Ο Γεώργιος Ν. Παπαϊωάννου (1900 - 18 Απριλίου 1986) ήταν Έλληνας ιατρός, βουλευτής, δήμαρχος Αγρινίου και αγωνιστής του ΕΔΕΣ (Πρόεδρος Πατριωτικής Οργανώσεως Τριχωνίδος (ΠΟΤ), Αρχηγός Αρχηγείου Τριχωνίδος (ΕΟΕΑ-ΕΔΕΣ Τριχωνίδος), Μέλος της Κεντρικής Διοικούσης Επιτροπής ΕΔΕΣ, Πρόεδρος Επιτροπής Εξοπλισμού Πόλεως Αθηνών Πειραιώς Περιχώρων και της Επιτροπής Παρανόμου Εθνικόφρονος Τύπου).[1] Καταγόταν από τις ιστορικές οικογένειες της Επανάστασης του 1821 Σκαλτσά/Σκαλτσοδήμου και Στάικου.[2]
Πρώτα χρόνια
Γεννήθηκε το έτος 1900, στο Αγρίνιο, όπου και τελείωσε τις εγκύκλιους σπουδές του. Ήταν το έβδομο παιδί του Νικολάου Ιωάννου Παπαϊωάννου και της Δήμητρας Παπαϊωάννου, το γένος Βασιλείου Σκαλτσά ή Σκαλτσοδήμου. Ο πατέρας του Γ.Ν. Παπαϊωάννου ήταν στρατιωτικός γιατρός. Αποστρατεύθηκε με το βαθμό του Γενικού Αρχιιάτρου και ανέπτυξε πολιτική δράση, εκλεγείς κατ’ επανάληψη βουλευτής. Η μητέρα του, Δήμητρα, υπήρξε εγγονή, θυγατέρα, αδερφή, σύζυγος και μητέρα πολιτικών ανδρών.
Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, απ' όπου αποφοίτησε με άριστα. Παρείχε ευρέως και αφιλοκερδώς τις ιατρικές του υπηρεσίες στα ασθενέστερα κοινωνικά στρώματα και τους αναξιοπαθούντες, γεγονός που συνέβαλε στη δημοφιλία του.
Πολιτική δράση
Το 1932 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής με το κόμμα των Φιλελευθέρων, του Ελευθερίου Βενιζέλου. Εκλέχτηκε τέσσερις φορές βουλευτής: το 1932, το 1936, το 1946 και το 1951, πάντα με το κόμμα των Φιλελευθέρων. Ήταν ενάντιος της βασιλείας καθώς επιδίωκε την ενίσχυση των ασθενέστερων στρωμάτων και την αναδιανομή πόρων υπέρ αυτών. Πρωτοστάτησε στο θέμα του καπνικού, το οποίο αποτελούσε την κύρια πηγή εσόδων για την περιφέρεια του, συνέβαλε στην ίδρυση Πρωτοδικείου στο Αγρίνιο και στη δημιουργία υποκαταστήματος της Αγροτικής Τράπεζας καθώς, επίσης, και να δοθεί η άδεια πορθμιακής γραμμής Ρίου Αντιρίου στην Ένωση Αγροτικών Συναιτερισμών. Συνέλαβε και στη διανομή μεγάλης παραλίμνιας έκτασης σε ακτήμονες, θίγοντας έτσι καίρια τα συμφέροντα ντόπιου γαιοκτήμονα.
Ως δήμαρχος Αγρινίου (1959-1964) ασχολήθηκε ιδιαίτερα με έργα υποδομής τα οποία απουσίαζαν, όπως, η επέκταση του σχεδίου πόλεως και του δικτύου υδρεύσεως (για το οποίο πέτυχε τη λήψη μεγάλου δανείου με σκοπό τη σύνδεση της πόλης με τον ποταμό Αχελώο), η κατασκευή κεντρικού αγωγού αποχετεύσεως, η ίδρυση πυροσβεστικής, αστικής συγκοινωνίας, δημοτικής βιβλιοθήκης και φιλαρμονικής, ενώ πρόσφερε έκταση του Δήμου για την στέγαση άπορων πολυτέκνων.
Πολεμική Δράση
Υπηρέτησε στη Μικρασιατική Εκστρατεία ως Ανθυπίατρος στη γραμμή του μετώπου. Υπηρέτησε, επίσης, ως γιατρός στον ελληνοϊταλικό πόλεμο, κατά τον οποίο, ενώ αρχικά τοποθετήθηκε σε νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης, κατόπιν αιτήσεως του, μετατέθηκε στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Για τις υπηρεσίες του αυτές προήχθη μέχρι το βαθμό του Εφέδρου Επιάτρου, ενώ έτυχε τιμητικών διακρίσεων και παρασήμων.
Στη γερμανική κατοχή το 1942, σχημάτισε την αντιστασιακή Εθνική Οργάνωση με την επωνυμία Πατριωτική Οργάνωση Τριχωνίδος. Συγκρότησε στη συνέχεια ένοπλο αντάρτικο σώμα, το οποίο αρχικά χρηματοδότησε με την προσωπική του περιουσία και το οποίο ενέταξε στις δυνάμεις του ΕΔΕΣ. Διορίσθηκε από τον Ναπολέοντα Ζέρβα ως αρχηγός του Αρχηγείου Τριχωνίδας απο την 22η Μαρτίου 1943 μέχρι τη 10η Οκτωβρίου 1943. το Αρχηγείο Τριχωνίδος είχε μικρή σχετικά δύναμη, περίπου 250 ανταρτών, ανέπτυξε όμως ισχυρή δράση στην περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας συγκρουόμενο με τα γερμανικά κατοχικά στρατεύματα. Την 5η Ιουλίου 1943 ανέλαβε από κοινού με τη δύναμη του Στυλιανού Χούτα την επίθεση κατά της Ιταλικής δύναμης στην γέφυρα Αχελώου.
Το Αρχηγείο του Γ.Ν. Παπαϊωάννου δέχθηκε επίθεση από τον ΕΛΑΣ στις 7 Μαΐου 1943, στο Θέρμο (Κεφαλόβρυσο Τριχωνίδος). Της επίθεσης είχε προηγηθεί η απόκτηση από τον ΕΛΑΣ του οπλισμού που όμως είχε ρίξει η συμμαχική αποστολή για το αρχηγείο Τριχωνίδας. Ο ίδιος ο Γ.Ν Παπαϊωάννου συνελήφθη από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ κατόπιν τεχνάσματος. Τέθηκε υπό κράτηση, κακοποιούμενος από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ, από τις οποίες και κατηγορήθηκε ως συνεργάτης των αρχών κατοχής. Οι κατηγορίες κρίθηκαν από το ΣΜΑ ανυπόστατες. Ο Γ.Ν. Παπαϊωάννου απελευθερώθηκε ύστερα από μεσολάβηση του Eddie Myers , με συμφωνία των δύο οργανώσεων. Ανασυγκρότησε το αντάρτικο τμήμα του, το οποίο αυτοδιαλύθηκε οριστικώς την 10η Οκτωβρίου 1943 μετά την γενική επίθεση του ΕΛΑΣ εναντίον των Εθνικών Ομάδων,[3] και αφού προηγουμένως η ομάδα Παπαϊωάννου είχε υποχωρήσει, μαχόμενη, στο Ξηρόμερο Αιτωλοακαρνανίας. Αμέσως μετά ο Γ.Ν. Παπαϊωάννου αναχώρησε για την Αθήνα, όπου, μεταξύ άλλων, το 1944 ανέλαβε πρόεδρος της Επιτροπής Πόλεως Αθηνών του ΕΔΕΣ, αναλαμβάνοντας επίσης την ευθύνη εξοπλισμού και διακίνησης του παράνομου τύπου και συμβάλλοντας στη διαδήλωση που έλαβε χώρα στις 15 Ιανουαρίου 1945 ενάντια στις επιδιώξεις για την μετακατοχική Ελλάδα του ΕΑΜ.
Μετά το τέλος γερμανικής κατοχής εξελέγη βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας (1946) με το κόμμα των Εθνικών Φιλελευθέρων του Στυλιανού Γονατά. Ψήφισε τα μέτρα ειρηνέυσεως και πρωτοστάτησε στην αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης.
Οικογενειακή κατάσταση
Ηταν παντρεμένος με τη Βασιλική Παπαϊωάννου, το γένος Βασταρούχα, με την οποία απέκτησαν τέσσερα παιδιά, εκ των οποίων, ο Νικόλαος Γ. Παπαϊωάννου εξελέγη δύο φορές κατά τη μεταπολίτευση βουλευτής με το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας.
Ο Γ.Ν. Παπαϊωάννου απεβίωσε στις 18 Απριλίου 1986 στην Αθήνα. Τάφηκε, δημοσία δαπάνη, στο Αγρίνιο. Στην κηδεία του συνέρρευσε μεγάλο πλήθος και απέτισαν τιμή φορείς της πολιτείας, φίλοι, αλλά και ιδεολογικοί του αντίπαλοι.
Τα απομνημονεύματα του Γ.Ν. Παπαιωάννου εκδόθηκαν το 1999[4]. Το αρχείο Γ.Ν. Παπαϊωάννου φιλοξενείται στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών, στην Αθήνα.
Παραπομπές
ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΚΛΑΣΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
Λαμνάτος, Βασίλης (1996). Τρεις ιστορικές οικογένειες της Ρούμελης : (Σκαλτσοδήμου, Στάικου και Παπαϊωάννου). Αθήνα.
Άγνωστα γεγονότα της εθνικής αντίστασης, Κώστας Ιωάννου, Εταιρία μελέτης Ελληνικής Ιστορίας
Λαμνάτος, Βασίλης (1999). ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ ΤΟΥ Γ. ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ. Αθήνα: ΔΩΔΩΝΗ.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
