Ο Αλέξανδρος Μπαλτατζής (1904 - 29 Ιουλίου 1987) ήταν Έλληνας πολιτικός, ένας από τους βασικότερους αναμορφωτές του αγροτικού κινήματος στη σύγχρονη Ελλάδα.
Τα πρώτα χρόνια
Αλέξανδρος Μπαλτατζής, Αυτόγραφο που δόθηκε στον κ. Σάββα Κανταρτζή, εκδότη της εφημερίδας "Νέα Εποχή". - εφ. Νέα Εποχή, (*)
Γεννήθηκε στην Κουταΐδα (σημερινό Κουτάισι) του Καυκάσου το 1904. Ήταν γόνος σπουδαίας οικογένειας του Πόντου με ρίζες από την Τραπεζούντα και την Αργυρούπολη. Παππούς του ήταν ο Ευστάθιος Μπαλτατζής, αρχιμεταλλουργός, και πατέρας του ο Θεόδωρος Μπαλτατζής, που μετά το πέρας των εγκυκλίων σπουδών του στο Γυμνάσιο Αργυρούπολης μετανάστευσε στο Σοχούμι της Γεωργίας, όπου εκεί διακρίθηκε ως σπουδαίος εργολάβος και εκλέχθηκε πρόεδρος της κοινότητας της ελληνικής παροικίας. Από τα μεγάλα δε έργα που κατασκεύασε στην Τυφλίδα, μεταξύ των οποίων και τη σιδηροδρομική γραμμή Τουαψέ - Μπατούμι, απέκτησε πολλά πλούτη, αγοράζοντας το μεγάλο ξενοδοχείο της πόλης "Σαν Ρέμο".
Ξεριζωμοί
Ο Αλέξανδρος Μπαλτατζής έζησε τα παιδικά του χρόνια στο Σοχούμι, όπου έλαβε γυμνασιακή μόρφωση. Μετά όμως τη Ρωσική Επανάσταση του 1917 και τα γεγονότα που επακολούθησαν μετά την Εκστρατεία της Κριμαίας ακολούθησε τους γονείς του, που αναγκάστηκαν το 1920 να καταφύγουν αρχικά στην Κωνσταντινούπολη και στη συνέχεια στην πόλη Μακρά Γέφυρα της τότε απελευθερωμένης Θράκης. Μετά όμως το 1922 εγκαταστάθηκε πλέον οριστικά στο Νεοχώρι, στη περιοχή της Σταυρούπολης Ξάνθης. Σε ηλικία τότε 18 ετών κατέβηκε στην Αθήνα για νομικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Γρήγορα όμως ευαισθητοποιείται με τις πολιτικές ιδέες του Αλέξανδρου Παπαναστασίου ιδίως στο αγροτικό ζήτημα, και εντάσσεται στη νεολαία του κόμματός του, της τότε Δημοκρατικής Ένωσης, που ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 1923, μετονομασθείσα το Σεπτέμβριο του 1926 σε Αγροτικόν Εργατικόν Κόμμα.
Συνεταιριστική δράση
Οργανωτικός συνεταιριστής, άρχισε από νωρίς ν΄ ασχολείται με την ανάπτυξη αγροτικών συνεταιρισμών στη Θράκη. Ήδη το 1928 εκλέγεται πρόεδρος όλων των θρακικών συνεταιρισμών, και στη συνέχεια επιδιώκει τη δημιουργία ενός πανελλήνιου αγροτικού συνεταιρισμού.
Έτσι το 1935 δημιουργείται η ΠΑ.Σ.Ε.ΓΕ.Σ. (Πανελλήνια Συνομοσπονδία Ενώσεων Γεωργικών Συνεταιρισμών), της οποίας αναλαμβάνει πρώτος πρόεδρος.
Το 1950 με δική του πρωτοβουλία προχωρά στην ίδρυση πολιτικού κόμματος με την επωνυμία Συναγερμός Αγροτών και Εργαζομένων, με το οποίο έλαβε μέρος στις εκλογές του ίδιου έτους. Στις εκλογές του 1951 κέρδισε μία έδρα ενώ στις εκλογές του επόμενου έτους δεν έλαβε καμία. Παρά την αποτυχία αυτή συνέχισε την ανάπτυξη του αγροτικού συνδικαλισμού ιδρύοντας πολλούς και σπουδαίους αγροτικούς συνεταιρισμούς, κυρίως στην περιοχή της Μακεδονίας.
Πολιτική δράση
Στην πολιτική σκηνή επανήλθε έντονα με το νέο κόμμα που ίδρυσε το 1956 με την επωνυμία Αγροτικόν και Εργατικόν Κόμμα, λαμβάνοντας μέρος στις εκλογές του ίδιου έτους, όπου κέρδισε 7 έδρες.
Το 1958 συμμετέχοντας στο συνασπισμό Προοδευτική Αγροτική Δημοκρατική Ένωση κερδίζει 6 έδρες. Το 1961 πρωτοστατεί στη δημιουργία της Ένωσης Κέντρου στην οποία και απορροφήθηκε το κόμμα του. Το 1964 διορίστηκε υπουργός Γεωργίας.
Μετά τη Μεταπολίτευση συνεργάστηκε αρχικά με την ΕΔΗΚ, όπου μετά την επερχόμενη κρίση το 1977 επανίδρυσε το ανεξάρτητο Αγροτικό και Εργατικό Κόμμα. Τέλος το 1985 συνεργάστηκε με τη ΝΔ υπό την οποία και επανεξελέγη βουλευτής Ξάνθης.
Ο Αλέξανδρος Μπαλτατζής πέθανε στην Αθήνα στις 29 Ιουλίου του 1987. Προς τιμή του φέρεται σήμερα ομώνυμο πρόγραμμα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης που αφορά επιλογή αγροτικών έργων υποδομής προς χρηματοδότησή τους.
Πηγές
"Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα" τομ.2ος, σελ.149.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
