Ο Δημήτριος Φωκάς (1886 - 1966) ήταν Έλληνας αντιναύαρχος του Βασιλικού Ναυτικού και μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.[1]
Γεννήθηκε στην Αθήνα και ήταν γιος του ιατρού Γεράσιμου Φωκά. Νεότερος αδερφός του ήταν ο Αντώνης Φωκάς, ενδυματολόγος του Εθνικού Θεάτρου.[2] Εισήλθε στη σχολή Ναυτικών Δοκίμων, από την οποία αποφοίτησε με τον βαθμό του σημαιοφόρου του 1905. Μυήθηκε στο Στρατιωτικό Σύνδεσμο και έλαβε μέρος στους Βαλκανικούς Πολέμους ως ανθυποπλοίαρχος στο θωρηκτό Ύδρα, το οποίο συμμετείχε στις ναυμαχίες Έλλης και Λήμνου. Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο διετέλεσε διοικητής της ναυτικής βάσης Σάμου και εν συνεχεία πήρε μέρος στην εκστρατεία του συμμαχικού στρατού στην Ουκρανία. Κατά τη Μικρασιατική Εκστρατεία ήταν διοικητής της ναυτικής βάσης Χίου. Από την θεσή αυτή σχημάτισε, ως εκπρόσωπος του Βασιλικού Ναυτικού, μαζί με τον Νικόλαο Πλαστήρα και τον Στυλιανό Γονατά την επαναστατική επιτροπή που οργάνωσε το Κίνημα της 11ης Σεπτεμβρίου 1922. Αποσύρθηκε όμως από την επιτροπή λίγες εβδομάδες αργότερα όταν συνειδητοποίησε την επικράτηση αδιάλλακτων στοιχείων.[2] Το 1924 ανέλαβε την διεύθυνση του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού και λίγο αργότερα ορίστηκε υπασπιστής του Προέδρου της Δημοκρατίας, ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη.[2] Αργότερα διορίστηκε ναυτικός ακόλουθος στις πρεσβείες του Λονδίνου και του Παρισιού. Αποστρατεύθηκε το 1935 με τον βαθμό του υποναυάρχου λόγω του κινήματος του Ελευθερίου Βενιζέλου, στο οποίο δεν συμμετείχε.[3][2]
Μετά την αποστρατεία του διετέλεσε διευθυντής του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού, επέστρεψε δε στην ενεργό δράση στην κατοχή προκειμένου να του απονεμηθεί τιμητικά ο βαθμός του αντιναυάρχου (1943). Ανακλήθηκε πάλι το 1946 οπότε μετέβη στη Γερμανία ως αρχηγός της ελληνικής στρατιωτικής αποστολής. Πάραλληλα ασχολήθηκε με την ιστορία του Βασιλικού Ναυτικού και με δικές του πρωτοβουλίες διεσώθηκε μεγάλο μέρος των παλαιών αρχείων του. Το 1951 ανακλήθηκε για τελευταία φορά στην ενεργό δράση για να του ανατεθή η συγγραφή της ναυτικής ιστορίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, την οποία και εξέδωσε δύο χρόνια αργότερα με τον τίτλο Έκθεσις επί της δράσεως του Βασιλικού Ναυτικού κατά τον πόλεμο 1940 - 1944. Για το τελευταίο του έργο βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών ως την τε αλήθειαν ομολογούσα και την πάτριον Ιστορίαν προάγουσα ενώ είχε βραβευθεί και με το έπαθλο Τεργέστης.[3] Επίσης είχε συγγράψει διάφορα ιστορικά έργα όπως Τα Χρονικά του ελληνικού Βασιλικού Ναυτικού 1833 - 1873 (1923) κ.α. Το 1960 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.[4] Επίσης είχε διατελέσει πρώτος διευθυντής του περιοδικού Ναυτική Επιθεώρησις, ήταν μέλος της Αθηναϊκής Λέσχης καθώς και ευεργέτης της Ακαδημίας Αθηνών και του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών.[5]
Απεβίωσε το 1966 στην Αθήνα.
Πηγές
Πληροφορίες για τον Δημήτριο Φωκά, από το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Ερευνών
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρους Μπριταννικα, εκδοτικός οίκος Πάπυρος, τόμος 60, σελ. 243, λήμμα Δημήτριος Φωκάς
Εγκυκλοπαίδεια Δομή, τόμος 35, λήμμα Δημήτριος Φωκάς
Λίστα με τα μέλη της Ακαδημίας Αθηνών
Λίστα με τους ευεργέτες της Ακαδημίας Αθηνών
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License