.
Περιφέρεια : Κεντρική Μακεδονία
Νομός : Σερρών
-- Δήμος Στρυμώνα --
Ο Νέος Σκοπός είναι κωμόπολη του Νομού Σερρών και ανήκει στο Δήμο Εμμανουήλ Παππά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Απογραφής του 2011, ο πληθυσμός του οικισμού ανέρχεται στους 1.934+ κατοίκους, με καταγωγή από τον Σκοπό Ανατολικής Θράκης.
Γενικά στοιχεία
Ο Νέος Σκοπός βρίσκεται στα νοτιοανατολικά των Σερρών και σε απόσταση 12 χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλης. Είναι κτισμένος σε ύψωμα επί της πεδιάδας κοντά στον ποταμό Στρυμόνα και οι κάτοικοί του ασχολούνται ως επί το πλείστον με τις αγροτικές εργασίες[1].
Ιστορικά στοιχεία
Στη θέση του Νέου Σκοπού υπήρχε αρχαία κώμη που οι κάτοικοί της (Ολδηνοί) αναφέρονται σε επιγραφή του 2ου-3ου μ.Χ. αιώνα[2]. Ο σύγχρονος οικισμός δημιουργήθηκε για την στέγαση προσφύγων που εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα μετά την ανταλλαγή πληθυσμών του 1922 και προέρχονταν στη συντριπτική τους πλειοψηφία από τον Σκοπό της Ανατολικής Θράκης[3]. Για τη δημιουργία του Νέου Σκοπού το κράτος απαλλοτρίωσε μεγάλη αγροτική έκταση της ιδιοκτησίας Νάσιουτσικ και στη συνέχεια προχώρησε κατά τα μέσα του 1924 στην ανέγερση του οικισμού[4] στη θέση παλαιότερου που ήταν γνωστός ως Κισικλίκ και Τουμπίστα[5]. Το νεότευκτο χωριό ονομάστηκε Αγρόκτημα Νέος Σκοπός και περιλάμβανε εκτός των Ανατολικοθρακιωτών, ορισμένες οικογένειες Μικρασιατών προσφύγων αλλά και γηγενών αγροτών[3]. Από τις πρώτες προτεραιότητες των προσφύγων ήταν η ανέγερση του ναού Αγίου Δημητρίου, σε ανάμνηση του ομώνυμου ναού του Σκοπού. Στον νέο ναό στεγάστηκαν τα ιερά εκκλησιαστικά και ιστορικά κειμήλια που μετέφεραν από την Ανατολική Θράκη οι πρόσφυγες.
Στις αρχές Οκτωβρίου του 1941, 23 κάτοικοι του οικισμού αιχμαλωτίστηκαν από Βούλγαρους έποικους και έπειτα από άγριο ξυλοδαρμό εκτελέστηκαν οι 18 από αυτούς ως αντίποινα για τα γεγονότα της εξέγερσης της Δράμας[6] Διοικητικά, ο Νέος Σκοπός αποτέλεσε αρχικά κοινότητα της επαρχίας Σερρών. Το 1997 συμπεριλήφθηκε εντός των ορίων του δήμου Στρυμόνα, του οποίου αποτέλεσε και έδρα, ενώ από το 2011 υπάγεται στον καλλικρατικό δήμο Εμμανουήλ Παππά.
Αξιοθέατα και υποδομές
Στον Νέο Σκοπό υπάρχουν Κέντρο Θεραπευτικής Ιππασίας[7], αναγνωστήριο - βιβλιοθήκη του μορφωτικού συλλόγου ΟΡΦΕΑΣ που κτίστηκε το 1966 με εισφορές απόδημων Σκοπηνών των ΗΠΑ[3], προτομή του καταγόμενου από τον Σκοπό Ανατολικής Θράκης, πολιτικού και λογοτέχνη Νικολάου Κωνσταντόπουλου και Κωνσταντίνου Ταλιαδούρη, καθώς και μνημεία των κτητόρων του Νέου Σκοπού και της εθνικής αντίστασης[3]. Στο προαύλιο του Δημοτικού Σχολείου υπάρχει και μνημείο-κενοτάφιο για τα λεγόμενα "18 παλικάρια" που εκτελέστηκαν από τις βουλγάρικες αρχές κατοχής στις 3 Οκτωβρίου του 1941.
Επίσης λειτουργούν αγροτικό ιατρείο, γεωργικός πιστωτικός συνεταιρισμός, πολιτιστικοί, αθλητικοί και φιλόπτωχοι σύλλογοι, αθλητικές εγκαταστάσεις (κλειστό γυμναστήριο και γήπεδο ποδοσφαίρου) κλπ. Παράλληλα ο οικισμός διαθέτει σχολεία όλων των διαβαθμίσεων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Από το 2017 καλλιεργείται και παράγεται το περίφημο μπαχαρικό κρόκος (saffron) το οποίο διαχειρίζεται η εταιρεία ΚΡΟΚΟΣ ΣΕΡΡΩΝ ΙΚΕ ΣΙΡΙΣ που έχει έδρα στο Νέο Σκοπό
Γιορτές - Έθιμα
Εορτή Αγίου Δημητρίου, στις 26 Οκτωβρίου, στον ομώνυμο ενοριακό ναό του Νέου Σκοπού.
Πανηγύρι Προφήτη Ηλία (το πανηγύρι του Άη Λιά) στις 20 Ιουλίου, στην ομώνυμη εκκλησία στις βόρειες παρυφές του χωριού. Λαμβάνει χώρα και το παραδοσιακό έθιμο της Ανατολικής Θράκης κουρμπάνι, κατά το οποίο μαγειρεύεται κρέας και προσφέρεται στο τέλος της θείας Λειτουργίας.
Πανηγύρι Τιμίου Προδρόμου στις 29 Αυγούστου (ημέρα Αποτομής της Τιμίας Κεφαλής του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου) στο ομώνυμο παρεκκλήσι στο τσιφλίκι, παλαιό μετόχι της Μονής Τιμίου Προδρόμου Σερρών. Το πανηγύρι αυτό είναι νεότερο και καθιερώθηκε στο Νέο Σκοπό[8].
Χριστούγεννα: Στο Νέο Σκοπό μέχρι πρόσφατα σε πολλά σπίτια σφάζουν γουρούνι και διατηρούν ποσότητα για παρασκευή διάφορων παραδοσιακών εδεσμάτων όπως λουκάνικα, καβουρμάς και λιαστές μπριζόλες. Την παραμονή των Χριστουγέννων το βράδυ, η νοικοκυρά ανάβει την καντήλα στο εικονοστάσι και στρώνει το νηστίσιμο τραπέζι που περιλαμβάνει κολυβόζωμο, νερόβραστα φασόλια, φρούτα και ψωμί. Ακολούθως αρχίζει το θύμιασμα με χρήση κεραμίδας για θυμιατό, όπου στη μέση υπάρχει το αναμμένο κάρβουνο. Το θύμιασμα πραγματοποιείται από τον νοικοκύρη και ξεκινά από τους στάβλους, συνεχίζει στις αποθήκες, τα εργαλεία, τη σοδειά και καταλήγει το σπίτι (τα δωμάτια, το εικονοστάσι, τα μέλη της οικογένειας, το τραπέζι). Μετά η οικογένεια δειπνεί ενώ το τραπέζι παραμένει στρωμένο όλο το βράδυ για τον Χριστό. Το πρωί των Χριστουγέννων μετά τον εκκλησιασμό στρώνονται τα πρώτα φαγητά όπως τηγανιά και χοιρινές μπριζόλες. Το μεσημέρι το φαγητό περιλαμβάνει χοιρινό με λάχανο ή πράσο, μπριζόλες, λουκάνικα, τηγανιά κ.ά.
Πρωτοχρονιάτικο Σουρβάκισμα: το πρωί ανήμερα της Πρωτοχρονιάς τα μικρά παιδιά του χωριού βγαίνουν για να "σουρβακίσουν", κρατώντας στα χέρια τη "σουρβάκα" (κλαδί από δέντρο του βουνού) και περιδιαβαίνωντας τα σπίτια, κτυπούν με με τη "σουρβάκα" την εξώπορτα ή τις πλάτες των μεγάλων και λένε Σούρβα - σούρβα με υγεία και ευτυχία και το νέο έτος χρόνια πολλά. Μετά η κάθε νοικοκυρά τους δίνει χρήματα ή αντί γι' αυτά, παλαιότερα έδιναν φρούτα και ξηρούς καρπούς[9].
Απογραφές πληθυσμού
Απογραφή 1928 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011
Πληθυσμός 2044[5] 2717[5] 2763[5] 3150[5][4] 2744[5] 2620[5] 2413[10] 2529[10] 1934[11]
Εικόνες του οικισμού
Τοπίο του οικισμού.
Ψηφιδωτό στην πρόσοψη του Ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου.
Παραπομπές
Τζούλια Θεοδωράκη-Πάτση, Αγροτικοί οικισμοί: η περίπτωση του νομού Σερρών, διδακτορική διατριβή, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Αθήνα 1997, σ. 97.
[1] Αρχειοθετήθηκε 2017-04-24 στο Wayback Machine. Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της Ανατολικής Μακεδονίας κατά την αρχαιότητα, Θεσσαλονίκη 1976 (Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών), σ. 132-133. ISBN 960-7265-16-5 - D. C. Samsaris, La vallée du Bas-Strymon á l’ époque impériale (Contribution épigraphique á la topographie, l’ onomastique, l’ histoire et aux cultes de la province romaine de Macédoine), Δωδώνη 18 (1989), τεύχ. 1, σ. 273, αρ. 108.
«Νέος Σκοπός». orfeus.gr. Σύλλογος Νέου Σκοπού "Ο ΟΡΦΕΥΣ". Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 9 Μαΐου 2016.
Τζούλια Θεοδωράκη-Πάτση, 1997, σ. 98.
Μιχαήλ Σταματελάτος - Φωτεινή Βαμβά Σταματελάτου, Επίτομο γεωγραφικό λεξικό της Ελλάδας, Ερμής, 2001, σ. 541.
Σπύρος Κουζινόπουλος, Δράμα 1941. Μια παρεξηγημένη εξέγερση, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2011, σ. 177-178.
«Κέντρο Θεραπευτικής Ιππασίας Σερρών». kethis.gr. Κέντρο Θεραπευτικής Ιππασίας Σερρών. Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2016.
«Σύλλογος Νέου Σκοπού Ο Ορφεύς». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Σεπτεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2011.
«Ήθη και Έθιμα - Δήμος Στρυμώνα». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2008.
«Απογραφές πληθυσμού 2001 και 1991». statistics.gr. Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2016.
«Νέος Σκοπός (ο) Δήμου Εμμανουήλ Παππά Δημοτική Κοινότητα Νέου Σκοπού. Σέρρες – Μακεδονία». dhmos.gr. Δήμοι, πόλεις και χωριά Ελλάδας. Ανακτήθηκε στις 8 Μαΐου 2016.[νεκρός σύνδεσμος]
| ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ ΣΤΡΥΜΩΝΑ |
|---|
| Δημοτική Κοινότητα Νέου Σκοπού |
| Νέος Σκοπός, ο |
| Τοπική Κοινότητα Βαλτοτοπίου |
| Βαλτοτόπι, το |
| Τοπική Κοινότητα Μεσοκώμης |
| Μεσοκώμη, η |
| Τοπική Κοινότητα Μονόβρυσης |
| Μονόβρυση, η |
| Τοπική Κοινότητα Νεοχωρίου Σερρών |
| Νεοχώρι, το |
| Τοπική Κοινότητα Παραλιμνίου |
| Παραλίμνι, το |
| Τοπική Κοινότητα Πεθελινού |
| Πεθελινός, ο |
| Τοπική Κοινότητα Ψυχικού |
| Ψυχικό, το |
|
Νομός Σερρών: Δήμος, Κοινότητα Σερρών | Αλιστράτης | Αμφίπολης | Αχινού | Βισαλτίας | Εμμανουήλ Παπά | Ηρακλείας | Κ. Μητρουσίου | Κερκίνης | Κορμίστας | Λευκώνα | Νέας Ζίχνης | Νιγρίτης | Πετριτσίου | Πρώτης | Ροδολίβους | Σιδηροκάστρου | Σκοτούσσης | Σκουτάρεως | Στρυμωνικού | Στρυμώνα | Τραγίλου | | Αγκίστρου | Άνω Βροντούς | Αχλαδοχωρίου | Ορεινής | Προμαχώνος | Για πλήρη κατάλογο των πόλεων και οικισμών του νομού, δείτε επίσης : Διοικητική διαίρεση νομού Σερρών |
Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος
Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω
|
Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία. |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
