Ο Γεώργιος Προκοπίου (1876-1940) ήταν σημαντικός Έλληνας Μικρασιάτης ζωγράφος, φωτογράφος και κινηματογραφιστής. Υπήρξε κατεξοχήν πολεμικός ζωγράφος.[3]
Βιογραφία
Γεννήθηκε στον Βουρνόβα της Σμύρνης το 1876. Έδειξε από νεαρή ηλικία την κλίση του προς τη ζωγραφική και έλαβε τα πρώτα του μαθήματα στο σχέδιο από μια Αγγλίδα ζωγράφο που ζούσε στη Σμύρνη. Το 1895 έγινε δεκτός στην ΑΣΚΤ όπου σπούδασε πλάι στους Γεώργιο Ροϊλό και Νικηφόρο Λύτρα και αποφοίτησε το 1901. Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του επέστρεψε στη Σμύρνη εγκαινιάζοντας το εκθεσιακό του έργο. [4]
Το 1903 πραγματοποίησε ταξίδι στην Αίγυπτο όπου φιλοτέχνησε μια σειρά από πορτραίτα Ελλήνων ομογενών και γνωρίστηκε μέσω του Παύλου Μελά με υψηλόβαθμο αξιωματικό της αβησσυνιακής στρατιωτικής αποστολής, ο οποίος τον προσκάλεσε στην Αντίς Αμπέμπα.[5] Τον επόμενο χρόνο κατάφερε να αναδειχτεί νικητής σε διεθνή διαγωνισμό προσωπογραφίας του αυτοκράτορα της Αιθιοπίας Μενελίκ Α΄, έλαβε τιμητικές διακρίσεις και ορίστηκε ζωγράφος της αυτοκρατορικής αυλής.[4] Παρέμεινε στην αφρικανική χώρα ως το 1906 και έπειτα έζησε μεταξύ Αθήνας και Σμύρνης[4], ερχόμενος ενδιάμεσα σε επαφή και με τους χώρους της φωτογραφίας και της κινηματογράφησης.[5] Κατά την περίοδο των Βαλκανικών Πολέμων παρακολούθησε διάφορες συγκρούσεις, τις οποίες απεικόνιζε σε πίνακες. Ανάλογη ήταν η δράση του κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο αλλά και κατά την περίοδο της Μικρασιατικής Εκστρατείας όταν έπειτα από παραγγελία του στρατηγού Λεωνίδα Παρασκευόπουλου ανέλαβε να απαθανατίσει από την πρώτη γραμμή τα γεγονότα του πολέμου μέσω της ζωγραφικής, της φωτογραφίας και της κινηματογράφησης.[3][4] Σημαντική θεωρείται σήμερα η κινηματογράφηση από τον ίδιο της καταστροφής της Σμύρνης.[3] Μετά την κατάρρευση του μετώπου και την έξωση των ελληνικών στρατευμάτων από τη Μικρά Ασία, ο Προκοπίου αιχμαλωτίστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο από τουρκικό στρατοδικείο, κατάφερε όμως να αποδράσει με τη βοήθεια του πρόξενου της Γαλλίας και να βρει καταφύγιο στην Αθήνα όπου εγκαταστάθηκε οριστικά.[4] Το 1940 με το ξέσπασμα του ελληνοϊταλικού πολέμου καταφέρνει, παρά το προχωρημένο της ηλικίας του και το σοβαρό πρόβλημα υγείας που τον ταλαιπωρούσε (έπασχε από βρογχικά), να αποσπάσει ειδική άδεια από τον αρχιστράτηγο Παπάγο που του επιτρέπει να βρεθεί για άλλη μια φορά στην πρώτη γραμμή του μετώπου.[3][4][5]
Πέθανε από συγκοπή στις 20 Δεκεμβρίου 1940 κοντά στο Τεπελένι της Αλβανίας, εξαντλημένος από τις κακουχίες των επιχειρήσεων και τις αντίξοες κλιματολογικές συνθήκες. Στη συνέχεια το άψυχο σώμα του μεταφέρθηκε στην Αθήνα όπου πραγματοποιήθηκε η κηδεία του με τιμές εν ενεργεία συνταγματάρχη.[6][3] Ήταν παντρεμένος από το 1906 με τη Λούλα Φασιλή, με την οποία απέκτησε δύο γιους, τους Ανδρέα και Άγγελο.[5]
Διακρίσεις
Ο Προκοπίου τιμήθηκε κατά την παραμονή του στην Αιθιοπία με τα παράσημα του Λέοντα, του Σολομώντα και του Αιθιοπικού Αστέρα ενώ το 1924 τιμήθηκε από το ελληνικό κράτος με Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας.[4]
Έργο & τεχνοτροπία
Το ζωγραφικό έργο του Προκοπίου χαρακτηρίζεται ως συντηρητικό, ακαδημαϊκό και ρεαλιστικό. Περιλαμβάνει κατά κύριο λόγο πολεμικές σκηνές, τις οποίες αποδίδει με διηγηματική διάθεση. Ασχολήθηκε επίσης σε μικρότερη κλίμακα με τις προσωπογραφίες και την τοπιογραφία. Κατά την απεικόνιση των τοπίων προσέδιδε μεγάλη έμφαση στον χρωματισμό.[4][7]
Γκαλερί
Μελέτη γυμνού στην ύπαιθρο, 1928
«Μέχρις Εσχάτων», 1921.
Πλαστήρας, 1921.
Στιγμιότυπο του Ελληνοϊταλικού πολέμου, 1940.
Παραπομπές
Artnet. georgios-prokopiou. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
reproduction right. beebc79d-0cec-e711-8b59-000c29e811b2.
Καλαμάρα, Βασίλη Κ. (27 Οκτωβρίου 2011). «Τέχνη στην πρώτη γραμμή». Ελευθεροτυπία. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2015.
«Προκοπίου Γεώργιος (1876 Μπουρνόβα Σμύρνης - 1940 Αργυρόκαστρο)». Εθνική Πινακοθήκη. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 Μαρτίου 2016. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2015.
Λοβέρδου, Μυρτώ (17 Δεκεμβρίου 2010). «ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ Ενας Ελληνας στην αυλή του βασιλιά της Αβησσυνίας». ΤΟ ΒΗΜΑ. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2015.
«Γιώργος Προκοπίου: ο πολεμικός ζωγράφος». Πεμπτουσία. 24 Οκτωβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2015.
Σύγχρονοι Έλληνες ζωγράφοι (1909 - 1960). Αθήναι: Εθνική Πινακοθήκη Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου. 1972. σελ. 6. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 1 Οκτωβρίου 2015.
Πηγές
Αλεξάνδρα Δεσποτοπούλου, Μαρία Φουντουλάκη (Φεβρουάριος 2004). Οδωνυμικά της Νέας Σμύρνης: οι ονομασίες των οδών. Αθήνα: Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο. σελίδες 147-48. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2012.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
