Ο Βαρνάβας Αττικής είναι ένα από τα χωριά την Βορειανατολικής Αττικής. Απέχει 35 χιλιόμετρα από την Αθήνα και η πρόσβαση προς αυτόν είναι μέσω της Εθνικής Οδού Αθηνών – Λαμίας. Ο Βαρνάβας απέχει από το γειτονικό χωριό Καπανδρίτι (Δυτικά) 6 χιλιόμετρα και το Γραμματικό (Ανατολικά) 6 χιλιόμετρα.

H Κοινότητα Βαρνάβα είναι μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες κοινότητες της Βόρειας Αττικής, με πληθυσμό 2.000 κατοίκους.

Υπάρχουν δύο θεωρίες για την προέλευση του ονόματος "Βαρνάβας". Η πρώτη αναφέρεται στο πέρασμα του Αποστόλου Βαρνάβα από την περιοχή, ενώ η δεύτερη - και πιθανώς ακριβέστερη - θεωρεί ότι η τοποθεσία ανήκε σε ένα μεγαλογαιοκτήμονα που ονομαζόταν Βαρνάβας.

Στην αρχαιότητα, στην περιοχή αυτή πιθανότατα βρισκόταν ο Δήμος Σημαχίδαι, Δήμος της αρχαίας Αττικής στην περιοχή Επακρία ή Διακρία.

Η περιοχή κατοικήθηκε αρχικά από Αρβανίτες, που ασχολούνταν κυρίως με την κτηνοτροφία, εκμεταλλευόμενοι τη μορφολογία του εδάφους. Αργότερα, αναπτύχθηκε η γεωργία και κυρίως η αμπελουργία. Ακόμα αργότερα, ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού αποτελείτο από οικοδόμους και εργάτες σε εργοστάσια, ενώ λιγότεροι ασχολούνταν με το εμπόριο.

Σήμερα, χάρη στην έντονη οικιστική ανάπτυξη και την προσέλευση νέων κατοίκων, η κοινωνική σύνθεση έχει μεταβληθεί σημαντικά και το Αρβανίτικο στοιχείο έχει μειωθεί. Λίγοι μόνο αγρότες έχουν απομείνει, ενώ η πλειοψηφία των κατοίκων ασχολείται σε πολλούς άλλους τομείς της οικονομίας, όπως Υπηρεσίες.

Η Κοινότητα Βαρνάβα επίσης περιλαμβάνει μία παραλία (Παραλία Βαρνάβα) που απέχει 12 χλμ. από το κέντρο, και έχει χαρακτηρισθεί ως μία από τις καθαρότερες παραλίες της Αττικής, με αποτέλεσμα να προσελκύει ένα μεγάλο αριθμό λουομένων τα Καλοκαίρια. Ακόμα, περιλαμβάνει περιοχές μοναδικής ομορφιάς, όπως το φαράγγι στην είσοδο του χωριού.

Στο Βαρνάβα υπάρχουν πολλά ιστορικά μνημεία από την αρχαία και Βυζαντινή περίοδο. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν ο Αρχαϊκός πύργος του 5ου π.Χ. αιώνα, η Βυζαντινές εκκλησίες του Αγ. Γεωργίου και της Αγ. Παρασκευής και το θαυμάσιο ξυλόγλυπτο τέμπλο στο ναό των Απ. Πέτρου και Παύλου. Περιμετρικά του κυρίως οικισμού υπάρχουν πέντε οικισμοί: ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ (προς Παραλία Βαρνάβα) - ΜΟΝΗΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗΣ ΣΩΤΗΡΟΣ (προς Μικροχώρι/Καπανδρίτι)- ΠΑΡΑΛΙΑΣ ΒΑΡΝΑΒΑ (προς Ευβοϊκό Κόλπο) - ΠΟΥΡΙΘΙ (προς Καλέτζι/ Μαραθώνα) - ΜΟΝΗΣ ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ (προς Γραμματικό).

Μερικές από τις δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα στην Κοινότητα είναι ο εορτασμός της 29ης Ιουνίου (των Απ. Πέτρου και Παύλου), το πολιτιστικό φεστιβάλ "Τα Κύματα της Θάλασσας" που πραγματοποιείται κάθε Καλοκαίρι στα τέλη του Ιουλίου στην Παραλία Βαρνάβα, και ο «Πολιτιστικός Βαρνάβας» που πραγματοποιείται στα τέλη Σεπτεμβρίου. Πολλές άλλες δραστηριότητες λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια του έτους από την Κοινότητα Βαρνάβα και τις διάφορες οργανώσεις (Σύλλογος Γυναικών, Κέντρο Νεότητας Γραμμάτων & Τεχνών, Εργαστήριο Ζωγραφικής και το Λαογραφικό Μουσείο). Στον Βαρνάβα δραστηριοποιείται επίσης η Δημοτική Κίνηση "ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ" (www.geocities/neaepoxidk), η οποία αναπτύσσει εκτός από πολιτική και κοινωνική δραστηριότητα

Το 1921 στον Βαρνάβα γεννήθηκε ο Ευάγγελος Σκουβαράς πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Διδασκαλείου Μέσης Εκπαιδεύσεως, συγγραφέας πολλών Βιβλίων («Τα δυσετυμολόγητα του Ιστορικού λεξικού της Νέας Ελληνικής της Ακαδημίας Αθηνών»,«Άνθιμος Ολυμπιώτης»,«Χρονικό της Συκής»,«Το παλιότερο αρματολίκι του Πηλίου κι οι Αρβανίτες στη Θεσσαλομαγνησία, 1750-1790»,«Στηλιτευτικά Κείμενα του 18ου αιώνος – Κατά των Αναβαπτιστών»,«Πηλιορείτικα Α΄»,«Πηλιορείτικα Β΄»).

Το αρχικό κείμενο του άρθρου προέρχεται από την ιστοσελίδα http://www.istomediahost.gr/varnavas/greek/history.htm