Ο Χαράλαμπος Εκμεκτσόγλου (Ναζλή Μικράς Ασίας 1913- Αθήνα 1990) υπήρξε κιθαριστής, συνθέτης και καθηγητής στο Ελληνικό Ωδείο. Ο πρώτος που δίδαξε συστηματικά κιθάρα στην Ελλάδα. Θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους Έλληνες καθηγητές κιθάρας του 20ου αιώνα − οι άλλοι δύο είναι ο Γεράσιμος Μηλιαρέσης και ο Δημήτρης Φάμπας
Βιογραφία
Γεννήθηκε στην κωμόπολη Ναζλί της Μ. Ασίας το 1913 και ο πρώτος του δάσκαλος στη μουσική (πιάνο) ήταν ο περίφημος μουσικοδιδάσκαλος και πιανίστας της Σμύρνης, Δήμος Μιλανάκης. Το 1922 η οικογένειά του ήρθε μαζί με τις χιλιάδες των προσφύγων και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Το 1926 ενεγράφη στην Αθηναϊκή Μαντολινάτα. Εκεί σπούδασε κιθάρα με τον Κώστα Λάβδα, θεωρία της Μουσικής με τον Ιωάννη Μαργαζιώτη και πήρε δίπλωμα κιθάρας το 1932, με άριστα (παμψηφεί και με πρώτο βραβείο). Αμέσως του ανατέθηκε η διδασκαλία της κιθάρας στις σχολές της Μαντολινάτας. Τον ίδιο χρόνο άρχισε τη μελέτη των ανώτερων θεωρητικών στο Ωδείο Αθηνών με τον Φιλοκτήτη Οικονομίδη, Δημήτρη Μητρόπουλο και Γεώργιο Σκλάβο. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του αυτές στο Ελληνικό Ωδείο με τον Μάριο Βάρβογλη (πτυχίο με άριστα). Το 1934 ανέλαβε τη διδασκαλία της κιθάρας στο Μουσικό Λύκειο και τον ίδιο χρόνο ίδρυσε την Ελληνική Μαντολινάτα, με συμμετοχή χορωδίας, που είχε σοβαρή μουσική δράση με σειρά συναυλιών. Το 1945 ανέλαβε τη διδασκαλία της κιθάρας στο Ελληνικό Ωδείο, στο οποίο δίδαξε περίπου για 40 χρόνια, μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 80. Στα χρόνια 1956-1958, με υποτροφία της Ιταλικής Κυβέρνησης παρακολούθησε τις τάξεις δεξιοτεχνίας του Αντρέ Σεγκόβια και Εμίλιο Πουχόλ στη Μουσική Ακαδημία της Σιένα. Έδωσε ρεσιτάλ σε πολλές πόλεις της Ιταλίας. Ας σημειωθεί, ότι μέχρι το 1945 κανένα ωδείο στην Ελλάδα δεν είχε ιδρύσει τάξη κιθάρας. Είναι ο πρώτος που δίδαξε συστηματικά κιθάρα στην Ελλάδα, με τις μεθόδους των Aguado, Tarrega και Pujol. Μέχρι το 1945, η κιθάρα διδασκόταν μόνο στις διάφορες μαντολινάτες και αντιμετωπιζόταν κυρίως ως όργανο συνοδείας. Επίσης, θα πρέπει να αναφερθεί ότι κατά το πρώτο μισό του εικοστού αιώνα, στην Ελλάδα η κιθάρα θεωρείτο αποκλειστικά ως όργανο της λαϊκής μουσικής, ενώ κατά το δεύτερο σημειώθηκε μεγάλη αύξηση του ενδιαφέροντος γι αυτήν και η θέση της μεταξύ των οργάνων της κλασικής μουσικής κατέστη σημαντική. Οι προσωπικότητες που πρωταγωνίστησαν σε αυτήν την εξέλιξη και που άφησαν πίσω τους σχολή και σημαντικούς επιγόνους, δασκάλους και βιρτουόζους της κιθάρας που δεσπόζουν στην εποχή μας, ήταν ο Χαράλαμπος Εκμεκτσόγλου, ο Γεράσιμος Μηλιαρέσης και ο Δημήτρης Φάμπας. Πέθανε στην Αθήνα το 1990.
Συναυλίες
Ως κιθαριστής, ο Χ. Εκμεκτσόγλου πήρε μέρος σε πολλές συναυλίες ερμηνεύοντας έργα Ελλήνων και ξένων συνθετών. Στην Ελλάδα οι εμφανίσεις του ήταν αναρίθμητες, ενώ στο εξωτερικό οι κυριότερες εμφανίσεις του ήταν οι εξής: Το 1955 στο Διεθνή Διαγωνισμό Κιθάρας της Μοντένα (πρώτο χρυσό μετάλλιο και δίπλωμα). Το 1956 στις εορτές κιθάρας του Τράουντενφελς και το 1957 στο Λεοπολντστάιν της Αυστρίας (σύμπραξη με τον καθηγητή της κρατικής Ακαδημίας της Βιέννης, Καρλ Σάιτ). Το 1958 στο Φεστιβάλ Κιθάρας του Βερολίνου, όπου έδωσε και διάλεξη με θέμα "Η ιστορία της κιθάρας στην Ελλάδα και οι εξελίξεις αυτής από των αρχαίων χρόνων μέχρι σήμερον", που δημοσιεύτηκε στο "Guitar News" του Λονδίνου. Το 1960 σειρά συναυλιών με τον μουσουργό και πιανίστα Γ. Γεωργιάδη στη Σιένα της Ιταλίας, καθώς και σε άλλες πόλεις, με παρουσίαση από τους ραδιοσταθμούς Ρώμης και Φλωρεντίας. Το 1962 με ειδική πρόσκληση μετέβη στην Ιαπωνία ως εκπρόσωπος της Ελλάδας στο «Διεθνές Συνέδριο Κιθαριστών» και έδωσε ρεσιτάλ κιθάρας στο Τόκιο, Οσάκα, Ναγκόγια, Νάρα, Κιότο, καθώς και σε άλλες πόλεις.
Έργα
Ως συνθέτης έχει γράψει αρκετά έργα για κιθάρα: «Πέντε ελληνικοί χοροί», «Βαλς», «Τραγούδι χωρίς λόγια» κ.ά. Επίσης έχει διασκευάσει για κιθάρα διάφορα έργα Ελλήνων και ξένων συνθετών: «Δέκα δημοτικά τραγούδια και χοροί», «Δέκα κλασικά κομμάτια σε διασκευή για κιθάρα», «Δέκα διαλεχτά κομμάτια», κ.ά. Το βασικό διδακτικό του έργο είναι η «Μέθοδος Κιθάρας, κατά το ισπανικό σύστημα F. Tarrega», τεύχη Α, Β, Γ, εκδόσεις Γαϊτάνος, καθώς και το έργο "Τεχνική της Κιθάρας - Κλίμακες". Εξέδωσε πρακτική και θεωρητική μέθοδο ακομπανιαμέντων. Άλλα έργα του: "Fernando Sor: 24 Προοδευτικές Σπουδές για Κιθάρα", με επιμέλεια και δακτυλοθεσία του Χ.Ε. Έργο του επίσης είναι η "Ιστορία της κιθάρας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα", (1982), ιδιωτική έκδοση. Άφησε πολλά ανέκδοτα έργα.
Παραπομπές
http://www.musicportal.gr/
Πηγές
Εγκυκλοπαίδεια "Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα", τ.22, σ. 250.
Εγκυκλοπαίδεια "Υδρία", σ. 342.
Εκμεκτσόγλου Χαράλαμπος, (1982), "Ιστορία της κιθάρας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα", ιδιωτική έκδοση.
Ευθυμιάτου-Σπύρου,Ιφιγένεια, στη "Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια Χάρη Πάτση", λήμμα για τον Χ.Ε..σ. 772.
Κολυδάς Αναστάσιος, (2006), "Δημήτρης Φάμπας: ο κιθαριστής, ο μουσικοπαιδαγωγός, ο συνθέτης", διδακτορική διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Μουσικών Σπουδών.
Νάσος, Κώστας, προλογικό σημείωμα στο έργο του Χ.Ε. "Ιστορία της κιθάρας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα".
Ragossnig Konrad, (2003), "Handbuch der Gitarre und Laute", Schott Musik International, σ. 101.
Το Λεξικό της Ελληνικής Μουσικής. Από τον Ορφέα έως σήμερα. Τόμος 2. Αθήνα: ΔΙΟΝ. ΓΙΑΛΛΕΛΗΣ ΚΑΙ ΣΙΑ Ε.Ε., c1998, σ.161
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License