.

Ελλάδα

Περιφέρεια : Κρήτη
Νομός : Λασιθίου

Νομός Λασιθίου

-- Δήμος Οροπεδίου Λασιθίου --

Το Τζερμιάδο ή Τζερμιάδω είναι χωριό του νομού Λασιθίου στην Κρήτη, έδρα του δήμου Οροπεδίου Λασιθίου. Σύμφωνα με τη απογραφή του 2011 έχει 637 κατοίκους. Διαθέτει γυμνάσιο και λύκειο, υποκαταστήματα τραπεζών και ταχυδρομείο, ενώ το δημοτικό σχολείο έπαυσε τη λειτουργία του το 2014 λόγω έλλειψης μαθητών και συγχωνεύτηκε με αυτό του Αγίου Γεωργίου. Οι κάτοικοί του ασχολούνται κυρίως με την καλλιέργεια πατάτας και άλλων οπωροκηπευτικών. Βρίσκεται 49 χλμ. δυτικά του Αγ. Νικολάου και 55 χλμ ανατολικά του Ηρακλείου σε υψόμετρο 850 μ.

Ιστορικά στοιχεία

Στην περιοχή του χωριού υπάρχουν ίχνη κατοίκησης από τη νεολιθική εποχή. Το σπήλαιο της Τραπέζας, γνωστό και ως Κρόνιον, ανατολικά του χωριού, θεωρείται ότι κατοικείται από την υπονεολιθική-πρωτομινωική περίοδο. Στη θέση Κάστελος, ανατολικά του χωριού, έχουν βρεθεί ταφές και κατοικίες που χρονολογούνται από την νεολιθική εποχή μέχρι τη μεσομινωική. Όστρακα νεολιθικής έως υστερομινωικής εποχής έχουν βρεθεί στο σπήλαιο στη συνοικία Αργουλιάς. Ταφές νεολιθικής εποχής έχουν βρεθεί και στο σπήλαιο στη θέση Σκαφίδια. Θεωρείται ότι με την κατοίκηση στον Κάστελο, το σπήλαιο της Τράπεζας μετατράπηκε σε χώρο ταφής και ως ιερό και σε αυτό έχω βρεθεί προσφορές και αναθήματα, όπως πρωτομινωικά ειδώλια από ελεφαντόδοντο. Πριν το τέλος της μεσομινωικής εποχής, όμως εγκαταλήφθηκε και τη θέση του ως ιερό πήρε το Δικταίο Άντρο, κοντά στο χωριό Ψυχρό. Στη θέση Πόντα Αγία Άννα έχουν υστερομινωικά όστρακα και στην επιφάνεια του εδάφους αρχαϊκά και ελληνιστικά μπρούτζινα αντικείμενα και ρωμαϊκά νομίσματα.[1]

Στην απογραφή του Καστροφύλακα (Κ105), το 1583, αναφέρονται οι οικισμοί Αλογόσπηλιο, Γαϊτανού και Σκαφίντια, τοπωνύμια τα οποία σήμερα σώζονται ως συνοικίες του χωριού. Η παλαιότερη μνεία στην ονομασία Τζερμιάδο γίνεται από τον Βασιλικάτα, ο οποίος το αναφέρει το 1630 ως Zermiades, και το οποίο ήταν το μεγαλύτερο χωριό της επαρχίας. Το όνομα Τζερμιάδο θεωρεί ο Στέργιος Σπανάκης ότι προέρχεται από το επώνυμο των πρώτων οικιστών του χωριού, των Τζερμιάδων.[1] Στην τουρκική απογραφή του 1671 αναφέρεται ως Cermyado. Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834, απεγράφησαν 100 χριστιανικές οικογένειες. Κατά την επανάσταση του 1866, το 1867, οι Τούρκοι είχαν περικυκλώσει τον Κόρακα στο Τζερμιάδο και στη μάχη που ακολούθησε, καταστράφηκε και το Τζερμιάδο.[1] Το 1879, δημιουργήθηκε ο δήμος Τζερμιάδου (Πέρα Δήμος) με έδρα το ομώνυμο οικισμό, που περιλάμβανε τα μισά χωριά του Οροπεδίου από Πινακιανό έως Άγιο Κωνσταντίνο, ενώ τα υπόλοιπα χωριά από τον Άγιο Γεώργιο έως Κάτω Μετόχι αποτέλεσαν τον Πόδε Δήμο. Έως τότε πρωτεύουσα του Οροπεδίου Λασιθίου κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ήταν το Μέσα Λασίθι.[1] Στην απογραφή του 1881, είχε 894 χριστιανούς κατοίκους και 4 Τούρκους, οι οποίοι ήταν οι φοροεισπράκτορες.[1]

Πορεία πληθυσμού σύμφωνα με τις απογραφές:[1]

Απογραφή	1900	1920	1928	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011
Πληθυσμός	918		1163	1331	1243	1246	1129	1060		747	637

Παραπομπές

Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Β. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης, σελ. 761-3.

2."Μέσα Λασίθι - ένα ιστορικό χωριό του Οροπεδίου Λασιθίου", του Εμμ. Ι. Φαρσάρη

Τ.δ. Τζερμιάδου -- το Τζερμιάδον [ 747 ]

Νομός Λασιθίου : Δήμος, Κοινότητα

Βραχασίου

Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Λασιθίου

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης

1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

Τζερμιάδο Λασιθίου

.