Τα Τοπόλιανα είναι ημιορεινό χωριό της Στερεάς Ελλάδας στην Περιφερειακή Ενότητα Ευρυτανίας.[2]

Γεωγραφία - Αξιοθέατα

Τα Τοπόλιανα βρίσκονται στα δυτικά όρια με την Περιφερειακή Ενότητα Αιτωλοακαρνανίας, στα Ευρυτανικά Άγραφα με υψόμετρο 464 μέτρα[3], σε απόσταση 41 χλμ. Δ.-ΒΔ. από το Κερασοχώρι (έδρα του δήμου) και 80 χλμ. ΒΔ. από το Καρπενήσι. Το χωριό είναι κτισμένο βόρεια της τεχνητής λίμνης Κρεμαστών, ανατολικά του Αχελώου ποταμού και βόρεια του χείμαρρου Γρανιτσιώτη λίγο πριν καταλήξουν στην τεχνητή λίμνη. Αξιοθέατα της περιοχής είναι το "Διάσελο", το κυκλώπειο τείχος στο Καστράκι και κυρίως στα βόρεια το Γεφύρι της Τέμπλας.[4] Βόρεια και ανατολικά εκτείνεται το "Καταφύγιο Άγριας Ζωής Γρανίτσας - Τοπόλιανων - Λεπιανών - Λιθοχωρίου".

Το Γεφύρι της Τέμπλας

Το Γεφύρι της Τέμπλας (*)

Η γέφυρα βρίσκεται επάνω στον Αχελώο, πριν την λίμνη Κρεμαστών και ενώνει την Ευρυτανία (περιοχή Γρανίτσας) με την Αιτωλοακαρνανία (χωριά Βάλτου). Πρόκειται για λιθόκτιστη κατασκευή με μια κεντρική καμάρα μεγάλου ανοίγματος και οκτώ μικρότερα ανακουφιστικά τόξα ασύμμετρα τοποθετημένα στις δύο πλευρές της, η οποία αντικατέστησε παλιότερη ξύλινη. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση κτίστηκε το 1909 με αρχιτέκτονα τον Χ. Κύρκο και τον Ηπειρώτη μάστορα Νικόλαο Σούλη και χρηματοδοτήθηκε από τον πολιτικό του Βάλτου Νικόλαο Στράτο.[5] Από το 1987 έχει κηρυχθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο γιατί "αποτελεί αξιόλογο και αντιπροσωπευτικό δείγμα στο είδος του, απαραίτητο για τη μελέτη της εξέλιξης της αρχιτεκτονικής και επιπλέον έχει επιβλητικό όγκο, απόλυτα εναρμονισμένο στο περιβάλλον του και αξιόλογες κατασκευαστικές και διακοσμητικές λεπτομέρειες, οι οποίες συνθέτουν ένα αρμονικό σύνολο, άξιο να διατηρηθεί και να προστατευτεί".[6]
Διοικητικά

Ως οικισμός αναφέρονται επίσημα, μετά την απελευθέρωση, το 1836 όταν προσαρτήθηκαν στον τότε δήμο Απεραντίων. Το 1912 με το ΦΕΚ 296Α - 30/11/1927 ορίστηκαν έδρα της ομώνυμης νεοϊδρυθείσας κοινότητας.[7] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης μαζί με το Βέρνικο και το Καστράκι αποτελούν την τοπική κοινότητα Τοπολιάνων που ανήκει στη δημοτική ενότητα Απεραντίων του Δήμου Αγράφων και σύμφωνα με την απογραφή του 2011 ως κοινότητα έχει πληθυσμό 140 κατοίκους ενώ ως οικισμός 110.[8]

Παραπομπές

(Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή. Αθήνα: Τεγόπουλος - Μανιατέας. 1996. σελ. 237, τομ. 33.
«ΤΟΠΟΛΙΑΝΑ (Χωριό) ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ - GTP». www.gtp.gr. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2021.
«Τοπόλιανα». Δήμος Αγράφων. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2021.
«Γεφύρι της Τέμπλας | Πέτρινα Γεφύρια». www.allovergreece.com. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2021.
«ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ». listedmonuments.culture.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2021.
«Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών». ΕΕΤΑΑ. Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2021.
«ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10661 (σελ. 187 του pdf)

T.δ. Τοπολιάνων [398]

τα Τοπόλιανα [283]
το Βέρνικον [38]
το Καστράκιον (T.δ. Τοπολιάνων) [77]