.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Δυτικής Ελλάδας
Νομός : Αιτωλοακαρνανίας

Νομός Αιτωλοακαρνανίας Δήμος Ανακτορίου

-- Δήμος Ανακτορίου --

Η Βόνιτσα είναι κωμόπολη του Νομού Αιτωλοακαρνανίας με επίσημο πληθυσμό 4.100 περίπου κατοίκων σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Είναι έδρα του Δήμου Ακτίου - Βόνιτσας, ενώ ήταν πρώην έδρα του δήμου Ανακτορίου, με πληθυσμό 8.830 κατοίκων. Η Βόνιτσα είναι παραλιακή πόλη χτισμένη στη νότια πλευρά του Αμβρακικού κόλπου. Η Βόνιτσα διαθέτει Πολιτιστικό Κέντρο στο οποίο στεγάζεται η Σύγχρονη Δηµοτική Βιβλιοθήκη µε έναν αρκετά µεγάλο αριθµό βιβλίων καθώς επίσης και Πολιτιστικό Κέντρο µε ποικίλες δραστηριότητες.

Ιστορία

ΑΡΧΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ

Η Βόνιτσα είναι κτισμένη κοντά στο αρχαίο Ανακτόριο, που ήταν σημαντική πόλη της Ακαρνανίας και ιδρύθηκε από τους Κορίνθιους το 630 π.Χ.

735 : Grave stele. Island marble. Found in Vonitsa, Akarnania

Όπως και οι περισσότερες πόλεις της Ακαρνανίας παρήκμασε όταν οι Ρωμαίοι ίδρυσαν τη Νικόπολη στην απέναντι πλευρά του Αμβρακικού και ανάγκασαν τους κατοίκους της περιοχής να μεταφερθούν εκεί. Με τον καιρό, στα Βυζαντινά χρόνια η πόλη άκμασε ξανά, με το όνομα Βόνιτσα αυτή τη φορά και στο ακριβές σημείο όπου βρίσκεται σήμερα. Ο Στράβων λέει ότι ήταν πόλη καραταιά και πολυάνθρωπος. Τα νομίσματα που διασώθηκαν είναι μάρτυρες της οικονομικής άνθησης της πόλης αυτής. Τα νομίσματά του, κατ' απομίμηση των κορινθιακών στατήρων, παρουσιάζουν από τη μία πλευρά τον πήγασο και από την άλλη τη θεά Αθηνά με κράνος. Σύμφωνα με τους ειδικούς η κοπή νομισμάτων στο αρχαίο Ανακτόριο άρχισε στο τέλος του 5ου αιώνα π.Χ.. Μπορούμε να διακρίνουμε τρεις περιόδους κοπής νομισμάτων. Η πρώτη αρχίζει πριν το τέλος του 5ου π.Χ. αιώνα και φθάνει μέχρι το 350 π.Χ. Τα νομίσματα της περιόδου αυτής είναι όμοια σχεδόν με τους κορινθιακούς στατήρες και δεν φέρουν ανάγλυφα χαρακτηριστικά της πόλης του Ανακτορίου. Η δεύτερη περίοδος αρχίζει από το 350 π.Χ. μέχρι το 250 π.Χ. Κατά την περίοδο αυτή τα νομίσματα φέρουν την επιγραφή ΑΝ ή ΑΝΑ ή ΑΝΑΚΤΟΡΙΩΝ ή την επιγραφή ΑΚΤΙΟ. Η τρίτη περίοδος ήταν ανάμεσα στα 250 και 167 π.Χ. Τη περίοδο αυτή κόπηκαν δυο τύποι νομισμάτων. Στο πρώτο τύπο υπάρχει στη μια όψη παράσταση της κεφαλής του Δια και στο δεύτερο τύπο κεφαλή του Απόλλωνα. Στην άλλη όψη φέρουν την επιγραφή ΑΝΑΚΤΟΡΙΩΝ. Τα νομίσματα που διασώθηκαν είναι μάρτυρες της οικονομικής άνθησης της πόλης του Ανακτορίου.

Σώζονται τα ερείπια της ακρόπολης, ο ναύσταθμος και το νεκροταφείο. Στη περιοχή έχουν εντοπισθεί βυθισμένα τμήματα του αρχαίου Ανακτορίου. Τα κτίσματα που βρίσκονται στα παράλια ή στο βυθό φαίνονται να σώζονται σε καλή κατάσταση καθώς διακρίνονται μέσα από τα γαλάζια νερά. Ξεχωρίζουν οχυρωματικά τείχη και πύργοι, ένας λιμενοβραχίονας και αποβάθρες, μια βασιλική κι άλλα βυθισμένα κτίρια που χρονολογούνται απ’ την Ελληνιστική ως τη Βυζαντινή περίοδο. Στη ρωμαϊκή περίοδο η Βόνιτσα, όπως και η υπόλοιπη Ακαρνανία, προσαρτήθηκε στη Ήπειρο με πρωτεύουσα τη Νικόπολη. Τη περίοδο αυτή πέφτει σε μαρασμό διότι την ίδρυση της Νικόπολη ακολουθεί η υποχρεωτική συγκέντρωση του πληθυσμού σ' αυτή. Λίγο αργότερα διαδόθηκε στη περιοχή η Χριστιανική θρησκεία, κατά παράδοση από μαθητές του Παύλου που ήρθαν απ' τη Κόρινθο ή τη Νικόπολη στα Ακαρνανικά παράλια.

ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΧΡΟΝΙΑ

Στα χρόνια της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, οι Βενετοί αποκτούν μεγάλα προνόμια στη Βόνιτσα, από το 1082 μ.Χ., όταν αυτοκράτορας ήταν ο Αλέξιος Κομνηνός. Ο αυτοκράτορας Αλέξιος Α' Κομνηνός την προίκισε με ιδιαίτερα προνόμια. Τη χρονική περίοδο που ακολουθεί, δηλαδή κατά τον 11ο και 12ο αιώνα, η Βόνιτσα γνώρισε μεγάλη ακμή. Ύστερα από την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους το 1204 μ.Χ., αποτέλεσε τμήμα του Δεσποτάτου της Ηπείρου μέχρι το 1399 μ.Χ. Αυτή την περίοδο, η Βόνιτσα διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο, πολιτιστικό και οικονομικό, γνωρίζοντας τη μεγαλύτερη ανάπτυξη και ευημερία σε όλη την πολυτάραχη πορεία της. Το 1280 καταλήφθηκε από μισθοφόρους του Βασιλείου της Νεάπολης. Ο Δεσπότης Νικηφόρος Α' την έδωσε προίκα στον Φίλιππο του Τάραντα, γιο του Βασιλιά της Νεάπολης, επισημοποιώντας έτσι τη κατοχή της. Αφού πέρασε διαδοχικά από τα χέρια των Σέρβων και των Αλβανών, από το 1362 μ.Χ., περιήλθε στον Ναπολιτάνο ηγεμόνα της Κεφαλλονιάς, Κάρολο Τόκκο.

ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ-ΒΕΝΕΤΟΚΡΑΤΙΑ & ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 1821

Το 1472, πέφτει στα χέρια των Τούρκων, που αναγκάζουν τους κατοίκους της να πληρώνουν υπέρογκους φόρους (χαράτσι). Ακολουθούν δύο αιώνες καταπίεσης και λεηλασιών από τους κατακτητές. Οι Τούρκοι οχύρωσαν την Βόνιτσα και αγωνίζονταν να την κρατήσουν από τους Βενετούς, που ήθελαν να την αποκτήσουν. Αυτό έγινε το 1684, όταν ο Βενετός ναύαρχος Φραγκίσκος Μοροζίνης την κατέλαβε. Τότε αρχίζει η Βενετική κυριαρχία, η οποία διαρκεί μέχρι την κατάλυση της Βενετικής δημοκρατίας από τον Ναπολέοντα, με τη συνθήκη του Καμποφόρμιο το 1796 μ.Χ. Οι Βενετοί είχαν τοποθετήσει προβλεπτή (ενδεικτικό της σημασίας της πόλης). Η Βόνιτσα ήταν έδρα στρατολογίας των Ευζώνων ή Leventi (για το στρατό των Βενετών), οι οποίοι αργότερα υπηρέτησαν την υπόθεση της απελευθέρωσης της Ελλάδας από τους Τούρκους.

Την περίοδο της ενετοκρατίας, η Βόνιτσα υπήρξε σπουδαίο εμπορικό, εκκλησιαστικό και στρατιωτικό κέντρο. Εκείνη την εποχή, υπήρχε καθολική εκκλησία και μοναστήρι. Στο δημόσιο αρχείο της Βενετίας, υπάρχουν λεπτομερή διαγράμματα κάποιων ελληνικών πόλεων, που ενδιέφεραν τους Βενετούς. Μεταξύ αυτών ήταν και η Βόνιτσα, η οποία αποτελούσε διοικητικό κέντρο της περιοχής. Οι Βενετοί έχτισαν μια σειρά από μεγαλόπρεπα κτίρια. Το σπουδαιότερο από αυτά είναι το κάστρο, που χτίστηκε για να προστατέψει την πόλη από τους επιδρομείς. Την περίοδο αυτή αναπτύσσεται η γεωργική παραγωγή και ειδικά η ελαιοκαλλιέργεια.

Μετά τη Συνθήκη του Κάμπο Φόρμιο (Campoformido και μετέπειτα Campoformio) το 1796 μ.Χ. και για τρία χρόνια, η Βόνιτσα έμεινε κάτω από τον έλεγχο των Γάλλων. Στις 21 Μαρτίου του 1800, την κατέλαβαν και πάλι οι Τούρκοι. Μάλιστα ο Αλη-Πασάς συμπλήρωσε την οχύρωση της.

Κατά την μεγάλη επανάσταση ενάντια στους Τούρκους, το 1821, η Βόνιτσα εγκαταλείφθηκε από τους χριστιανούς κατοίκους της. Το φρούριο της, όπου είχαν καταφύγει οι Τούρκοι, πολιορκήθηκε από τον οπλαρχηγό Τσόγκα. Όμως η πολιορκία διαλύθηκε από τουρκικές ενισχύσεις, που πυρπόλησαν και κατέστρεψαν την πόλη, η οποία ερημώθηκε. Προς το τέλος του αγώνα, αποφασίστηκε εκστρατεία για να απελευθερωθεί η Δυτική Ελλάδα από τους Τούρκους. Ο αρχιστράτηγος Τσώρτς με τη βοήθεια ελληνικών πλοίων, κατέλαβε τη Βόνιτσα στις 15 Δεκεμβρίου του 1828. Η φρουρά του κάστρου παραδόθηκε λίγο αργότερα, στις 5 Μαρτίου του 1829. Τελικά, στις 27 Απριλίου του 1832, η Βόνιτσα αποδόθηκε επίσημα στο ελληνικό κράτος.

Βόνιτσα

Βόνιτσα (*)

Αξιοθέατα

Το Κάστρο

Θέα της Βόνιτσας από το κάστρο

Θέα της Βόνιτσας από το κάστρο (*)

Έχει χαρακτηρισθεί ως "προέχον βυζαντινόν μνημείον" με Βασιλικό Διάταγμα του 1922. Κτίσθηκε τον 11ο αιώνα, 1070 επί αυτοκρατόρων Κομνηνών, από τους Βενετούς, οι οποίοι έλαβαν από το Bυζάντιo το προνόμιο να κτίσουν το φρούριο. Η τελική του διαμόρφωση, όπως έχει διασωθεί μέχρι σήμερα, έγινε επί Ενετοκρατίας. Είναι εκτάσεως 105 στρεμμάτων και 65 μέτρων υψόμετρο από τη θάλασσα. Έχει 4 ζώνες, πύργους, αλλεπάλληλη αμυντική διάταξη προς τη θάλασσα και τάφρο προς τη Χώρα. Από το Υπουργείο Πολιτισμού προστατεύεται η περιοχή της πόλης γύρω από το Κάστρο, αφού αποτελεί ζώνη προστασίας του διατηρητέου μνημείου.

Το Βενετσιάνικο φρούριο αποτελείται από τρία διαζώματα, το ακρόκαστρο και έχει σχήμα ωοειδές. Το μεγαλύτερο μέρος των οχυρωματικών του έργων και κτισμάτων σχεδιάστηκε από βενετούς μηχανικούς κυρίως πάνω στα παλιά βυζαντινά ερειπωμένα τείχη, διευρύνθηκε και καθώς δείχνουν τα σχέδια με τις αλλεπάλληλες φάσεις, που βρίσκονται στο Κρατικό αρχείο της Βενετίας, μετατράπηκε σ' ένα πανίσχυρο φρουριακό συγκρότημα, απόρθητο από ξηρά και θάλασσα. Για τους Βενετούς τα φρούρια της Βόνιτσας και της Ναυπάκτου αποτελούσαν στρατηγικά σημεία, που εξυπηρετούσαν την οικονομική και στρατιωτική πολιτική τους στο Ιόνιο. Τα τρία φρούρια στην είσοδο του Αμβρακικού, της Πρέβεζας, της Βόνιτσας και της Αγίας Μαύρας, στη Λευκάδα, διευθύνονταν από Βενετό Προβλεπτή.

Λιμνοθάλασσα Σάλτινη Βόνιτσας

Λιμνοθάλασσα Σάλτινη Βόνιτσας (*)

Λιμνοθάλασσα Σάλτινη Βόνιτσας

Η συνολική έκταση του βιοτόπου είναι 500 στρέμματα, με υψόμετρο από 0 ως 30 μέτρα και βρίσκεται 0,2 χιλιόμετρα δυτικά της Βόνιτσας. Η λιμνοθάλασσα, που είναι αβαθής, περιέχει νερό μεταβαλλόμενης αλατότητας, με επικράτηση του υφάλμυρου. Έχει μεγάλη ιχθυοπαραγωγική σημασία και λειτουργεί ως φυσικό ιχθυοτροφείο. Στα σημεία της λιμνοθάλασσας όπου το νερό έχει τη μικρότερη αλατότητα αναπτύσσονται πυκνές συστάδες καλαμιών, που σxηματίζoυν αξιόλoγo οικολογικό ενδιαίτημα υδροβίων πτηνών.

Η λιμνοθάλασσα αυτή παρoυσιάζει τη χαμηλότερη αλατότητα σε σύγκριση με τις υπόλοιπες λιμνοθάλασσες του Αμβρακικού και κυμαίνεται από 4-11‰. Η θερμοκρασία όπως άλλωστε και σε όλες τις λιμνοθάλασσες του Αμβρακικού δε λαμβάνει ακραίες τιμές, με ελάχιστη τιμή τους χειμερινούς μήνες τους 8°C και μέγιστη τους 29°C τον Αύγουστο.

Εκκλησίες

Οι εκκλησίες της Βόνιτσας, μνημεία σπουδαία, άρχισαν να κατασκευάζονται την πρωτοχριστιανική περίοδο και η δημιουργία νέων συνεχίστηκε μέχρι τα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Τις διακρίνουμε σε παλαιοχριστιανικές, Βυζαντινές και Μεταβυζαντινές. Συνήθως, έχουν σχήμα βασιλικής ή σταυροειδούς ναού με τρούλο, χωρίς να απουσιάζουν και άλλες αρχιτεκτονικές μορφές. Ο εσωτερικός τους διάκοσμος(τοιχογραφίες, εικόνες, τέμπλο) εκτός από τα βυζαντινά του χαρακτηριστικά, φανερώνει ευρωπαϊκές επιρροές.

Οι σπουδαιότερες εκκλησίες της Βόνιτσας είναι: οι Βασιλικές Α και Β στο νησάκι Κέφαλος, η Παναγία η Αλιχνιώτισσα, της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο κάστρο, του Αγίου Σπυρίδωνα, του Αγίου Νικολάου και της Αγίας Σοφίας στο κάστρο.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Η σελίδα της Βόνιτσας στον δικτυακό τόπο της Ακαρνανίας

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΑΝΑΚΤΟΡΙΟΥ
Δημοτική Κοινότητα Βόνιτσας
Άκτιο, το
Βόνιτσα, η
Νέα Καμαρίνα, η
Τοπική Κοινότητα Αγίου Νικολάου Βονίτσης και Ξηρομέρου
Άγιος Νικόλαος, ο
Άι Γιαννης, ο
Τοπική Κοινότητα Δρυμού
Δρυμός, ο
Πέτρα, η
Τοπική Κοινότητα Θυρίου
Γούργουβλη, η
Θύριο, το
Τοπική Κοινότητα Μοναστηρακίου
Κορπή, η
Μοναστηράκι, το
Τοπική Κοινότητα Παλιαμπέλων
Βαρκό, το
Βολίμι, το
Παλιάμπελα, τα
Ρούγα, η

Νομός Αιτωλοακαρνανίας: Δήμος

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Αιτωλοακαρνανίας

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License