόγραφα και άλλων έργων του.
Βιβλία του
«ΠΟΙΗΜΑΤΙΑ», Βιέννη 1817
«Ρωμαίος και Ιουλία»
«Αρχαιολογία», Βιέννη 1789 (PDF από την Anemi)
«Περιήγησις του νέου Αναχάρσιδος εις την Ελλάδα», πρώτος τόμος, Βιέννη 1797
Εκτός των ανωτέρω στην Βιβλιοθήκη Κοζάνης σώζονται χειρόγραφα και άλλων έργων του.
Πηγές
Βακαλόπουλος Απόστολος,"Οι Δυτικομακεδόνες Απόδημοι επί Τουρκοκρατίας". Θεσσαλονίκη 1961
Σπεράντζας Στέλλιος, "Ένας αντίπαλος του Χριστόπουλου". ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ. τόμ. 9ος, έτος Ε', τεύχος 100.
Κ.Θ.Δημαράς, Ιστορία της Ελληνικής Λογοτεχνίας. Αθήνα 1948.
Προτεινόμενη βιβλιογραφία
ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ: "Οι Δυτικομακεδόνες Απόδημοι επί Τουρκοκρατίας". Θεσσαλονίκη 1961
ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ: "Τρία ανέκδοτα ιστορικά δοκίμια του Φιλικού Γεωργίου Λασσάνη". Θεσσαλονίκη 1973.
ΒΡΑΝΟΥΣΗΣ ΛΕΑΝΔΡΟΣ: "Οι πρόδρομοι". Τομ.11ος Βασικής Βιβλιοθήκης. Αθήνα 1955.
ΓΟΥΝΑΡΟΠΟΥΛΟΣ Α.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ: "Τα Κοζανικά" ΠΑΝΔΩΡΑ, τομ.ΚΒ', 1871-72.
ΔΕΛΙΑΛΗΣ Π. ΝΙΚΟΛΑΟΣ: "Κατάλογος εντύπων Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης. Α': 1494-1832". Θεσσαλονίκη 1948.
ΔΕΛΙΑΛΗΣ Π. ΝΙΚΟΛΑΟΣ: "Κατάλογος εντύπων Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης. Β': 1833-1912". Θεσσαλονίκη 1964.
ΔΕΛΙΑΛΗΣ Π. ΝΙΚΟΛΑΟΣ: "Αναμνηστική εικονογραφημένη έκδοσις Παύλου Χαρίση. Μετά ιστορικών σημειώσεων περί των εν Ουγγαρία και Αυστρία Ελληνικών Κοινοτήτων". Κοζάνη 1935.
ΔΕΛΙΑΛΗΣ Π. ΝΙΚΟΛΑΟΣ: "Συμβολαί εις την εκκλησιαστικήν ιστορία της Κοζάνης." Κοζάνη 1958.
ΔΗΜΑΡΑΣ Θ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ: "Ιστορία της Ελληνικής Λογοτεχνίας". Αθήνα 1948.
ΔΗΜΑΡΑΣ Θ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ: "Επαφές της νεώτερης Ελληνικής Λογοτεχνίας με την Αγγλική.(1780-1821)". ΑΓΓΛΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ. Μάιος 1947.
DOYGALIS CALLIOPE: "La famille Sakellarios de la ville Kozani et ses activites commerciales en Europe centrale". Diplome a l' E.H.E.S.S. Septembre 1979
ENEPEKIDES POLYCHRONIS: "Griechische Handelsgeschaften und Kaufleute in Wien aus dem jahre 1766"
ΖΑΒΙΡΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ: "Νέα Ελλάς ή Ελληνικόν θέατρον". Ανέκδοτα συγγράματα. Έκδοση Γ.Π.Κρέμου. Αθήνα 1872.
IKKEN CARL: "ΕΛΛΗΝΙΟΝ - Περί του πολιτισμού, της Ιστορίας και της φιλολογίας των Νεοελλήνων". Λειψία 1822.
ΚΑΛΛΙΝΔΕΡΗΣ Μ.Α: "Τα λυτά έγγραφα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κοζάνης. (1676-1808)". Θεσσαλονίκη 1951.
ΚΑΡΑΝΑΣΙΟΣ ΧΑΡΙΤΩΝ "Τά ιατρικά έργα του ιατροφιλοσόφου Γεωργίου Σακελλαρίου βάσει των αυτογράφων χειρογράφων του στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Koζάνης". Πρακτικά του Διεθνούς Συνεδρίου Ιστορίας των Επιστημών (1998): Επιστημονική σκέψη και φιλοσοφικός στοχασμός στον ελληνικό πνευματικό χώρο. 18ος-19ος αι. Προσλήψεις, ρήξεις, ενσωματώσεις. Αθήνα 19-21 Ιουνίου 1997.
KIND CARL - THEODOR: "Άσμα νέας Ελλάδος".
KIND CARL - THEODOR: "Συμβολαί εις μάλλον επισταμένην γνώσιν της νεωτέρας Ελλάδος". 1831.
KISSAS SOTIRIOS: "Icons of a Kozani Menologion". Balkan studies 17.1. Θεσσαλονίκη 1976.
ΚΟΝΤΟΥΡΑΣ ΑΡΓΥΡΗΣ: "Η συμβολή της Κοζάνης στον Ελληνικό Διαφωτισμό". ΕΛΙΜΕΙΑΚΑ τομ. 4, Μάρτιος 1982.
ΚΟΥΡΚΟΥΤΑΣ ΜIΧΑΛΗΣ: "Η προσφορά της Κοζάνης και της περιοχής της στον Ελληνικό Διαφωτισμό", ΕΛΙΜΕΙΑΚΑ τομ. 4, Μάρτιος 1982.
ΚΥΡΖΟΠΟΥΛΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ: "Ιατρική και Ιατροί της Κοζάνης κατά τους χρόνους της Τουρκοκρατίας" Κοζάνη 1972.
ΛΑΜΠΡΟΥ ΣΠΥΡΟΣ: "Σελίδες εκ της Ιστορίας του εν Ουγγαρία και Αυστρία Μακεδονικού Ελληνισμού". Λόγος Πρυτανικός. Αθήνα 1912.
ΛΑΜΠΡΟΥ ΣΠΥΡΟΣ: "Σύμμικτα ". ΝΕΟΣ ΕΛΛΗΝΟΜΝΗΜΩΝ, τομ. Γ', σελ. 353.
ΛΑΡΙΣΣΑΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ: "Επιστολαί διαφόρων 1759-1824". Υπό Λ. Βρανούση.
ΕΜΙΛ ΛΕΓΚΡΑΝ (Μετάφραση Σπ. Λάμπρου): "Ανέκδοτα έργα περί Ρήγα Βελεστινλή". Αθήνα 1891.
ΛΙΟΥΦΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ: "Ιστορία της Κοζάνης". Αθήνα 1924
ΜΕΛΑΣ ΣΠΥΡΟΣ: "Η ιστορία του Αλή-πασά. Η ζωή του Λέοντος της Ηπείρου".
ΞΕΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ: "Μία ατομική αναλυσις ". ΠΟΙΚΙΛΗ ΣΤΟΑ.1883.
ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΙΧΑΛΗΣ: "Μια Βορειοελληνική πόλη στην Τουρκοκρατία. Ιστορία της Κοζάνης (1400-1912)" . Αθήνα 1992.
ΠΑΠΑΣΙΩΠΗΣ ΛΕΩΝΙΔΑΣ: "Επιγράμματα σε βρύσες, τάφους, αρχοντικά καί άλλα κτίσματα". ΕΛΙΜΕΙΑΚΑ Νο 1 Μάιος 1982.
POUQUEVILLE FRANÇOIS: "Ιστορία της Αναγεννήσεως της Ελλάδος". (Μετάφραση Ξ.Ζυγούρα)Αθήνα 1824.
ΠΟΥΡΝΑΡΟΠΟΥΛΟΣ: "Ιατρική και Ιατροί κατά την Εθνηγερσία". ΝΕΑ ΕΣΤΙΑ Δεκ. 1970.
ΣΑΜΠΑΝΟΠΟΥΛΟΣ Γ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ: "Οι μετοικεσίες του Ιατροφιλοσοφου Γεωργίου Κ.Σακελλαρίου ", ΕΛΙΜΕΙΑΚΑ τομ. 1, Μάιος 1982.
ΣΙΓΑΛΑΣ ΑΝΤΩΝΗΣ: "Από την ζωή των κοινοτήτων της Μακεδονίας. Α' : Αρχεία και βιβλιοθήκαι Δυτικής Μακεδονίας."
ΣΠΕΡΑΝΤΖΑΣ ΣΤΕΛΙΟΣ: "Ένας αντίπαλος του Χριστόπουλου". ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ. τόμ. 9ος, έτος Ε', τεύχος 100.
Κώδικας Γεννήσεων και Βαπτίσεων 1759-1851. Ιστορικό Αρχείο Κοζάνης.
"ΝΕΟΣ ΕΛΛΗΝΟΜΝΗΜΩΝ " τομ. Ε, σελ. 327
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
